Alevilik nedir? Alevilik ibadetleri nelerdir?

Alevilikle ilgili bilgiler merak ediliyor ve arama motorlarında aratılıyorken biz de sizin iççin detaylı araştırma yaptık. Peki Alevilik nedir ve nasıl ortaya çıktı? İşte bütün detaylar…

Alevilik nedir?

Alevilik, mistik Alevi İslami öğretilerini takip eden yerel bir İslami geleneği temsil eder. Bu geleneğin öğretileri genellikle Hacı Bektaş-ı Veli'nin öğretilerine dayandırılır ve dede adı verilen din adamları tarafından aktarılır. Alevilik, İslam'ın altı iman esasını kabul etmekle birlikte, diğer İslami mezheplerden farklı yorumlara sahiptir. Ayrıca, Alevi öğretileri, yerel bir Türk dünya görüşüyle birleşmiş ve İslam'ın heterodoks bir yorumunu ortaya koymuştur.

Alevilik, Hâkk-Muhammed-Ali üçlemesiyle Ehl-i Beyt ve On İki İmamları önemseyen Câferiyye Şiiliği ile ortak noktalara sahip olan bir yoldur. Alevilikte varlık birliği önemli bir konumda bulunmaktadır.

Dört Kapı Kırk Makam inancı, Hacı Bektaş-ı Veli'nin öğretileri arasında yer alan ve kâmil insan olma ilkelerini tanımlayan bir inanıştır. Hacı Bektaş-ı Velî'nin, "Kul Tanrı’ya kırk makâmda erer, ulaşır, dost olur" ifadesiyle belirtildiğine inanılır. Alevi topluluğu içerisinde, bu inanışa dayalı bir tür hiyerarşi oluşmuştur. Örneğin, yolun öğretilerine bağlılık gösteren kişilere "tâlip" denir. Birey, yolun prensiplerini yerine getirip bilgi seviyesini artırdıkça ruhsal bir gelişim yaşar. Alevilikte, "yol" kavramı, Dört Kapı Kırk Makam anlayışının temelini oluşturur.

Dört Kapı ve Mertebeleri şunlardır:

Şeriat (Bel Kapısı / Mü’minlik Mertebesi)

Tarikat Kapısı (Yol Kapısı / Zâhidlik Mertebesi)

Marifet Kapısı (İl Kapısı / Âriflik Mertebesi)

Hakikat Kapısı (Gök Aman – Yer Ana / Mûhiplik Mertebesi)

Her kapının on makâmı vardır.

Alevilik hangi mezhep?

Alevilik, Hâkk-Muhammed-Ali üçlemesiyle Ehl-i Beyt ve On İki İmamları önemseyen Câferiyye Şiiliği ile ortak noktalara sahip olan bir yoldur. Alevilikte varlık birliği önemli bir konumdadır. İnanışa göre, kâmil insan olma ilkelerini Dört Kapı Kırk Makam şeklinde tanımlayan Hacı Bektaş-ı Velî'nin bu prensipleri belirlediğine inanılır.

Aleviliğin kurucusu kimdir?

Alevîlik inancının, Anadolu'ya gelen Hacı Bektaş-ı Veli'nin etkisiyle ve ozanların nefesleriyle hayat bulduğuna inanılmaktadır.

Alevilik nasıl ortaya çıktı?

Alevîlik inancı, Anadolu'nun Müslümanlaşma sürecinde önemli izler bırakan birçok dini şahsiyetin fikirleriyle şekillenmiştir. Hoca Ahmed Yesevî, Ebu'l Vefâ, Kutb’ûd-Dîn Haydar, Hacı Bektaş-ı Veli, Ahi Evran, Taptuk Emre, Yunus Emre ve Abdal Musa gibi önemli isimlerin düşünceleri Alevîlik inancını oluşturmuştur. Bunun yanı sıra, Hallâc-ı Mansûr, Seyyid Nesîmî, İsmâ‘il Safevî (Hatai) ve Pir Sultan Abdal gibi şahsiyetlere de ayrı bir önem verilir. Özellikle Şah İsmâ‘il Safevî, Alevîlik inancının Anadolu'da yayılmasında etkin bir rol oynamıştır. Alevîlik inancının, Anadolu'ya gelen Hacı Bektaş-ı Veli'nin etkisiyle ve ozanların nefesleriyle hayat bulduğuna inanılmaktadır.

Alevilik ibadetleri

Aleviler, Muhammed'in son peygamber olduğuna ve Ali bin Ebu Talib'in veliliğine (ya da imamlığına) inanırlar. İbadetlerini genellikle cemevinde gerçekleştirirler. Günlük ibadetleri Sabah, Akşam ve Gece Gülbeng'idir. Kadir Gecesi'yle bağlantılı olarak üç gün ve Muharrem ayında ise on iki gün oruç tutarlar. Muharrem'in ardından üç gün Hızır Orucu tutulur. Muharrem orucundan önce üç gün Masum-u Paklar orucu tutulur.

Alevîler namaz kılar mı?

Aleviler, ibadet hayatlarının merkezine zikir ayini olan "cem"i yerleştirirler. Ayrıca, namaz, oruç, hac gibi temel İslam ibadetlerini kendi anlayışları çerçevesinde yorumlayarak, tüm ibadet pratiklerini tarikat hayatının kalıplarına göre şekillendirirler. 

HABER MERKEZİ