Nihilizm nedir?

Nihilizm denince akla ilk gelen isimlerin başında Friedrich Nietzsche geliyor. Ancak akıma dair detaylar hakkında pek çok insanın yeterli bilgisi bulunmuyor. Nihilizm hakkındaki bilgileri sizin için derledik.

Nihilizm ne anlama gelir?

Latince kökenli hiç anlamını taşıyan ‘nihil’ kelimesinden türetilen Nihilizm, en genel tabiriyle hiçbir şeyin bir anlam ve değer taşımadığını savunuyor. Bugün pek çok spesifik anlamda da kullanılıyor. Bu anlayışı benimseyen kişilere ise Nihilist adı veriliyor. Nihilistlerin anlayışına göre; Tanrı’nın varlığı, iradenin hürlüğü, bilginin olanağı, ahlak ve mutlu sonlu tarih anlayışı reddediliyor.

Nihilizm nasıl ortaya çıktı?

Nihilizmin temelleri oldukça eski bir köke dayanır. Antik Yunan’ın inkarcılık felsefesine uzanan Nihilizmin fikir babası olarak, Yunan filozof ve sofist Gorgias kabul ediliyor. Hiççiliğin ve şüpheciliğin gerçek bir savunucusu olan Gorgias’a göre insanların bilgisizliği, ikna yolu ile her şeyi kabul etmelerine yol açıyor. Ancak Nihilizmin bir terim olarak ilk kullanılışı, Alman Filozof Friedrich Nietzsche tarafından yapılıyor. Bu dönemden sonra Nihilizm akımının Gorgias’ın iddialarına yakın bir şekilde tekrar konuşulmaya başlanması, 19. yüzyılın Rusya’sında görülüyor. Burada yaşanan olaylar neticesinde siyasi bir akım haline gelen nihilist düşünce, devlet otoriteleri tarafından baskı altına alınmaya çalışıldı. 1800’lü yıllarda ilk çıktığı dönemdeki formundan farklılık göstererek, siyasi ve felsefi bir akım haline gelen Nihilizmin tanınmış pek çok destekleyicisi bulunuyor. Nihilizmin en bilinen takipçilerinden bazıları şu şekilde karşımıza çıkıyor: Friedrich Nietzsche, Albert Camus, Neyzen Tevfik, Jean Paul Sartre, Herbert Spencer, Arthur Schopenhauer ve Henry Thomas Buckle.

Nihilizmin 6 çeşidi

Süreç içerisinde yeni türleri ortaya çıkan Nihilizme, yeni ve tartışmalı pek çok görüş eklendi. Buna göre ortaya çıkan 6 yeni Nihilistik yaklaşım şu şekildedir:

6. Ahlaki Nihilizm

Bu türe göre etik ya da ahlak, nesnel bir gerçekliğe bağlı değildir. Varolan her ahlaki iddia ve inanç da doğru değildir.

5. Mantıksal (Mereolojik) Nihilizm

Kompozisyon Nihilizm olarak da anılan bu tür, cisimlerin ayrı ayrı bölümlerden oluşmasını ve dolayısıyla bu şekilde ortaya çıkacak bir varlığı reddeder. Buna göre cisimler, yanlış bir algı ürünüdür.

4. Epistemelojik (Bilgi Felsefesi) Nihilizm

Bilgiyi, dolayısıyla bilginin varlığını reddeder. Bu türe göre bilgi doğrulanamaz.

3. Metafizik (Manevi) Nihilizm

Nihilizmin bu türüne göre hiçbir şey, kendi kendine var olamaz. Soyut nesneler, fiziksel açıdan dünyada bulunamaz.  Somut nesneler ise dünya üzerinde yer alsa bile, soyut nesneleri bünyesinde barındıran bir teoriden ibarettir.

2. Varoluşsal Nihilizm

Temeli varoluşçuluk felsefesine dayanan bu türe göre; hayat hiçbir anlam ve değer taşımaz. Her şey anlamsızdır.

1.Siyasi Nihilizm

Nihilizmin Rusya temelli bu türü, yeni bir toplum düzeni inşa etmek için oluşturuldu. Ancak daha sonra tüm otorite unsurlarını ve düzeni reddeden bir akım oldu.