Büyükşehir’de gündem ESHOT

ÇAĞLA GENİŞ
İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı olağan meclis toplantısının yedinci oturumu Başkan Tunç Soyer, idaresinde gerçekleşti. Mecliste ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2020 Mali Yılı Performans Programı ve 2020 Mali Yılı Gelir-Gider Bütçesi oylandı. Performans programı oy çokluğuyla meclisten geçti. AK Parti Grubu gelir bütçesinin lehine fakat gider bütçesinin aleyhine oy kullandı. ESHOT’un 2020 Mali Yılı Gider Bütçesi 1 milyar 444 milyon TL, gelir bütçesi ise 1 milyar 42 milyon TL olarak belirlendi.

VATANDAŞI MÜŞTERİ OLARAK GÖRMEYİZ
İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Mustafa Özuslu, yeni dönemde gerçekleşmesi planlanan çalışmalara dair bilgi vererek, “Kentteki 250 akıllı durağın 500 adete ulaştırılması, sistemdeki bilgilerin panellerle yolculara ulaştırılması planlanmaktadır. Minibüs entegrasyonunda ESHOT standartlarını getireceğiz. Şoförlük bundan sonra erkek egemen bir meslek olmayacak. Başkanımızın da koyduğu kriterler doğrultusunda kadın şoförlere de imkan tanınacak. Kadın erkek eşitliğine uygun davranılacak ve daha iyi hizmetin yolunu açacaktır. 2024’e kadar her yıl 30 kadın şoför istihdamı sağlanacaktır. Vatandaşı müşteri olarak görmeyiz” diye konuştu.



AK PARTİ’DEN SERT ELEŞTİRİ
AK Parti Grup Başkan Vekili Özgür Hızal, “ESHOT’u konuşmadan önce İzmir’deki ulaşım anlayışıyla alakalı bir hususu konuşmamız gerekiyor.  İzmir’de bütün ulaşım araçlarında, baktığımızda son yıllarda 510 milyon civarında ortalama yolcu taşımacılığı yapılmış. Bunun yaklaşık yüzde 50’sini ESHOT karşılamış. Bir miktar ESHOT’tan kaçışlar var ama hala yerin üzerindeki araçlarla İzmirlileri bir yerden bir yere taşımakta düğümleniyoruz. 2020 yılının programını ve bütçe tasarıyı değerlendirirken bu kadar ince değerlendirmeye girmeksizin, ‘İzmir’i demir ağlarla öreceğiz, ördük’ gibi ifadelerin hayata geçirilmesi gerekiyordu. Esas problem bu! Ortada bir hasta var ve bunu iyileştirmeye çalışan bir doktor var. Hasta ESHOT, doktor Büyükşehir Belediye Başkanlığı… Hastanın iyileşmeye, doktorun da iyileştirmeye niyetin yok. Çünkü geleneksel yöntemler değişmiyor” ifadelerini kullandı.



ESHOT’U AYAĞA KALDIRMAMIZ GEREKİYOR
Hızal ayrıca, “2020 yılı giderlerine baktığımızda yüzde 25’lik kısım araçların akaryakıtı, yedek parça, bakım onarım giderleri... Yüzde 10’luk kısmı, 146 milyon TL’lik kısmı yeni araç alımlarına ayrılmış. Yüzde 65’lik bölüm cari harcamalar ve personel giderleri olarak ayrılmış. Bugüne kadar ESHOT’ta bu doğru teşhislerin konulamamasından dolayı bütçe açığı devam etmiş. Biz bu giderleri nasıl aşağıya çekeriz? Bu düşünülmemiş. Biz araç yaş ortalamamızı nasıl aşağıya çekebiliriz? Planlanmamış. Araç yaş ortalamamız 10 ya da 11… Araç yaş ortalamasını düşürmek için bu yıl almamız gereken sayı 350… Biz kaç alacağız? 100… Araç yaş ortalaması düşmeyecek. Akaryakıt ücretlerinde artış var! Elektrikli araç sayımız 20… Bu yıl 20 araç alacağız, toplam 40 olacak. Paramız olsa 25 elektrikli araç alacağız diyemeyiz. Altyapıyı planlamadık, düşünmedik. Bizim doğru tedavi yöntemlerini uygulamamız gerekiyor. Toplam durak sayısı 8 bin 580… Akıllı durak sayısı 2020 yılını değerlendirirken 200… 5 yıl sonra planlanan bin! 8’de 1’i! Artan durakları saymıyorum. İzmir koşullarında yaz aylarının ne kadar sıcak olduğunu biliyorsunuz, klimalı 5 durak planlamışız. Şu an elimizde yok. Bisiklet meselesi… Sayın başkan ilk başkan olduğunda kendine vizyon belirlemişti, ‘İzmir’i bisikletle barışık bir kent yapacağım’ demişti. Çok merak ediyorum kaç kilometre ya da metre kullandı? Keşke İzmirliler sizin kadar şanslı olsa da araçlarının arkasında bisiklet aparatı olsa… Bizim ESHOT noktasında doğru teşhisleri koyarak, doğru adımlar atarak hala ana unsur olan taşımacılıkta ESHOT’u ayağa kaldırmamız gerekiyor” açıklamasını yaptı.



İNSAN HAKLARIYLA ÖRÜYORUZ
Plan Bütçe Komisyonu Başkanı Cumhuriyet Halk Partili (CHP) Yeşim Tekoğlu, “İzmir’i demir ağlarla örmesek de demokrasiyle, insan haklarıyla örüyoruz. ESHOT’un bütçesi ve performans programı 2020-2024 stratejik planında yer alan misyona uygun şekilde hazırlanmıştır. Kent ulaşımını güçlendirmek istiyoruz. Trafikte araç sayısı her geçen gün artarken yenilebilir enerji kaynakları tükenmektedir. En önemli küresel tehdit olan iklim değişikliği oluşmaktadır. Kent içi ulaşım enerji tüketiminde önemli bir yere aittir. Gelecek nesillere daha temiz bir dünya bırakmak için ESHOT’a çevre dostu araçları alıyoruz. Bisiklet gibi araçların toplu taşıma ile entegrasyonunu yapacağız” ifadelerini kullandı.

BÜTÇE GÖSTERİŞTEN UZAKTIR
Tekoğlu, “2020 yılı gider bütçesi 1 milyar 444 milyon, gelir bütçesi 1 milyar 42 milyon, finansman gideri 402 milyon 460 bin TL’dir. Muhtarlara kart vermeyelim mi? Çocukları anneleriyle birlikte göndermeyelim mi? ESHOT’un geliri bilet satışlarından oluşuyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi maliyeti yüksek olan lastik tekerlekli sistemden raylı sisteme öncelik vermektedir. Halkımızdan büyük takdir toplayan ve 12 yıldır uygulanan ve hiçbir yerde olmayan 90 dakika içinde ikinci ve diğer binişlerin hepsinde tek ücret tarifesi var. Tüm İzmir’de bu uygulama vardır. Halk taşıt uygulamamız da sistemde. Halkımız tam giderek yarım ücret ödemektedir. İzmir Büyükşehir Belediyesi 2020 yılında da sübvanse ederek doğrudan ESHOT’a dolaylı olarak hemşerilerimize kaktı sağlamaya devam edecektir. Geçen yıla göre yüzde 34.03 oranında artış olmuştur. Bütçe gerçekçi ve gösterişten uzaktır” dedi.

ERDOĞAN’IN FOTOĞRAFI NİYE YOK?
AK Partili Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe, “Ulaşım saatleriyle ilgili öneride bulunduk, önümüzdeki mecliste bir daha verelim. 17.00’te işten çıkan insanlar 1 TL 25 kuruş az verebilmek için bekliyor. ‘Vatandaş müşteri değil’ dediniz. Ama İZSU’da vatandaşı tam anlamıyla müşteri gibi görüyorsunuz. ESHOT’ta 2019’da aldığımız hiçbir araç yok. Genelde iyi alınan otobüsler hep iyi semtlere veriliyor ama gecekondu semtlerinde bu yeni otobüsler hiç olmamıştır. Bunu siz yapıyorsunuz demiyoruz, yıllardan beri böyledir. 2019’da 71 kapalı durak yapmışız. Kitapçıklarda önceden cumhurbaşkanı, vali, içişleri bakanını fotoğrafları olurdu. Sayın Recep Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanı olduktan sonra fotoğraflar kalktı. Abdullah Gül zamanında da kalkmıştı. Şimdi cumhurbaşkanı fotoğrafı koymaktan neden vazgeçildi? ESHOT’ta çok ciddi bir personel var. Asgari ücretle çalıştıralım, çıkaralım demiyoruz, başka yerlere kaydırabiliriz” ifadelerini kullandı.

HÜKÜMET ONAY VERDİ
Eleştirilere yanıt veren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer ise, “Muhalefetten çok değerli öneriler geldi. Tasarruf ve denizin daha fazla kullanılmasıyla ilgili öneriler geldi. Bunların hepsini değerlendireceğiz ve faydalanacağız. 9 farklı marka araç olduğu yönünde eleştiriler geldi. İhale süreçlerinden dolayı çok müdahale edemiyoruz. Bizim de istemediğimiz bir şey. Gönül ister hepsi aynı marka olsun. İrade koymadığımız bir tablo çıkıyor. Elektrikli otobüslerle ilgili Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylanmış alımımız var. 400 araç alımıyla ilgili bir tablo… 400 elektrikli otobüs alınması hükümet tarafından onay almış durumda. Çağın gereklerine göre evirilmesi meselesi üzerinde durulması gereken bir şey. Hakikaten titiz bir çalışma yürütmemiz lazım. Büyükşehir hep mi bunu finanse edecek? Türkiye’nin belki de en ciddi ihtiyaçlarından biri yerel yönetim paketi. Biz şu an kamuyuz, saatlerdir tartışıyoruz. İZSU’da da yaptık. Biz aslında iyi bir şey yapıyoruz, memlekete hizmet etmek istiyoruz ama paramız yok. Biz ticaret erbabı değiliz ki! Yerel yönetim mevzuatının bizim yaptığımız görevler için değiştirilmesidir. ÖTV’nin indirilmesi, yetki ve kaynakların arttırılması lazım. Bu tür baskıların ortadan kalkması lazım. Çok köklü bir yerel yönetim reformuna bu memleketin ihtiyacı var” açıklamasını yaptı.



BABASIYLA İLGİLİ ANISINI ANLATTI
Oturum sonunda oylama öncesinde babasıyla olan bir anısını da anlatan Soyer, “11 yaşlarındaydım. Güzelyalı’da oturuyorduk. Mehmet Akif Ersoy ilkokuluna gidiyordum. Troleybüse babamla beraber binerdik. Babam şoförle her seferinde selamlaşırdı. Hayatımda babamdan sonra tanıdığım en kallavi insan o şofördü. ‘Acaba ileride şoför olur muyum?’ derdim. Gözüm yemedi, ‘koca şeyi ben nasıl kullanayım?’ dedim. Allah rahmet eylesin, o şoför kalıcı bir iz bırakmıştır benim hayatımda. Şimdi de ESHOT’un şoförlerinin önemli bir görev yaptığını biliyorum. Allah’tan kolaylık diyorum. Tüm bürokrat ve şoför arkadaşlarımı kutluyorum. Çok kutsal bir görev yapıyorlar. Bu kadar canı taşımak büyük özen gerektiriyor. İzmir’de diğer illere göre daha temiz bir sicilimiz var” dedi.