DİSK-AR’dan yeni rapor: Türkiye’de Emeklilerin Durumu

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), Türkiye’de emeklilerin ekonomik ve sosyal durumunu ortaya koyan kapsamlı bir rapor yayımladı. 13 Temmuz 2025 tarihinde kamuoyuyla paylaşılan ‘Türkiye’de Emeklilerin Durumu: Emekli Aylıkları, Emekli Sayıları ve Ayrılan Kaynaklar’ başlıklı çalışmada, emekli nüfusunun artmasına karşın emekli aylıklarının asgari ücretin altında kaldığı ve emeklilerin milli gelirden aldığı payın gerilediği tespit edildi.
Rapora göre, 2025 yılının ilk yarısında ortalama emekli aylığı 17 bin 252 TL iken, en düşük emekli aylığı 14 bin 469 TL olarak belirlendi. 2003 yılında asgari ücretin yüzde 36 üzerinde olan ortalama emekli aylığı, günümüzde asgari ücretin yüzde 22 altına gerilemiş durumda. Ayrıca, emekli aylığı ve hak sahiplerine yapılan ödemelerin Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı Avrupa Birliği ortalamasının oldukça gerisinde kaldı. Türkiye’de bu oran yüzde 3,7 iken, AB-27 ülkelerinde yüzde 9,8 seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE’DE 15,9 MİLYON EMEKLİ VE HAK SAHİBİ BULUNUYOR

DİSK-AR’ın verilerine göre, Türkiye’de 15,9 milyon emekli ve hak sahibi bulunuyor. Bu rakamla Türkiye, Avrupa’da emekli ve hak sahibi sayısının en yüksek olduğu üçüncü ülke konumunda. Raporda, ‘aktif/pasif oranı düşük’ söylemlerine de yer verilirken, Sosyal Güvenlik Destek Primi kapsamındaki çalışanlar hesaba katıldığında bu oranın 1,75’e çıktığı ve Avrupa ortalamasının (1,5) üzerinde olduğu vurgulandı.

Ayrıca, düşük gelir nedeniyle emeklilerin önemli bir kısmının çalışmaya devam ettiği veya iş aradığı belirtildi. 2002’de yüzde 36,6 olan çalışan ya da iş arayan emekli oranı, Aralık 2024 itibarıyla yüzde 65,7’ye yükseldi.