Durmayacaklar

E. ÇAĞLA GENİŞ

Avrupa Birliği (AB) - Türkiye arasında varılan anlaşma sonucu, 20 Mart’tan tarihinden itibaren yasadışı yollarla Yunanistan’a geçen sığınmacıların geri iadesine 4 Nisan’da başlandı. İlk gün 202 göçmen, geçtiğimiz cuma günü ise 123 göçmen Dikili Limanı’na getirilerek buradan otobüslerle Kırklareli Gönderme Merkezi’ne götürüldü. İadelerin önümüzdeki günlerde de devam etmesi bekleniyor.

“Geri Kabul Anlaşması” kapsamında Türkiye’ye iade edilen kaçak göçmenlerin durumlarının ne olacağı ise merak konusu. Mülteci-Der Yönetim Kurulu Başkanı Avukat Eda Bekçi, anlaşmanın Avrupa’ya gitmek isteyen göçmenleri durduramayacağını ve göç devam ettiği sürece daha acı tablolarla karşı karşıya kalınacağına yönelik endişelerini dile getirdi. Bekçi, ayrıca iadeler sırasında yaşanabilecek hak ihlallerinin sorumluluğunun anlaşmayı fiili olarak yürüten Türkiye ile Yunanistan’a yükleneceğini belirtti.

SÜREÇ ŞEFFAF İŞLEMİYOR

Yaşanabilecek hak ihlallerini takip edebilmek için Yunanistan’daki sivil toplum örgütleri ile temas halinde olduklarını kaydeden Avukat Eda Bekçi, göçmenlerin bu süreçte neden bir avukat veya sivil toplum örgütü ile bağlantı kuramadığını sordu. Geri iadesi yapılan göçmenler arasında 20 Mart tarihinden önce adalara ulaşmış fakat çeşitli gerekçelerle kayıt yaptıramayan kişilerden de bahsedildiğini söyleyen Bekçi, “Anlaşma kapsamında üç tip iade uygulanıyor. Uluslararası koruma başvurusu olmayanlar, uluslararası koruma başvurusu yapıp reddedilenler ve Türkiye’de geçici koruma rejimine kayıt yaptırmış fakat yasadışı yollarla geçmiş olan Suriyeliler... Sorun, uluslararası koruma başvurusu reddedilenler ve başvuru yapmamış olduğu iddia edilenlerden kaynaklanıyor. Bu kişilerin başvurularının alınıp alınmadığı ve bu değerlendirmelerin sağlıklı yapılıp yapılmadığı yönünde şüphelerimiz var. Bilindiği üzere iadeler, 20 Mart tarihinden sonrasında kaçak geçiş yapanları kapsıyor. Fakat ondan önceki tarihlerde adalara ulaşmış olan ve çeşitli gerekçelerle kayıt yaptıramayan kişilerden de bahsediliyor. Suriyeliler dışında hepsi ülkelerine geri iade edilecek. Yaşanabilecek hak ihlallerine karşı adalarla bağlantı halindeyiz. Oradaki meslektaşlarımız ve sivil toplum kuruluşlarındaki arkadaşlarımızın bildirdiği kişilerin takibini yapmaya çalışıyoruz. Ama teknelere yaklaşamıyoruz bile. Buradan sağlıklı bilgi almak mümkün değil. Dikili’deki iadelerle ilgili kaç kişinin hangi uyruktan olduğu konusundaki bilgileri dahi Yunan tarafından alabildik. Belki göçmenlerin söyleyecekleri var ama onlarla görüşemiyoruz… Neden bir avukata veya sivil toplum örgütüne ulaşamıyorlar? Bu bile tek başına şüphe uyandırıcı bir şey, süreç ne yazık ki şeffaf işlemiyor” ifadelerini kullandı.

GÖÇLER DEVAM EDECEK

“Geri Kabul Anlaşması” kapsamında geri gönderilen göçmenlere yönelik yaşanabilecek hak ihlallerinin Türkiye ile Yunanistan’a mal edileceğine yönelik uyarıda bulunan Bekçi, “İadeler esnasında yaşanabilecek herhangi bir hak ihlali doğrudan Türkiye ve Yunanistan’a yüklenecektir. Avrupa Birliği hiç elini sürmeden bu meseleyi çözmeye çalışıyor. Sınır koruma politikaları bir çözüm değil. Mültecilerin yasal yollarla diğer ülkelere iltica edememeleri, büyük zahmetlerle, ölümcül tehlikelerle aştıkları bu yollardan geri gönderilmelerinin mülteci akınını durdurmayacağı gibi daha organize ve daha büyük paraların döndüğü kaçakçılık faaliyetlerine sebep olacak. Göçler devam edecek; göç devam ettiği sürece, daha acı tablolarla, daha fazla ölümlerle karşı karşıya kalınacak. Geri Dönüş Anlaşması, hiçbir şekilde düzensiz göçü durduramayacak, kendi ülkelerinde yaşam şansı bulamayan Pakistanlı, Afganistanlı, Suriyeli göçmenler bir yolunu bulup tekrar Türkiye’ye gelecek” diye konuştu.

SIĞINMACILARA HUKUKSAL DESTEK SAĞLANIYOR

Geri gönderilen sığınmacıların iltica başvurusunda bulunma haklarının sağlanıp sağlanmadığı ve mültecilerin ciddi zarar görme riski altında olan ülkelere gönderilip gönderilmediğini belgelemek büyük önem taşıyor. Bu noktadan hareketle, Avrupa Birliği ülkelerinden zorunlu geri dönüş yapan mültecilerin Türkiye’de karşılaşabileceği problemleri gözlemlemek, sığınmacıları desteklemek ve olası hak ihlallerini tespit etme adına Return Watch (İade Gözlemi) adlı uluslararası bir organizasyon kuruldu. Post-Deportation Monitoring Network çatısı altında çalışan araştırmacılar ve gönüllüler tarafından oluşturulan returnwatch.org adlı internet sitesi, Türkiye’ye zorla dönüş yapan kişilerin kolayca ulaşabilmeleri için basit ve erişebilir bir araç olarak tasarlandı. Geri iadeleri yapılırken problemlerle karşılaşan ve siteye başvuruda bulunan sığınmacılar, Türkiye’de bulunan avukatlar ve ilgili sivil toplum kuruluşlarına yönlendiriliyor. Örgüt aynı zamanda Türkiye’deki geri kabul sürecini dökümanlamayı amaçlıyor.

Haber Merkezi