Dolar, tolere edilebilir seviyede değil

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN

Geçtiğimiz haftadan bu yana altın ve dolardaki sert yükselişler piyasaları hareketlendirdi. Piyasalardaki ani yükselişler herkeste tedirginlik yarattı. Erken seçim senaryolarının konuşulduğu günlerde ekonomide bu gelişmelere kayıtsız kalmayarak reaksiyon gösterdi. Hafta başına tekrar sert yükselişle başlayan dolar 3 TL seviyesini zorladı. Bütün bunlarla birlikte herkesin kafasında olan soru, şimdi ne olacak? Yaşar Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç.Dr. M. Ufuk Tutan da piyasalarda yaşanan son gelişmeleri değerlendirirken, ABD Merkez Bankası FED’in faiz kararının piyasalara olan etkisinin görülmediğine değinde. Tutan, “Dolarda faiz kararının etkisi daha görülmedi. Bunu da eklediğiniz zaman doların daha da yükselme ihtimali var. Fakat şöyle bir sorunumuz da var. Doların bu etkisini azaltacak önümüzde Merkez Bankası’nın yeterli rezervleri kalmadı. Nisan ayından beri Merkez Bankası 10 milyar doları da aşan bir rezerv kaybına uğradı. Merkez Bankası’nın rezervleri şu an doların ateşini düşürecek kadar yüksek değil ama strateji yaparsa doların ateşini kademe kademe kontrol altına alabilir. Eylüldeki FED kararının etkisi şu anki doların spekülatif kısmını telafi edebilir. Şu anda doların yerel iç dengelerden ötürü spekülatif bir durumu var. Eylül ayındaki FED’in kararı ile birlikte bu spekülatif etkisi kalkacak ve doların şu andaki seviyesi kalıcı olacak. Asıl tehlike burada başlıyor” ifadelerini kullandı.

“BU SEVİYE TOLERE EDİLEMEZ”

Türkiye ekonomisi için doların şu seviyesinin reel sektöre yaramadığını belirten Doç.Dr. Tutan, “Bu durum aynı zamanda bankacılık sektörüne de yaramıyor. Bankalar için son aylarda yurt dışındaki ciddi kuruluşlardan uyarılar var. Bankaların 2015-2016 yılını zararla kapatma ihtimalleri var. Dikkat ettiyseniz bankacılık sektöründe yabancılar mayıs ayından beri çıkıyorlar. Mayıs, haziran ve temmuz ayından beri hızlı bir şekilde bankacılar borsadan çıkıyorlar. Bunun nedeni doların yukarıya doğru hareketi ve özel sektörün dış borcunu TL bazında çok artırmasıdır. Bu özel sektörün borcunun önemli bir kısmını Türk bankaları sağlıyor. O nedenle hem bankacılık sektörü hem de özel sektör tarafında sorun var. Doların bu seviyesi tolere edilebilir bir seviye değildir. Türkiye İhracatçılar Meclisi de yaptığı açıklamada ‘2,59 bizim için uygun bir seviye’ dedi. İhracatçılar Meclisi uzun zamandan beri doların yukarı çıkmasını destekliyordu. Ama bu kadar çıkmasını da desteklemiyorlardı. Doların bu seviyesi şu anda hiç kimseye yaramıyor. Nedeni de bu seviyenin iflaslara götürecek olan bir seviye olmasıdır” şeklinde konuştu.

“İÇ AÇICI SEVİYELERDE DEĞİLİZ”

Yaşanan durumu TL bazında borçlanma şeklinde aldığımız zaman özel sektörün ve bankacılık sektörünün ne kadar kötü bir durumda olduğunun görülebileceğini söyleyen Doç.Dr. Tutan, “O nedenle bu seviyeler bizim ekonomimiz için iç açıcı seviyeler değildir. Bir de önümüzde seçim engelinin olmasından dolayı doların, nerelere çıkacağını kestirmek şu anda çok zor. Bir de Amerikan Merkez Bankası engeli var. 2015 yılını da kapatırken bu sebeplerden ötürü daha farklı ekonomik senaryolar ile karşılaşabiliriz. 2015 için maksimum yüzde 2-3 dolayında bir büyüme bekleniyordu. Ama bu büyümeyi daha kötü hale sokacak olan iflaslarla birlikte doların yükselmesidir. Şu anda yatırım yapmak isteyenler için de gayrimenkul yatırımını öneriyorum. Altın, dolar ve borsa şu anda çok riskli seyrediyor. Bu kadar riskin altına girmeye gerek yok” diye konuştu.

Haber Merkezi