Doğalgaz kullanımı, güneşten su ısıtmayı azalttı

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN - ÖZEL HABER
Güneş enerjisiyle sıcak su üretiminin ülkemiz genelinde olduğu gibi İzmir’de de çok yaygın olduğu söylenebilir. Doğalgazın tüm Türkiye’de olduğu gibi İzmir’de de yaygınlaşmasıyla, özellikle evsel sıcak su üretimi sağlayan güneş ısıl sistemlerin kurulum sayılarının düşme eğilimine girdiği gözleniyor. Bu sistemlerin kurulumunun azalmasında etkili olan diğer nedenler arasında, önüne geçilemeyen merdiven altı standart dışı üretimin yarattığı işletme sorunları ve plansız yapılan kurulumlar nedeniyle görüntü kirliliğinin oluşması da ön plana çıkmaktadır.



TÜRKİYE, ALMANYA’NIN ÖNÜNDEYDİ
2012 yılında Proje yürütücülüğünü İzmir İl Özel İdaresi, İZKA, Kalkınma Bakanlığı ve Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü’nün hazırladığı rapora göre, Ülkemizde güneş ısıl uygulamalarının tamamına yakınının düşük sıcaklık uygulamaları için kurulan sistemler olduğu söylenebilir. Bu uygulamalar içerisinde en büyük payı ise, saydam örtülü–sulu düzlemsel toplayıcıların kullanıldığı sıcak su üretimi alır. Türkiye, camlı–sulu düzlemsel toplayıcılardan oluşan 8 bin 424,5 MW kurulu kapasitesiyle Almanya’nın önünde ilk sırada yer almaktaydı. Son yıllarda doğalgaz kullanımının artmasıyla bu alandaki liderliğimizi kaybettik.



ÇİN İLK SIRADA
Düşük sıcaklık uygulamalarının, dünya genelinde ise en çok tercih edilen güneş ısıl uygulamaları olduğu söylenebilir. Bunun başlıca nedenleri arasında bu sistemlerin yapılarının basitliği, kurulumunun ve işletilmesinin kolaylığı, düşük ilk yatırım maliyeti nedeniyle geri ödeme süresinin kısalığı olarak sayılabilir. Uluslararası Enerji Ajansı’nın Güneş ile Isıtma ve Soğutma Programı 2011 raporuna göre 2009 yılı sonunda, düşük sıcaklık uygulamalarında kullanılan toplayıcıların ülkelere göre dağılımına baktığımızda; toplam toplayıcı alanına göre ilk sırayı 145 milyon metrekare ile Çin alırken, ikinci sırayı ABD 20 milyon 533 bin metrekare ile almaktadır. Sonraki iki sırada ise Almanya 12 milyon 686 bin 754 metrekare ve Türkiye 12 milyon 35 bin metrekare ile görünmektedir.
CARİ AÇIĞA NEGATİF ETKİ
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Mümtaz Ayça da Türkiye’de çatılarda güneşten suyu ısıtan kolektörler ile su ısıtmada dünyada ikinci durumda olduğumuzu belirterek konuyla ilgili şunları söyledi: “Bu alanda neden ikinciyiz biliyor musunuz? Sebebi bu konuda herhangi bir mevzuatın olmaması ve herhangi bir iznin alınmamasıdır. Siz çatınıza su ısıtmak için güneş enerjisi kolektörü yapmak istediğinizde hiç kimseden izin almıyorsunuz. Son yıllarda doğalgazın binalarda su ısıtmak için kullanılması düşüncesi giderek yaygınlaştı. Yaygınlaşmasının nedenlerinden birinin de su ısıtma kolektörlerinin dayanıklı malzemelerden üretilmemesinden kaynaklı olduğunu söyleyebiliriz. Bu sistemler 3-4 sene de bir patlar. Ama sistemin geneli ucuzdur. Tamirden ziyade yenisini takmak daha ucuza mal olur. Müteahhitler yeni yapılan binaları doğalgazlı yaptıkları için güneş enerjisi sistemini ekstra maliyet olarak görebilirler. Bu yüzden bunun için yarı bir proje çizdirme yoluna gitmiyorlardır. Ancak güneşten su ısıtmak bedavadır. Yıllara oranladığınızda ısınmak ve su ısıtmak için kullandığımız doğalgaz ithal ettiğimiz bir ürün olduğu için cari açığa negatif bir etkisi vardır.”