Yurttaşın ‘endişesi’ ankete döküldü

SULTAN GÜMÜŞ
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi virüsle mücadeleye katkı sunmak; yurttaşların farkındalık, tedbir, algı, tercih ve yaklaşımlarını ölçmek amacıyla bir anket çalışması gerçekleştirdi. Anket; online ortamda, her evden bir kişinin katılımı ile toplamda 2863 kişi ile; 29 ilde ( İstanbul, İzmir, Ankara, Kayseri, Konya, Muğla, Samsun, Mersin, Adana, Bursa, Diyarbakır, Van, Mardin, Batman, Şanlı Urfa, Gazi Antep, Erzurum, Kars, Iğdır, Ağrı, Bitlis, Bingöl, Dersim, Muş, Erzincan, Şırnak, Hakkari, Adıyaman, Siirt) yapıldı. Anket çalışma raporunun sonuçlarına göre kadınlar ve yaşlılar salgını daha fazla dikkate alıyor. Salgından kısa zamanda kurtulacağına inananların oranı ise oldukça düşük.
KADINLAR DAHA FAZLA DUYUYOR
Araştırma grubunun %58,8’i kadın, %41,1’i erkek, %0,1’i diğer toplumsal cinsiyet kimliklerine sahip bireylerden oluşuyor. Araştırma grubunun oluştuğu yaş aralıkları ise %20,5’i 18-24 yaş aralığında, %34,2’si 25-34 yaş aralığında, %24,2’si 35-44 yaş aralığında, %12,8’i 45-54 yaş aralığında, %6,3’ü 55-64 yaş aralığında ve %2’si 65 ve üzeri yaş aralığında. Araştırma grubuna ‘Koronavirüs Olarak Kamuoyuna Yansıyan Covid-19 Olarak Adlandırılan virüsü ve yol açtığı Salgın Hastalığı Duydunuz Mu?’ sorusu yönlendirilmiş; %99,2’si Evet, %0,8’i Hayır demiştir. Bu soruya ‘Evet’ diyen Kadınların erkeklere oranı küçük bir farkla daha fazladır. Yine 65 yaş ve üstü yaş grubunda ‘Evet’ diyenlerin diğer yaş gruplarına oranı da küçük bir farkla daha azdır.
YAŞLILAR GENÇLERDEN DİKKATLİ
Araştırma grubuna ‘Salgın Hastalığa Yakalanmamak, Virüs Kapmamak İçin Tedbirler Aldınız Mı?’ sorusu yöneltilmiştir. Soruya %67’si Evet, %31,7’si Kısmen, %1,3’ü Hayır yanıtını vermişlerdir. Tedbir aldığını söyleyen kadınların oranı erkeklere oranla %11,50 daha fazladır. Yine ‘Tedbir aldım’ diyen 65 yaş ve üstünün oranı 18-24 yaş grubuna göre %12 daha fazladır. ‘Tedbir Olarak Ne Uyguluyorsunuz?’ sorusuna çoklu yanıtlar veren araştırma grubunun %3,6’sı Hiçbir özel tedbir almadım derken; 96,5’i Ellerimi sıklıkla sabunla yıkıyorum, %81,6’sı Mecbur kalmadıkça evden dışarı çıkmıyorum, %75,1’i Ellerimi kolonya veya dezenfektanla koruyorum, %74,8’i Toplu taşıma kullanmıyorum / kalabalığa girmiyorum, %57,6’sı Misafir kabul etmiyorum demiştir.
ALINAN TEDBİRLER YETERLİ Mİ?
‘Dışarı İle Temasınızı Ne Kadar Kestiniz?’ sorusuna sadece %9’u Tümüyle Kestim derken; %34,7’si Kısmen Kestim, %5,8’i Hiç Kesmedim, %50,5’i Mecbur Olmadıkça Çıkmıyorum demiştir. Hiç kesmedim diyen erkeklerin oranı kadınlara göre %5,4 daha fazladır. Hiç kesmedim diyenlerin ilk sırasında 35-44 yaş grubu gelirken, tümüyle kestim diyen yaş grubunun başında %19,60 ile 65 yaş ve üstü yaş grubu gelmektedir. ‘Salgınla Mücadele Kapsamında Alınan Tedbirleri Yeterli Buluyor Musunuz?’ sorusuna katılımcıların; %61,3’ü Hayır, %30,8’i Kısmen, %7,9’u Evet yanıtlarını vermişlerdir. ‘Hükümetin Salgınla Mücadele Politikasını Nasıl Buluyorsunuz?’ sorusuna ise %8,2’si Çok başarılı buluyorum, %45,3’ü Kısmen başarılı buluyorum, %22,4’ü Hiç başarılı bulmuyorum, %21,7’si Başarılı bulmuyorum, %2,4’ü Hükümetin salgınla mücadele politikasından haberdar değilim biçiminde yanıt vermiştir.
YURTTAŞIN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Katılımcılara ‘COVID-19 İle Mücadele İçin Sizce Ne Yapılmalı?’ sorusu da yöneltilmiştir. Birden fazla yanıtın verildiği soru için; %85,7’si Hastalık teşhis kiti her kentte ve çok sayıda olmalı, %84,8’i Maske, dezenfektan, sabun vs. koruyucu medikal ve temel temizlik malzemelerine herkesin sahip olması sağlanmalı, %82,3’ü Tüm sağlık merkezleri COVİD19 Tedavisinde gereken ihtiyacı karşılayacak biçimde yeniden düzenlenmeli/ devlet hastaneleri biçiminde işlev görmeli, %78,1’i Bakanlık hastalığın kaç kişide hangi kentlerde ve bölgelerde enfekte olduğunu, tedavinin içeriğini ve yaşamını yitirenleri her gün düzenli olarak açıklamalı, %76,4’ü Hastalığın var olup olmadığına dair tıbbi teşhis sürecine sadece yurtdışı bağlantılı olanlar değil herkes tabi olmalı, %63,8’i Toplu yaşam alanlarından olan cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlülerin tahliye edilmesi sağlanmalı, %55,5’i Sokağa çıkma yasağı ilan edilmeli demiştir.
SALGININ BİTECEĞİNE İNANMIYORLAR
 ‘Salgından Kısa Zamanda Kurtulacağımıza İnanıyor Musunuz?’ sorusuna katılımcıların; %57,8’i Hayır, %28,4’ü Kısmen, %13,8’i Evet şeklinde yanıt vermişlerdir. ‘Hayır’ diyen erkeklerin oranı kadınlara göre daha fazla iken; yaş ilerledikçe ‘Hayır’ diyenlerin oranının arttığı da görülmüştür. ‘Sizce Salgın Türkiye’de Ne Kadar Yayılım Gösterir?’ sorusu da yöneltilen ve çoklu yanıtlar veren katılımcıların; %62,1’i Tedavi ve tedbir yetersizlikleri nedeniyle çok sayıda insan hastalanır ve çok sayıda ölüm olur, %60,8’i Tüm ülkeye yayılır, %13,9’u Yayılım göstermeden birkaç kentle sınırlanır demişlerdir.
TEMEL MALZEMELERE ULAŞIM ENGELİ
‘Salgın Gündeme Geldikten Sonra Maske, Dezenfektan, Kolonya, Temizlik Malzemeleri Gibi Basit Koruyuculara Erişiminiz Nasıl Oldu?’ sorusuna; %39,6’sı Hiç birine kolay ulaşamadım; pahalı ve sınırlı biçimde ancak alabildim, %19,9’u Sadece çamaşır suyu, sabun gibi temizlik malzemesi alabildim, %16,8’i Kolayca alabildim, %9,1’i Param olmadığı için alamadım, %7,3’ü Koruyucuları bulamadığım için alamadım, %5,3’ü Hiçbirini almaya gerek duymadım, %2’si Elimde mevcuttu şeklinde yanıt vermişlerdir. ‘Salgının Aylarca Sürmesi Halinde Yaşayacağınız En Büyük Problem Sizce Ne Olacak?’ sorusuna birden fazla yanıtı olan araştırma grubunun; % 79,8’i Temel ihtiyaçları temin edememe, %71,4’ü Psikolojik kimi rahatsızlıkların nüksetmesi, %58,4’ü Sağlıksız beslenme, %52,6’sı Ev içi huzursuzlukların artması, %1,9’u Ekonomik sorunların derinleşmesi, %1,9’u Sağlık sorunları/Olası can kayıpları, %1,5’i Eğitim sürecinde aksama ve diğer yanıtları vermişlerdir.
TOPLUMSAL DAYANIŞMA YETERLİ Mİ’
Katılımcılara ‘Sizce Ülke Ekonomisi Salgın Sürecinden Nasıl Etkilenir?’ sorusu da yöneltilmiştir. Soruya birden fazla yanıtı olan katılımcıların; %89,6’sı Ekonomik kriz derinleşir, %82,1’i Ülkedeki işsizlik oranı artar, %80,6’sı Yoksulluk oranı artar, % 79,4’ü Sağlığa dayalı malzemelerde fahiş fiyat uygulamaları ile kimi işletmelerde haksız kazanç ve rant yükselir, %12,8’i Türkiye yeni uluslararası pazarlar edinir, %1,2’si Üretim durur, ve küçük oranlarla diğer yanıtları vermişlerdir. Katılımcılara ‘Salgına Karşı Toplumsal Dayanışma ve Toplumsal Duyarlılığı Nasıl Buldukları’ sorusu da sorulmuştur. Verilen yanıtlara göre toplamda sadece %10,9’u (%3,4’ü Çok yeterli buluyorum, %7,5’i Yeterli buluyorum) dayanışmayı yeterli bulurken, %33,8’inin Kısmen yeterli bulduğu, %35’inin Yetersiz bulduğu, %20,3’ünün ise Hiç yeterli değil/Dayanışma yok şeklinde yanıt verdiği görülmüştür