Çalışana ikinci emekli maaşı şansı

EMİRCAN IŞILDAK

Hükümetin bir süre önce duyurduğu ve bilinmeyen yönleriyle kafalarda soru işaretleri oluşturan Otomatik Bireysel Emeklilik Sistemi’ni (BES), Sosyal Güvenlik Uzmanı Doğan Temel yorumladı.

Torba yasa ile yürürlüğe giren ve çalışanların genel sigortalarının haricinde özel bir emeklilik sistemine dahil olmasını öngören taslağı değerlendiren Temel, sistemin vatandaşlara fayda sağlayacağını, düzenli bir yatırım şansı olacağını ifade etti.

“TEMELİ 2003 YILINDA ATILDI”

Temel, sistemin ilk olarak 2003 yılında yapılan düzenlemelere dayandığını belirtti. Yıllık gelir sigortası olarak da bilinen bu sistemle kişilerin ilave bir emekli maaşı imkanına ulaşabileceklerini dile getiren Temel, “Yıllık gelir sigortası olarak da adlandırılan bu sistem, 2003 yılından itibaren hükümetin uyguladığı yüzde 25’lik bireysel sigorta desteğinin bir devamı niteliğini taşıyor. Devlet bireysel emeklilik sigortasını daha önceden yani 2003 yılından itibaren 10 yıl olarak ödeyenlere hak tanımak istiyor. Kısacası bu sistemle birlikte istenildiği takdirde ya birikim yapılan miktar çekilebiliyor ya da kişi hayatı boyunca emekli maaşı almaya devam ediyor. Dolayısıyla bireysel emeklilik sisteminin temelinde bu nitelikler yatıyor. Bunun yanı sıra prim ödemelerinde yıl bazında enflasyon, Toptan Eşya Fiyatları Endeksi (TEFE) ve Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranında artışlar da gerçekleşecek” değerlendirmesinde bulundu.

YURTIŞINDAKİ VATANDAŞLAR DA YARARLANABİLECEK

Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının da bu sistemden yararlanabileceğini vurgulayan Temel, “Bu sistem aslında Türkiye’deki emeklilere ikinci bir maaş olanağını da sağlayacak. Talep eden vatandaşlar, normal genel sigortalarının haricinde ekstra bir emekli maaşı daha alabilecekler. Örneğin, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız için daha önce Türkiye’de ikinci bir emeklilik şansı yoktu. Artık bu yenilikle birlikte yurtdışındaki vatandaşlar için de ilave bir emeklilik olanağı doğmuş olacak. Sistemde prim ödeme şekillerine de bireyler kendileri karar verecek. Eğer vatandaşın bütçesi yeterliyse tam ödeme gerçekleştirip anında emekli maaşına erişme şansı yakalanabileceği gibi, 3 aylık veya 6 aylık periyodlar halinde de ödeme gerçekleştirilebilecek. Dünyada birçok ülkede buna benzer uygulamaları görebilmekteyiz. Özellikle Avrupa’nın birçok ülkesinde özel bireysel emeklilikler zorunlu tutuluyor” dedi.

VERGİ MUAFİYETİ MÜJDESİ

Temel ayrıca BES’ten faydalananların gelir vergisi muafiyetine tabi tutulacağını da belirterek, “Emeklilik sisteminde daha önce hükümetin uygulamış olduğu yüzde 25’lik devlet katkısı devam edecek. Ayrıca sisteme entegre olan vatandaşlar da gelir vergisinden muaf tutulacak. Yine aynı şekilde primleri ödeyen işverenler de vergiden düşecekler. Tabi ki şu an itibariyle sistem taslak halinde ve üzerinde çalışılıyor. Mevcut tablo da herhangi bir risk veya olumsuz bir durum söz konusu değil. Vatandaşın faydası gözetilerek uygulamaya konulmak istenen bir yenilik olacaktır diye düşünüyorum. Ayrıca özel bireysel emeklilik şirketleri de sisteme dahil edilecek, ortak bir çalışma yapılacak” şeklinde konuştu.