Gıdada KDV indirimi etikete yansır mı?

ÇAĞLA GENİŞ-ÖZEL HABER

Türkiye’de gıda enflasyonu, uzun zamandır ekonominin kronik sorunlarından biri. Resmi enflasyonun yüzde 36’ya ulaştığı ülkede, fiyat artışlarının önüne geçmek için KDV’nin sadeleştirilmesiyle ilgili düzenleme uzun süredir gündemdeydi. Türkiye Ekonomi Modeli Yeni Adımlar ve Enflasyon Tedbirleri Tanıtım Toplantısı’na canlı bağlantıyla katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, enflasyonla mücadele kapsamında yeni önlemleri açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, temel gıda ürünlerinde yüzde 8 olan KDV’nin yüzde 1’e indirildiğini söyledi. Vatandaşı sevindiren bu gelişme, “Gıdada KDV indirimi etiketlere yansıyacak mı?” endişesini de beraberinde getirdi. Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Uğur Toprak, “Üretim ve nakliye maliyetleri düşmedikçe KDV indirimi etiketlere yansımaz. Üretim artmadıkça yüksek gıda enflasyonu sürecek. Üretmekten başka çare yok” dedi.

ÜRETİM MALİYETLERİ DÜŞMEDİKÇE...

Temel gıda ürünlerinde KDV indiriminin etiketlere yansıyıp yansımayacağı hakkında konuşan Toprak, “Uzun zamandır, tüm temel gıda ürünlerinde KDV oranının sıfırlanması ya da yüzde 1’e indirilmesi gerektiğini söylüyorduk. Ama sadece temel gıda ürünlerinde indirim yetmeyecek. Özellikle girdi ürünlerindeki verginin de azaltılması gerekiyor. Girdi ürünlerindeki maliyetlerin hep fazla olduğunu söylüyoruz. Türk lirasının değer kaybetmesinden, kurdaki dalgalanmalardan ötürü sıkıntılar büyüktü. Dolar bir ara 18 liraya çıkmıştı. O dönem bazı zamlar yapıldı, daha sonra dolar düştü. Ancak en çok maliyet kalemlerinden biri olan lojistik yani taşımadaki maliyetler hala yüksek. Benzin Euro’yu geçti, Sterlin’e doğru koşuyor. Dolar düştüğü zaman benzin ve mazotun fiyatında düşüş gerçekleşmedi. Üretim maliyetleri düşmedikçe KDV indirimi etiketlere yansımaz” ifadelerini kullandı.

GIDA ENFLASYONUNUN ÇARESİ

Üretim ve nakliye maliyetleri düşmedikçe yüksek gıda enflasyonunun süreceğini savunan Toprak, şunları söyledi: “Ama esas problem her zaman söylediğimiz gibi ne yazık ki üretim yapamamamız. Üretim artmadıkça yüksek gıda enflasyonu sürecek. Hala ithal etme mantığıyla devam ediyoruz. Çiftçi para kazanamadığı için üretimden uzaklaşıyor. Çiftçinin mesleğini terk etmesi ise arzın, üretimin düşmesi demek. Nüfus ve gıdaya talep artarken üretimin düşmesi ise gıda fiyatlarının artmasına yol açıyor. Bunu tersine döndürmemiz lazım. Gıda egemenliğine dayalı tarım politikası yazması lazım ülkeyi yönetenlerin. Tarım ve Orman Bakanı’nın ‘Paramız var ki ithal ediyoruz’ mantığından kurtulması lazım. Çünkü para olsa da ithal edemediğimizi gördük. Kurdaki dalgalanmadan ötürü yüksek fiyatlı ürünler aldığımızı gördük. Tarım arazilerinin ranta kurban edilmemesi lazım. Temel gıda ürünlerindeki KDV oranının düşürülmesini biz de talep ediyorduk. Çünkü yurttaşın pandemiden bu yana en çok harcama kalemi gıda... En azından bütçesini biraz refaha kavuştursun diyeydi bu talepler. Ama üretim maliyetleri hala çok yüksek.”

ÜRETİME DÖNMELİYİZ

Gıda enflasyonunun yüksek seyretmesine en büyük neden olarak tarım politikalarındaki plansızlığı gösteren Toprak, “Asgari ücretin, açlık sınırının üzerine çıkarılması gerekiyor, diyorduk. Ama o da olmadı. Yüzde 50 zammın ardından daha vatandaş parasını cebine koyamadan açlık sınırı 4 bin 250 lira olarak açıklandı. Dolayısıyla bunların hepsi bize gıda enflasyonu olarak geri dönüyor. Esas olan üretime geri dönmektir. Üretebildiğimiz zaman fiyatlar düşecektir. Bunun yerine sadece göstermelik şeyler yapılması doğru bir sonuç vermeyecektir. Gelirde ve gıdada adaletin sağlanması lazım... Ne yazık ki gelirde de vergilendirmede de adalet yok. Yurttaşın gıdaya erişiminde de adalet yok. Zenginin yatından vergi almazken, çiftçinin mazotundan vergi alırsan bu adaleti sağlayamıyorsun ne yazık ki. Üretmekten başka çare yok” açıklamasında bulundu.

Haber Merkezi