Soma ve Ermenek faciasından sonra hazırlandı

Soma ve Ermenek'te meydana gelen maden kazalarından sonra hükümet yasada yeni bir düzenleme yaptı. 30 maddelik düzenleme ruhsattan, arama ve işletmeye, projeden istihdama kadar yeni düzenlemeler getiriyor

SAMİ GÖKÇE/ANKARA

TBMM Genel Kurulu’nda Maden Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ele alınıyor.30 maddelik düzenleme maden ruhsatından rödevansa kadar değişiklikler öngörüyor. Tasarıya göre, maden ruhsatları ve buluculuk hakkı bakan onayıyla devredilebilecek. Ruhsat almak için yapılan ilk müracaat yoluyla arama ve işletme ruhsatı alma uygulaması kaldırılıyor. Tesis veya altyapı tesisi kurulacak alanlar, ruhsat kapsamında değerlendirilecek. Kamu kurum ve kuruluşlarıyla iştirakleri hariç yeraltı kömür işletmelerinde maden ruhsat sahipleri, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle üretim faaliyetlerine yönelik redevans sözleşmeleri yapamayacak. Maden ruhsat sahalarındaki işletme faaliyetlerinde asgari bir maden mühendisi daimi olarak istihdam edilecek. Projeye aykırı faaliyetlerin işletme açısından tehlikeli olduğunun tespit edilmesi halinde tehlikeli durum giderilinceye kadar üretim faaliyetleri doğrudan durdurulacak.

FACİALARDAN DERS ÇIKARILMAMIŞ

TMMOB, “Tasarı ile devlet, asli görevlerini ve sorumluluklarını devretmektedir” diyor ve son maden faciaları sonucu yoğun eleştiri alan ilgili kamu kurumunun sorumluluktan sıyrılmak istediğini vurguluyor. “Hizmetlerin piyasalaştırılması ve özelleştirilmesi ise iş cinayetlerinin daha da artmasına neden olabilecektir” uyarısında bunuyor. Tasarıda, “Yetkilendirilmiş tüzel kişiler” adıyla yeni bir kurumun sakıncalarına dikkat çeken TMMOB, Bakanlık adına denetim görevi yapan, “teknik nezaretçilik” kurumunun kaldırılmasına itiraz ediyor. TMMOB, tasarı yasalaşırsa, mühendisler, “belli firmalarda” düşük ücretlerle çalışan durumuna getirilecek ya da işsiz kalacak görüşünde. “Bu tasarıda; Soma ve Ermenek facialarından ders çıkarılmamış, işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda hiçbir düzenleme getirilmemiştir” diye itirazını diye getirdi.

RÖDÖVANS SORUNU

CHP, tasarının Sanayi Komisyonu görüşmelerinde çok sert eleştirilerde bulundu. Tasarıya karşı oy yazdı. “Kanunla kamunun sözleşmeli biçimde kömür aldığı redevans işletmelerine, Torba Kanun’la getirilen ilave yükleri karşılaması için ek ödeme yapılmasının önü açılmıştır” diyen CHP, Anayasa’nın ilgili hükümlerini hatırlatarak, “Madenler kamunun malıdır” diyor. Her hal ve şart altında madenlerin denetiminin devlet tarafından yapılacağına dikkat çeken CHP, tasarıda yer alan ‘yetkilendirilmiş tüzel kişiler’ maddesiyle ilgili, “Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler, yaşanan iki büyük maden kazasından sonra Bakanlık’ın sorumluluktan kaçmak için denetimi bir başkasına ihale etmesinden başka bir şey değildir. Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler, devletin denetim hakkının özelleştirilmesidir. Böyle bir özelleştirme yasal da değildir, doğru da değildir. Kanundan çıkartılması gerekmektedir” görüşünde.

CHP karşı oy yazısında, iktidarın TMMOB’a yönelik olumsuz tutumunun tasarıya yansıdığını ve odaların elinde olan eğitim yetkisinin alınarak Bakanlığa devredildiğini söyledi.

KUTUUUUUUUU

CHP’nin şerh gerekçeleri arasında şunlar var:

-Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler eliyle devletin denetleme yetkisinin özelleştirilmesi hem Anayasal bir suç, hem de sakıncalı bir düzenlemedir. Derhal kaldırılmalıdır.

-Soma raporunun bu kanunu ilgilendiren havza madenciliği ve redevans ve asgari üretim miktarının kaldırılmasına yönelik önerileri bu kanuna derc edilmelidir.

-Orman Bakanlığının Genelgesi ve ağır cezalar başta olmak üzere madencilik sektörünü üretimden uzaklaştıran her yapı ve anlayışlardan uzaklaşmaya ihtiyaç vardır. Madencilik sektörü desteklenmeli, çıkarttığı madeni uç ürüne yöneltmede teşvik edilmelidir.

-Ülkemizin ve sektörün sorunlarına çözüm üretecek düzenlemeleri gerçekleştirmekten uzaktır. Ülkemizin ihtiyacı olan madenlerin planlı bir şekilde, mühendislik bilim ve tekniği uygulanarak üretilmesini, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasını öngören bir metin değildir.

Haber Merkezi