Baran: Devlet sahip çıksın

ONURHAN ALPAGUT

Dünyanın en büyük ve en kapsamlı Atatürk pullarına sahip Zoolog Prof.Dr. İbrahim Baran, 20 bin adetten oluşan bu dev koleksiyona devletin sahip çıkmasını istiyor. Gece gündüz demeden bu koleksiyonu oluşturmak için çalıştığını ifade eden Baran, Filateli ile alakasının nasıl geliştiğini gazetemiz İLKSES'e anlattı. Baran, "Pullarla alakam ortaokul'dan itibaren öğretmenlerim vasıtasıyla oluştu. O zamandan itibaren pulları biriktiriyorum. Başlangıcım damgalı pullar ile oldu. Başlarda param yoktu. Pul toplamakta sıkıntı çekiyordum. Daha sonra elimize para geçince işimiz daha kolaylaştı. Zamanla koleksiyonumuz genişledi. Dünyanın her tarafından pullar getirerek, arkadaşlardan pul alarak, müzayedelere girerek pul alarak koleksiyon sahibi oldum" dedi.

"ÇOK BÜYÜK ZORLUKLAR ÇEKTİM"

Pul dışında, mesleği dolayısıyla bir hayvan koleksiyonuna da sahip olduğunu söyleyen Baran, "Branşımın zooloji olması sebebiyle sürüngenler konusunda Türkiye'nin en büyük koleksiyonuna sahibim. Bu koleksiyona'da Dokuz Eylül Üniversitesinde arkadaşlarımla müştereken araziye çıkarak, sürüngen toplayarak, büyük bir sürüngen koleksiyonuna sahip oldum. Zamanında Dokuz Eylül Üniversitesi’ne bir tabiat tarihi müzesi yapılması için çok uğraş verdim. Ancak ilgili kişilere sözümüzü geçiremedik. Yapacağız diye çok söz veren oldu. Ancak gerçekleşmedi. Bu tür tabiat müzeleri Dünya'nın her yerinde var ve çok sayıda. Maalesef ki Türkiye’mizde bir tane bile yok. Amacımız; Üniversite'de topladığımız materyalleri gerekli yerlere yollayalım, bizden sonra ki araştırmacılara ışık tutsun diyeydi. Çünkü; benim Üniversite'de bu hayvanları alkol ile arındırmak amacıyla canım çıkıyordu. Çok büyük zorluklar çektim. Dokuz Eylül Üniversitesinden ben ayrıldıktan sonra koleksiyon ne oldu? Ne bitti? Şu anda hiçbir fikrim yok. Ancak eminim ki yarısı çöpe atıldı" şeklinde konuştu.

TEMİNİ ZOR VE PAHALI

İyi bir pul koleksiyonu elde etmenin kolay bir şey olmadığına ve çaba gerektirdiğine dikkat çeken Baran, "Koleksiyon yapmanın en büyük zorluğu aradığınız şeyi temin etmektir. Hele ki eski pulları temin etmek çok zordur. Bu tür pulların bulunması hem zordur hem de maddi yönden çok külfetlidir. Çünkü; pul koleksiyonerleri bilir ki bu iş ne kadar zordur. Haliyle bu iş zaman ve para işidir" diye konuştu.

NEDEN BAŞLADIM?

Pul koleksiyonuna başlangıç hikayesini anlatan Baran, "Ben Atatürk’ü, ülkemi seven bir insanım. Görevim gereği Türkiye’nin her yerini dolaştım. Dağlarını, köylerini, insanlarını tanıdım. Yurdumun her yerinde ayrı güzellikte, ayrı enfeslikte insanlarla tanıştım. Ayrıca özel biyolojik yapılar var. Bunların seyredilmesi ve görülmesi gerekiyor. Ben Türkiye'yi dolaşırken ona hayran kaldım. Dolaştıkça hayranlığım arttı. Haliyle de Atatürk'ü sevdiğim için böyle bir koleksiyon oluşturmak istedim. Hiç olmazsa sevdiğim bir insana ait bir koleksiyon olacaktı" dedi.

"BU İŞ RASTGELE OLMAZ"

Profesyonel bir koleksiyon sahibi olarak bilgilendirmelerde bulunan Baran, "Bu iş bir kere rastgele pul toplamakla olmaz. Pulu filatelik standartlar çerçevesinde yapmak gereklidir. Biliyorsunuz insanlara annesinden, babasından, akrabasından pullar kalıyor. Bunlar sandıklarda yıllarca çürümeye bırakılıyor. Bir bakıyorlar ki yüzde 80'i 90'ı sararmış, lekelenmiş. Yani filatelik özellikleri bilmeniz gereklidir. Pullarda birer canlıdır. Pulun bakımını yapmalısınız. Bunun standardı föyler içerisinde belli bir düzen içerisinde olmasıdır. Pullar üst üste konulmaz. Dikine ve çok sıkışık olmayacak şekilde dizilmelidirler. Zaman zaman pul defterlerini açarak, havalandırmanız gereklidir. İçinde nem birikmemesi lazımdır. O yüzden pul koleksiyonculuğunun esaslarını bilmek lazımdır" diye konuştu.

"GENÇLERİMİZ PULDAN UZAK DURUYOR"

Ülkedeki filatelistlerin sayısını ve konumunu yorumlayan Baran, "Maalesef ki yürekler acısı bir durumda. Eskiden çok büyük miktarlarda filaterist vardı. Ancak son yıllarda büyük bir azalma var. Şu an pul koleksiyonu yapan 1-2 genç gördüğümde içim açılıyor, seviniyorum. Belki de en büyük etken bilgisayar, cep telefonları. Herhalde gençlerimizi pullardan bunlar uzak tutuyor. Ya da okullarda bunun üzerine gerekli eğitim verilmiyor. Ben bunların eksik olduğunu düşünüyorum. Eğer pul sevgisi öğrencilere aktarılsa mutlaka gençlerimizden bir kaçı pulculuğa eğilim gösterecektir" dedi.

"ÖNCEDEN TÜM TÜRKİYE PULLARINI BİRİKTİRİYORDUM"

Dünyanın en büyük Atatürk Koleksiyonuna nasıl sahip olduğunu açıklayan Baran, "Önceden tüm Türkiye pullarını biriktiriyordum. Filateliyi öğrendikçe, spesiyal pul yapmanın daha değerli, daha kıymetli olacağını, ayrıca o konuya hakim olmanın daha kolay olacağını anladım. Farz edin ki Türkiye'de ki tüm pulları alıyorsunuz, bunlar her konuda oluyor. Dolayısıyla her konuda pul elinizde oluyor. Halbuki burada bir tek konuda pul arıyorsunuz ve o pulları belli bir sistematik sistem içerisinde, filaterik kurallara göre oluşturuyorsunuz. Bu çok daha güzel bir şey" dedi.

"TAHMİNEN CEBİMDEN 300 BİN TL HARCADIM"

Koleksiyondaki en değerli parçalardan bir tanesinin hikayesini paylaşan Baran, "Almanya'da bir pul müzayedesi yapılıyor. Bir arkadaşım vesileyle bu sergiye katılma olanağı buluyor. Beni bilgilendiriyor. Sonra biraz pahalı olduğunu söylüyor. Ancak ben o pulu değeri ne olursa olsun almasını söyledim. O pul bir Atatürk puluydu. Bende bu şekilde bu pula sahip oldum. Ayrıca zamanında Hatay devleti pullarının Atatürk için matem serisi vardır. Belli bir pulun etrafına 2 mm kalınlığında siyah bir çerçeve çekilmiştir. Bu pul 1938 basımıdır. Haliyle böyle bir pulu elde etmeniz mümkün değil. Hem de 1+4 şeklindedir. Bir gün bir arkadaşımda bu pul bana denk geldi. Uzun pazarlıklar sonucu bu pulu da elde ettim. Ancak bu pulları toplarken hiçbir sıkıntı çekmedim hatta büyük bir zevk duydum. Toplamda bu koleksiyona sahip olmak amacıyla tahminen 300 bin Türk Lirası harcadım" diye konuştu.

"4 TANE DAHA SERGİM OLDU"

Pul'un kendisi için tarih, coğrafya, insan sevgisi anlamına geldiğini söyleyen Baran, "Dokuz Eylül Üniversitesi’nden emekli olduktan sonra pullarımı belirli bir düzen içerisine soktum. Atatürk pulları ile ilgili bir kaç sergi açtım. Bunlardan bir tanesi de hayvanlarla alakalıydı. Sergilerimden 4 tanesi Atatürk ile alakalıydı. Bu şekilde sergilere katıldım. Ancak şunu da ifade etmek isterim: belirli bir düzeyden sonra sergilere katılmayı pek fazla önemsemedim" şeklinde ifade etti.

DEĞER ÜLKENİN EKONOMİK GÜCÜ İLE DOĞRU ORANTILI

Pul'un ekonomik değerini belirleyen ölçütler hakkında bilgiler sunan Baran, "Ülkenin ekonomik gücüdür. Yıllar önce enflasyon pulları denen pullar vardı. Bunlara enflasyon pulu denmesinin sebebi pullara olan ilginin çok fazla olmasıydı. Pul bir yatırım aracıydı. Müteahitler, cebinde parası olanlar pul alıyordu. PTT'de kaç tabaka mevcut puldan varsa, o pulların tümünü satın alıyordu. Ancak bu pullar bitince PTT tekrar bu pullardan basıyordu. Dolayısıyla bunlara enflasyon pulları deniyordu. Ülkenin ekonomik gücüne bağlı olarak, pulda ilgi ve talep görüyordu. Şu an ise enflasyon pullarının değeri düşüyor. Halbuki pulun belirli bir miktarda basılması lazım. O zaman ki duruma ve ihtiyaca göre PTT 1 milyon, 500 bin basıyordu. Filateli kurallarında ise pulların basılış tirajı bellidir. Mesela hatıra pulları eskiden 500 bin adet basılırdı. Son yıllarda bu rakam 100 bin'e inmiştir. Sebebi kıymetinin artmasıdır. Pulculuğa verilen değerin yükselmesidir. PTT sürekli talebi inceler. Buna göre pul sayısı ve tirajını ayarlar. Bir pul ne kadar azsa o kadar kıymetlidir" dedi.

"PUL BENİ RAHATLATIYOR"

Pul'un bir kültüre ait pek çok bilgiyi insanlara sunduğunu belirten Baran, "Pulculuk beni çok rahatlatıyor. Pulların dizilmesi, düzenlenmesi, zaman zaman karıştırılarak bakması bana haz veriyor. Yeter ki yaptığınız işi sevin. Her iş aslında böyledir. Hangi işi seviyorsanız o size mutluluk verir. Pulculukta ayrıca ek olarak tarih, coğrafya, genel kültür her şey var bunlar insanı cezbediyor. Bunların nedenlerine ait açıklamalarda pulların üstünde bulunur" dedi.

PULLA GELEN ARKADAŞLIK

Filateli'nin kendisine birçok dost kazandırdığını vurgulayan Baran, "İstanbul'da pul vesilesi ile birçok insanla tanıştım. Bir tanesi Almanya'da işçi bir Türk'tü. Bu kişi zamanında burada çalışmış sonrasında Almanya'ya gitmiş. Aradığım pullardan bir tanesi bu kişide mevcuttu. Sonrasında kendisiyle Kadıköy'de buluştum. Bu vesile ile arkadaş olduk" dedi.

"DEVLET SAHİP ÇIKSIN"

En büyük isteğinin 'Atatürk pulları' koleksiyonunun kendisinden sonra devlet tarafından korunma altına alınması olduğunu ifade eden Baran, "Özellikle 'Atatürk pulları' koleksiyonunu herkes yapamaz. Şartları müsayit değildir, ilgisi benim kadar yoktur ve birçok nedenden ötürü bu kadar geniş ve kapsamlı bir koleksiyon gerçekleştiremez. Bu koleksiyonu gerçekleştirmek için çok büyük emekler harcadım. Gece yarılarına kadar uğraştım, emek verdim, düzenledim. Böyle bir koleksiyonu filateli kurallı çerçevesinde sergi oluşturacak şekilde hale getirdim. İstiyorum ki bu koleksiyon tekrar ortaya çıkamayacağı için korunsun. Koleksiyon'un  yüzde 15'i sonuncu parçalardan oluşuyor. Koleksiyon bir kuruma veya kuruluşa geçsin ki gelecek nesiller bu değerleri görsün. Eğer aksi olursa koleksiyon parçalanıp, yok olacak" dedi.

Prof. Dr. İbrahim Baran kimdir?

1964 Yılında Ege Üniversitesinde asistan olduktan sonra akademik hayatına başlamıştır. 1985 yılında Profesör unvanını alarak Dokuz Eylül Üniversitesine geçmiştir. Ege Üniversitesinde ihtilal dönemi yaşandığı için kadro alamadığından dolayı kariyerini Dokuz Eylül Üniversitesinde 22 yıl sürdürmüştür. Branşı Zoolojidir. Türkiye'nin her yerini görmüştür. Zooloji alanında kitaplar yazmıştır. Yazdığı kitaplardan en önemlisi Renkli fotoğraflarla Türkiye'nin anfibi ve sürüngen türlerini konu aldığı kitaptır. Filateli dalında çalışmalarına devam etmektedir. Dünyanın en geniş ve kapsamlı Atatürk Pulları koleksiyonun sahibidir. Aynı zamanda hayvan türleri ile ilgili pul koleksiyonları Türkiye'nin çeşitli yerlerinde sergilenmiştir.Atatürk sevdalısıdır.

Haber Merkezi