İsrail NATO üyesi mi? İşte NATO üyesi ülkeler...

Son zamanlarda Orta Doğu’daki gelişmeler ve Türkiye ile olan ilişkilerdeki gerilimler, İsrail’in uluslararası statüsü hakkında birçok soruyu gündeme getirdi. En çok merak edilen konulardan biri de İsrail’in NATO üyeliği. Peki, İsrail NATO üyesi mi? İşte NATO ülkeleri...

İsrail NATO Üyesi Mi?

NATO, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, 4 Nisan 1949 tarihinde imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması ile kurulmuş uluslararası bir askeri ittifaktır. Merkezi Brüksel'de bulunan NATO, Avrupa ve Kuzey Amerika'daki 32 üye ülkeden oluşmaktadır ve üye ülkelerin savunma ve güvenliğini sağlamak amacıyla faaliyet göstermektedir.

NATO’nun en önemli ilkelerinden biri, Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 5. maddesi ile belirlenmiştir. Bu madde, üye devletlerden birine yapılacak bir silahlı saldırının tüm üyelere yapılmış sayılacağını ve diğer üye ülkelerin saldırıya uğrayan ülkeye gerekirse silahlı kuvvetlerle yardım edeceğini belirtir. Antlaşmanın 6. maddesi ise, 5. maddenin uygulanacağı coğrafi alanı sınırlandırmıştır. Bu alan, Yengeç Dönencesi'nin kuzeyindeki bölgeler, Kuzey Amerika, Avrupa anakarası, Türkiye'nin tamamı ve Temmuz 1962'den itibaren tartışmalı olan Fransız Cezayiri ile sınırlıdır. Hawaii, Porto Riko gibi yerler bu kapsamın dışında kalmaktadır.

İsrail NATO üyesi değildir. Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), 1949 yılında kurulmuş ve bugüne kadar 31 ülkeyi üye olarak kabul etmiştir. İsrail, bu ülkeler arasında yer almamaktadır. Ancak, İsrail, NATO ile işbirliği içinde olan ülkelerden biridir ve NATO'nun Akdeniz Diyaloğu çerçevesinde ortaklık ilişkileri yürütmektedir. Bu program, NATO ile Akdeniz bölgesindeki bazı ülkeler arasında işbirliğini teşvik eden bir girişimdir ve İsrail de bu kapsamda işbirliği yaptığı ülkeler arasında bulunmaktadır.

NATO Üyesi Ülkeler

NATO'nun ilk 12 kurucu üyesi şunlardır: Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri. 1952'de Yunanistan ve Türkiye, 1955'te Batı Almanya, ve 1982'de İspanya NATO'ya katıldı. Soğuk Savaş döneminin sona ermesinden sonra, NATO genişleyerek yeni üyeler kazandı: 1999'da Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya; 2004'te Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya; 2009'da Arnavutluk ve Hırvatistan; 2017'de Karadağ; 2020'de Kuzey Makedonya; 2023'te Finlandiya; ve 2024'te İsveç. Şu an için toplam 32 üye ülke bulunmaktadır.

Mart 2024 itibarıyla Bosna-Hersek, Gürcistan ve Ukrayna, NATO'ya üyelik taleplerini resmi olarak iletmişlerdir. 2008 Bükreş Zirvesi'nde Gürcistan ve Ukrayna'nın gelecekte NATO üyesi olacakları belirtilmiş, Bosna-Hersek ise 2010'da Üyelik Eylem Planı'na katılmaya davet edilmiştir.

NATO'nun kurucu üyeleri olan Danimarka, İzlanda ve Norveç, barış zamanında kalıcı askeri üslerin olmamasını, nükleer savaş başlıklarının bulunmamasını ve topraklarında yabancı askeri faaliyete izin vermemeyi tercih etmiştir. Ancak Danimarka, ABD'nin Grönland'daki Thule Hava Üssü'nü muhafaza etmesine izin vermiştir.

Fransa, 1960'ların ortalarından 1990'ların ortalarına kadar NATO'nun askeri komutanlığından bağımsız bir strateji izlemiştir. 2009'da Fransa, NATO'nun entegre askeri komutanlığına geri dönmüş ve bu komite bir yıl sonra lağvedilmiştir. Fransa, nükleer planlama grubu dışında kalan tek NATO üyesidir ve nükleer silahlı denizaltılarını ittifaka teslim etmemektedir.