“Balkan Platformunu bir an önce oluşturmalıyız”

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN 

İzmir’de nereye bakarsanız bakın Balkan toplumunun izlerini görmek mümkündür. İzmir’de Balkanların çeşitli ülkelerinden gelmiş olan çok sayıda Balkan muhacirleri yaşıyor. İzmir’in merkez ve çeşitli ilçelerine dağılmış olan bu insanlar Balkanlardan getirdikleri kültürü burada yaşatmaya çalışıyorlar. Çeşitli dernek ve sivil platformları olarak biraya gelen Balkan Toplulukları bu derneklerin çatısı altında çalışmalarını sürdürüyorlar. İzmirli Boşnaklar Derneği de bu derneklerin başını çekiyor. Öyle ki İzmirli Boşnaklar Derneği’ne Dünya Boşnaklar Kongresi tarafından kısa bir süre önce yapmış oldukları başarılı çalışmalarından ötürü Dünya Boşnaklar Kongresi Türkiye Koordinatörlüğü verildi.

“BALKAN PLATFORMU OLUŞTURULMALI”

İzmirli Boşnaklar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Dünya Boşnaklar Kongresi Türkiye Koordinatörü Hamza Yavuz ile İzmir’de yaşayan Boşnakların ve Balkan toplumunun sorunları, yapılması gerekenler ve yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi aldık. Yavuz, İzmir’de Balkan derneklerinin adını çok iyi duyurabilmesi ve kendini kabul ettirebilmesi adına Balkan Platformu’nun oluşturulması gerektiğini belirterek, “Balkan Platformu mutlaka ve mutlaka kurulmalıdır ve bu platform projeler üzerine çalışmalıdır. Bütün Balkan Derneklerine açık olmalıdır. İdeolojiden uzak projelere dayalı bütün balkan derneklerini içinde barındırabilecek ancak yerel ve merkezi yönetimlerin de İzmir’de yapabileceği bütün projelerde bir üst kurul olarak danışma meclisi olabilecek şekilde yapılandırılmalıdır” dedi.

“YÖNETİMLERDE SÖZ SAHİBİ OLMALIYIZ”

Yavuz, daha önce birçok defalar Balkan Platformu’nun oluşturulmaya çalışıldığını belirterek, “Bazı isimler geçti. Bir dönem önceki AK Parti İzmir Milletvekili Rifat Sait’in de ismi geçti. Kordon İşadamları Derneği Başkanı, İsmail Karaduman, Ekrem Selimler gibi isimlerin de adı geçti fakat sonuç olarak herkes bir tarafa çektiği için bu proje hayata geçmedi. Avrupa’da uygulanan sistem ile bir çözüm yolu düşündük. Eş başkanlık sistemi ile toplumun ileri gelenlerinden oluşan Balkan Dernekleri için proje üreten derneklerin başkanları bir eş başkan sisteminde bir araya gelir bir kurul oluştururlar. Bu kurulun eş başkanları kendi başlarına değil ortak oturup karar aldıkları konuları bir sözcü ile beraber bütün kamuoyuna duyururlar. İzmir’deki Balkan derneklerinin sesini duyurabilmesi için toplumda yönetimde hak sahibi olması için bu çok önemlidir. Çünkü Balkan dernekleri maalesef ki İzmir’de hak ettikleri temsil kabiliyetini sunamıyorlar. Birçok yerde de geri planda kalıyorlar. Bunun birçok sebebi var. Bu göç etmiş olan insanlar genelde siyasetten hep uzak kalmışlardır. Kendi yağları ile kavrulmayı, Balkanlar’da çekmiş oldukları çileyi yaşamak istemediklerinden halk arasındaki tabirle suya sabuna dokunmayalım biz kendi işimize bakalım kendi yuvamıza kendi çocuklarımıza bakalım gibisinden anlayışla hareket etmişlerdir. Artık bu insanların yönetime ortak olmaları gerekiyor. Ülkenin gidişatına yön vermeleri gerekiyor. Derneklerinde bazı projeleri hayata geçirebilmeleri için genelde ve merkezde destek alabilmeleri gerekiyor. Yani toplumun önünde faaliyet göstermeleri gerektiği çok açık aleni olarak gözüküyor. Derneğimiz bunu savunuyor. Mantıklı ayakları yere basan çok önemli olduğunu düşündüğümüz Balkan Platformu’nun oluşturulmasında kararlıyız. Bununla ilgili çalışmaları da yapıyoruz. Dernek başkanları ile de görüşüyoruz. Ne zaman olur nasıl olur hakkında bunun üzerine çalışmalar yapıyoruz” ifadelerini kullandı.

“OKULLARA BİLGİSAYAR SINIFLARI YAPTIK”

Derneğin kendi iç bünyesinde bu yıl iki tane ulusal iki tane de uluslararası proje gerçekleştirdiğine değinen Yavuz,  “Şubat ayı içerisinde ‘Sel ile giden umutlar bilgi ile yeşerecek projesi’ ile Bosna Hersek’te selden zarar gören çocuklara üç tane bilgisayar sınıfı yapıldı. Bu bilgisayar sınıfları Bosna Hersek’te Zavidovici’de, Kalesija’da ve Srebrenitca’da yani katliamın yaşandığı yerde yapıldı. Üç ayrı yerde toplam 51 bilgisayar ve 3 tane çok amaçlı yazıcı ile beraber üç okula bu destek yapıldı. Bu çalışmadan sonra Dünya Boşnaklar Kongresi bizim derneğimize Dünya Boşnaklar Kongresi’nin Türkiye Koordinatörlüğünü verdi. Böyle bir başarılı projeden sonra bizi izlemeye almışlar ve yapılan projenin başarısı ve getirilerinden sonra bu projeye onlar da ortak oldular. Oradaki organizasyonlarımızda bize yardımcı oldular. Bunlarla ilgili çalışmalarımız devam ediyor” şeklinde konuştu.

“EN FAZLA BOŞNAK TÜRKİYE’DE YAŞIYOR”

Yavuz, dünyada 10 milyon civarında bir Boşnak nüfusunun çeşitli ülkelerde yaşadığına değinerek, “Ama ata topraklarında sadece 3 milyon Boşnak yaşıyor. Dolayısıyla Boşnaklar artık kendi ata topraklarının dışında üç misli yaşayan bir toplumdur. En çok Boşnak’ın yaşadığı yerde Türkiye’dir. Türkiye’ye yaklaşık 150 seneden beri bir göç yaşanıyor. Dünya’nın ortasında bilhassa medeniyetin beşiği sayılan yerde Müslüman Boşnak toplumuna maalesef adaletsizce hunharca psikolojik baskıların ardından katliamlar yapıldı. Bu katliamlar sadece 1995 senesinde de yapılmadı. Tarihte 11 defa Boşnaklara karşı katliamlar yapıldı. Bizler Türkiye’nin üniter yapısı içerisinde kendi kültürümüzü yaşamak oradaki ata topraklarındaki soydaşlarımızla kültürel ve sosyal alandaki bağlarımızı geliştirmek amacıyla çalışmalar yapıyoruz. Aynı zamanda da Türkiye’de bu amaçla da birçok dernekle ortak çalışmalar yapıyoruz. Hatta sel ile giden umutlar bilgi ile yeşerecek projesinde Bursa’dan da Boşnak dernekleri ile beraber gerçekleştirdik bu projemizi. Bunun dışında bu yıl ilk defa ülkemizdeki doğaya tabiata katkımız olsun diye sadece sözle değil reel olarak bir orman kazandırmak istedik. Dünya Boşnaklar Barış ve Dostluk Ormanı’nı Uzundere’de açılışını yaptık mayıs ayı içerisinde. 2 bin fidan diktik. Ülkemizde de kalıcı bir eser bıraktık. Bu da ilk defa yapılan bir çalışmamızdır” diye konuştu.

“GENÇLİK ŞÖLENLERİ DÜZENLEDİK”

Yavuz, Türkiye’de ilk defa uluslararası proje ile Birinci Balkan Gençlik Şölenleri’ni İzmir’de İstanbul’da ve Bursa’da yaptıklarını belirterek, “Bosna Hersek’ten 4 tane folklor ekibini getirdik burada ağırladık. İzmir’de Valilik programına katıldık. Bunların yanında kültür-sanat etkinlikleri de vardı. Yunus Emre Enstitüsü tarafından çalışmaları ile Türkçe öğrenmiş çocuklar burada şarkılar söyleyip folklor gösterisi yaptılar. Kendi kültürümüzü burada tanıttık. Bu çalışmaları anlamlı olsun diye 19 Mayıs gençlik ve Spor Bayramı haftasında yaptık” dedi.

“3 BİN KİŞİYE İFTAR”     

Bu yıl ilk defa Ramazan’da İftar yemeği organizasyonları düzenlediklerinin altını çizen Yavuz, “Derneğimizde her akşam ortalama 100 kişiye iftar yemeği verdik. Böylece Ramazan ayı sonunda yaklaşık 3 bin kişiye iftar vermiş olacağız. Sosyal dengeler, sosyal barış açısından paylaşma bölüşme açısından bu çok önemlidir. Önümüzde farklı projeler de var onlarla ilgili başvurularımızı da yaptık. Bilhassa Bosna Hersek’te yapmış olduğumuz çalışmalarda bu kadar geniş bir coğrafyada bir beldeye yaptığınız yardım hemen geniş yankı buluyor. Birçok okuldan bize bizim buraya da bilgisayar sınıfı yapın diye istekler alıyoruz. Bu taleplere cevap vermek zor oluyor. Gerek hükümetten gerekse yerel yönetimlerden bu konuda da destek almaya çalışarak bu yardım taleplerine yetişmeye çalışıyoruz” diye konuştu.

“DAHA İYİ VE AKTİF ÇALIŞMALI”

Yavuz, Balkanlar için daha çok çalışmaları gerektiğini belirterek, “Çünkü Balkanlar Türkiye’yi umut ışığı olarak görüyor. Türkiye’nin son 12 yılda göstermiş olduğu başarılar Balkanlarda büyük yankı buldu. Türkiye Balkanların sigortası olmaya başladı. Balkanlarda birçok yol ve cami yapıldı. İmara yönelik güzel çalışmalar yapıldı. Okullara yatırımlar yapılıyor. Buradan oraya öğrenciler gidiyor oradan da buraya öğrenciler geliyor. Bunun yanında bazı sorunlarımız da var. Biz istediğimiz başarı çizgisine daha ulaşmadık. Bunu etkileyen bazı faktörler var. Bu faktörlerden iki tanesine kısaca değinmek isterim. Bunlardan ilki İzmir’de yıllarca Bosna Hersek Fahri Konsolosluğu var ve bu Fahri Konsolosumuz olan Ahmet Kemal Baysak artık çok yaşlandı. Bilhassa Kemal Baysak’ın yaşının artık seksenlerin üzerinde olması sebebiyle yapmış olduğu çalışmalarda performans düşüklüğüne sebep oluyor. Kendisinin yaşı itibariyle gerektiği kadar aktif olamaması sebebiyle Boşnak camiasında gereken başarı grafiğine bir türlü yaklaşılamıyor. Biz bu durumu bir eksiklik olarak görüyoruz. Bilhassa Kemal Baysak’ın yerine daha genç, daha aktif ve proje üreten bir Fahri konsolosumuz olmuş olsa çok daha fazla kültür etkinliği, çok daha fazla yardım etkinliği düzenlenebilir. İkinci Faktörde İzmir’de Kurulu bulunan Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı var. Bu başkalığın da Balkanlara yönelik çok pozitif bir bakış açısına sahip olduğunu düşünmüyorum. Örnek vermek gerekirse geçen yıl İzmir Başkanlığına 127 tane proje verildi ve bu projelerden sadece 4 tanesi kabul oldu. Bunlardan da sadece bir tanesi Balkanlara yönelik bir projeydi. Balkanlarda işlenecek o kadar çok konu var ki. Biz İzmir’de en çok proje üreten Boşnak Derneği’yiz. Ama biz sadece dernek olarak değil hep beraber üretmek durumunda olduğumuz düşünüyoruz. Şu anda Balkanlarda Bosna Hersek, Sırbistan, Karadağ ve Sırbistan’ın Sancak Bölgesi Kosova Makedonya ve Yunanistan’da yaşayan kardeşlerimizle dahi irtibat içerisindeyiz. Sadece Boşnak şovenistliğinin peşinde olmadığımızın da altını çizmek istiyorum. Balkan toplumunun genelinin sorunları ve problemleri ile ilgileniyoruz” ifadelerini kullandı.

“VİZE PROBLEMİ ÇÖZÜME KAVUŞTURULMALI”

Yavuz, her yıl Bosna-Hersek’e turlar düzenlediklerine değinerek, “Düzenlediğimiz bu turlara sadece Boşnakları götürmüyoruz. Kim olursa olsun bize oraları görmek için başvuran durumu olmayan herkesi oraya götürüyoruz. Sadece Bosna’da değil bütün Balkanları gezdiriyoruz. Selanik, Manastır, Ohri, Karadağ, Akova, Dubrovnik, Sarayevo, Srebrenitsa ve daha adını sayamadığımız bir sürü yere turlar düzenliyoruz. Ancak bu turlar yeterli olmuyor. Bu turlarda en büyük sorun şudur. İnsanlarımızın maddi açıdan çok fazla güçleri yok. Bir tura gidebilmeleri için pasaport çıkartmaları ve vize almaları gerekiyor. Balkanlıların kendi memleketlerine gitmek için istedikleri en önemli konu ise vize problemidir. Bizim Makedonya’da, Bosna Hersek’te, Karadağ’da, Sırbistan’da bile vize problemimiz yok. Tek sorun Yunanistan ve Bulgaristan’ın vize uygulamasıdır. İki AB ülkesinden umuyoruz ki bu ülkelerden bize transit geçiş uygulaması konusunda destek istiyoruz. Bunu özellikle dile getirmek istiyoruz. Bizi bu vize çilesinden kurtarmalarını istiyoruz. Bunu kim yaparsa yapsın Balkan toplumunun büyük takdirini ve teveccühünü kazanacaktır” dedi.

“GEREKEN DESTEĞİ GÖREMİYORUZ”

Yavuz, gençlerle ilgili bir hedefleri olduğunu belirterek, “Balkanlardan buraya Yurtdışı Türkler Topluluğu’nun bursu ile gelen öğrenciler var. Biz bu öğrencilerle buradaki öğrencilerin bir arada olması ve birlikte bir şeyler yapması gerektiğini düşünüyoruz. Bu konuda da çalışmalar yapıyoruz. Yurtdışı Akraba Topluluklarla buraya gelen öğrenciler ile ilgili bilgi istediğimiz zaman bize bilgi vermiyorlar. O öğrencileri buraya getirelim bizim gençlerimizle kaynaştıralım istiyoruz. Fakat bu konuda gereken desteği maalesef göremiyoruz” diye konuştu.

“KÜLTÜR GEZİLERİ DÜZENLİYORUZ”

Derneklerinde güçlü bir Kadınlar Kolu bulunduğuna değinen Yavuz, “Üç haftada bir kültürel geziler düzenliyoruz. Boşnakların olduğu bölgelere yapılan bu gezilere yaklaşık yüz elli kadar insanımız katılıyor. Ayvalık, Selçuk, Ödemiş, Alaçatı-Çeşme gibi yakın çevremizdeki yerlere gidiyoruz. İkinci üç haftada ise derneğimizi kadınlarımıza tamamen bırakıyoruz. Onlar burada geleneksel yemeklerimiz ve geleneksel tatlılarımız ile ilgili yemekleri sergiliyorlar. Biz insan ayırt etmiyoruz. Dışarıdan gelen gelinlerimize ve damatlarımıza kendi kültürümüzü öğretmek ve göstermek için elimizden gelen gayreti sergiliyoruz. Boşnak böreği (Pita), Boşnak Mantısı (Ribitsca), Kaçamak (Pura) gibi özel yemeklerimizi burada uygulamalı olarak yapıyoruz. Bu organizasyonlar ücretsiz olarak yapılıyor” şeklinde konuştu.

“GENİŞ ÇAPLI BELGESEL PROJEMİZ VAR”

Yavuz, derneklerinin Dünya Boşnaklar Kongresi Türkiye Koordinatörü olmasından dolayı Bosna Hersek ve Makedonya’dan çok sayıda festivale davetler aldıklarına değinerek, “Önümüzdeki dönemde sponsorlarımızın desteği ile bu organizasyonlara katılacağız. Hem ülkemizi tanıtacağız hem de Türkiye’deki Boşnakları tanıtacağız. Bu Kültürel etkileşim bizim için çok çok önemlidir. Birde burada ‘POSEDAK’ adını verdiğimiz kış aylarında genelde uzun kış gecelerinde akşam yemeklerinden sonra burada buluşuyoruz. Buraya Boşnak büyüklerimiz geliyor. 80 yaşının üstünde yaklaşık 10 tane Boşnak büyüğümüz var. Boşnak büyüklerimiz ata topraklarında yaşamış oldukları anılarını hatıralarını anlatıyorlar. Bizde bunları kayıt altına alıyoruz. Bu kayıt altına aldığımız kısımları da belgesel haline getirdik. Ancak bu bizim için yeterli değil daha büyük bir belgesel yapmayı düşünüyoruz. Bunun içinde proje hazırlığı içerisindeyiz.  Balkan Platformu’nu oluşturabilirsek daha geniş çaplı olacak olan belgeseli de yapmış olacağız. Bu belgesel gibi on tane projemiz de hazır hayata geçmeyi bekliyor” dedi.

Haber Merkezi