Asgari ücretteki zam miktarı yeterli mi?

AYSELİN UZUN-ÖZEL HABER

Temmuz ayında maaşlara yansıyacak asgari ücret ara zammının miktarı yapılan 3. toplantı sonucunda belirlendi. Gelen zamla birlikte asgari ücret brüt 13.214 iken net 11.402 TL’ye ulaştı. Zam miktarını değerlendiren Ekonomist Prof. Dr. İbrahim Atilla Acar, “Asgari ücrette şu anda yüzde 34’lük bir artışla brüt 13 bin 214 net 11 bin 402 TL’ye ulaştı. Beklentimin üzerinde bir zam gerçekleşti, yüzde 20 ila 25 arası bir artış beklerken yüzde 34 zam çok iyi bir rakam” dedi. Yapılan zammın halkın alım gücünü nasıl etkileyeceğini değerlendiren Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) başkanları ise “Asgari ücret artışı bir insanın insanca yaşayabilmesinin ölçütünün altında. Zam miktarı hiçbir yaraya merhem olmaz. Zaten halihazırda asgari ücret üzerine kurulu ücretlendirme sistemi kötü. Ağustos verilerine baktığımızda asgari ücret, açlık sınırının altında kalacak” açıklamasında bulundu.

FAHİŞ FİYAT ARTIŞLARINA SEBEBİYET

TÜKODER Başkanı Aziz Koçal, asgari ücretin çok kısa bir sürede açlık sınırı altında kalacağını üstelik bu artışın fahiş fiyat artışlarına da sebep olacağını vurguladı. Koçal, “Asgari ücret artışı bir insanın insanca yaşayabilmesinin ölçütünün altında. TÜK-İŞ verilerinde mayıs ayı açlık sınırı 10 bin 362 lira, yoksulluk sınırı 33 bin 752 lira, üstelik belirlenen açlık sınırı sadece gıda harcaması ile sınırlı. Durum ortada iken TÜİK’in şaibeli verileri üzerinden, belirlenen asgari ücret gerçekçi değildir. Bu nedenle bu rakam asgari ücretlilerin yaşam standartlarını iyileştirmeyecektir. Çok kötü olan bir durum. Şu anda asgari ücret açlık sınırının bin lira kadar üstünde ancak ağustos verilerine baktığımızda asgari ücret, açlık sınırının altında kalacak. Üstelik asgari ücretin artışı üretimdeki maliyeti de etkileyecek. Bu maliyetler de fiyatlara yansıyarak fahiş fiyat artışlarına sebebiyet verecek” dedi.

“İHTİYAÇLAR BİLE KARŞILANMAZ”

TÜKODER İzmir Şube Başkanı Kurtuluş Binici ise gelen zammı eleştirerek rakamın alım gücüne olumlu bir etkisi olamayacağına değindi. Binici, “Bu zam miktarı hiçbir yaraya merhem olmaz. Zaten halihazırda asgari ücret üzerine kurulu ücretlendirme sistemi kötü. Türkiye şu anda özellikle Avrupa’da asgari ücrete çalışanların sayısının en çok olduğu yer. Çalışan nüfusun yüzde 60’ının asgari ücretle çalışması görülmüş şey değil. Biz yüksek enflasyonla 30 yıl yaşamış bir ülke olarak biliyoruz ki enflasyon önlenmediği sürece zamlar birkaç ay nefes aldırır. Sonrasında zaten alınan ücret erimiş oluyor. Öncelik enflasyonun dizginlenmesidir. Sonrasında da ücretlerin adil seviyeye çekilip ve iş hayatında çalışan nüfusun emeğinin karşılanmasıdır. Asgari ücret hiçbir zaman bir geçinmek için yeterli bir para değildir, sadece asgari ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz. Ancak bu rakamlarla asgari ihtiyaçlar bile karşılanmaz. Yapılan zammın, uzun vadede alım gücünde olumlu bir etkisi olacağını düşünmüyorum” şeklinde konuştu.

TOPLAM ORAN YÜZDE 100’ÜN ÜSTÜNDE 

Asgari ücrete yapılan zammın miktarını yeterli bulan Ekonomist Prof. Dr. İbrahim Atilla Acar da işçi, işveren ve devlet taraflarının yapılan zam miktarı konusunda anlaşmasının çok önemli olduğuna değindi. Acar, yaptığı konuşmada “Asgari ücrette en önemli konu işçi, işveren ve devlet üçlüsünün yapılacak zam miktarında anlaşarak sonuca varması. Asgari ücrette şu anda yüzde 34’lük bir artışla brüt 13 bin 214 net 11 bin 402 TL’ye ulaştı. Beklentimin üzerinde bir zam gerçekleşti, yüzde 20 ila 25 arası bir artış beklerken yüzde 34 zam çok iyi bir rakam. Ayrıca devlet işveren destek amacıyla verdiği 400 lirayı yüzde 25 zam yaparak 500 liraya çıkarttı. Yani devlet işverene ben de sizin yanınızdayım, bu yükü paylaşıyorum demiş oldu. Eskiden, ekonominin bütün acı reçeteleri dar ve sabit gelirlinin üzerine yüklenirken şimdilerde bu eskisi kadar sert değil, tatlı acılık var. Asgari ücretliye geçen seneden bu seneye verilen zam yüzde 100’ün üstünde. Artık bundan sonra hükümete enflasyonu durdurmak kalıyor” ifadelerine yer verdi. 

“ENFLASYON OLMAMASI ÖNEMLİ”

Ekonomi enflasyonun etkisindeyken, asgari ücrete 6 ayda bir yapılan zamların doğru bir hareket olduğunu söyleyen Ekonomist Acar, son gelişmelerin ve izlenen politikanın ekonomik açıdan umut vaat ettiğini belirtti. Acar, “Önceleri asgari ücret senede bir belirleniyordu. Şu anda enflasyonist dönemden geçtiğimiz için bu rakamlar üçüncü kez, 6 ayda bir belirleniyor. 6 ayda bir yapılan zamlar enflasyonist dönemler için iyi ve doğru bir hareket. Bu konu hakkında TİSK başkanının da yapmış olduğu açıklama çok önemliydi, başkan dedi ki ‘Keşke enflasyon olmasa da biz de her 6 ayda bir bu masaya gelmesek’. Enflasyon bizim gelirimizi aşındırıyor bu sebeple enflasyon olmaması önemli. Ancak enflasyon olduğu zamanda tarafların birbirine destek olması, bu şekilde gelir kayıplarını tolere etmeleri son derece önemli. Çünkü bu iyimser anlayış devam eder böylece de Türkiye ekonomi politikalarında uzlaşı sağlanmış olur. Mehmet Şimşek ve ekibinin şu anda geliştirecek olduğu diğer ekonomi politikalarının olumlu olacağı hakkında bir ipucu almış oluyoruz” dedi.