Esnaf göz göre göre batıyor

SULTAN GÜMÜŞ
Gazetemizde 04.07.2019’da ‘İzmir’in elması ne zaman işlenecek?’ başlıklı bir haber ile Kemeraltı’nda bulunan ancak yaklaşık 15 yıl önce terk edilen Ayakkabıcılar Sitesi’ni gündeme getirmiştik. Kemeraltı’nda ayakkabı imalatı yapan ayakkabıcılar Bornova Işıkkent’te inşa edilen yeni Ayakkabıcılar Sitesi’ne götürülünce eski site boş bırakılıp ve metruk bir alana dönüşmüştü. Peki, Kemeraltı’ndan Işıkkent’e taşınan yılların esnafı şimdi ne yapıyor? Kendilerini bizzat gidip yerlerinde ziyaret ettik. Onların durumu ise içler acısı. Görünen o ki Işıkkent Ayakkabıcılar Sitesi de tıpkı diğer site gibi terk edilmeye başladı bile. Çünkü burada üretilen yaklaşık 100 bin çiftlik ayakkabı sayısı 20 binlere düştü; neredeyse 150 dükkan kepenk kapattı. Bunun nedeni ise; Aydın otobanından girişlerin kapatılması ve bölgeye ulaşımın zorlaşması, Kemeraltı’na alışan müşterinin yeni yeri artık tercih etmemesi ve vatandaşın alım gücünün azalması. Yeni Belediye Başkanı Tunç Soyer’in halkın arasına karışmasını ve vatandaşın sorunlarını dinlemesi gerektiğini kaydeden esnaf, İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Yalçın Ata’ya seslenerek, “Oy isterken iyi, aidat isterken iyi ama bir çalışma var mı? Hayır” dedi. Toptancıların nakit değil, çek ile çalıştığını aktaran esnaf, ay sonu geldiğinde çekleri ödeyemediklerini belirtti. Görüşlerine yer verdiğimiz birçok esnaf, bu şekilde devam ederse ay sonunda kendi dükkanlarını kapatacaklarını da vurguladı.
“OY İSTERKEN İYİ”
İlk olarak 51 yaşındaki Nalan Tunç’un görüşlerine yer verdik. “Aydın otobanından buraya giriş vardı. Orası kapatıldı” diyerek sözlerine başlayan Tunç, “Benim oradan gelecek olan müşterilerim maalesef buraya ulaşamıyor. Buraya geleceğine yol üzerindeki diğer toptancılara gidip işini hallediyor ve yoluna devam ediyor, bize gerek kalmıyor. Bu üst tarafa kesinlikle müşteri gelmiyor. Hele ki müşterinin bir toptancıya borcu varsa hiç uğramadan gidiyor. Biliyorsunuzdur ki toptancılar nakit ile çalışmıyor. Çek ile çalışıyor. Ay sonu geldiği zaman maalesef ki çekleri ödeyemiyoruz. Göz göre göre batışa gidiyoruz. Ulaşım da kolay. Ama gelen yok. İnsanların alım gücü kalmadı” dedi. İzmirlilerin deyimiyle siftahsız günler geçirdiklerini vurgulayan Tunç, “Böyle giderse bu ayın sonlarında ben de kapatacağım. Yeni belediye reisimiz Tunç Soyer! Lütfen halkın içine girin. Sorunlarımızı çözün. Ayakkabıcılar Odası Başkanımız da var. Oy isterken iyi, aidat isterken iyi ama bir çalışma var mı? Hayır” diye konuştu.
KAMYONCULAR SİTESİ OLDU
Ayakkabıcılar Sitesi’nin, Kamyoncular Sitesi’ne döndüğünü de belirten Tunç, farklı bir konuyu da böylece gündeme getirdi. Kamyoncular yüzünden trafiğin çok fazla yaşandığını, bölgenin ayakkabı imalatı yapan bir yer olmaktan çıktığını söyleyen Nalan Tunç, “Akşam bir de görün. Bu durumdan şikayetçiyiz ama şöyle bir şey de var. Kamyoncular da olmasa buradan alışveriş yapan olmayacak. Burayı onların mola yeri gibi düşünün” dedi. “Paralı müşteriyse eğer geldiği zaman bütün dükkanlara giriyor. Hepimizden birer bir şey alıyor. Ama akşama kadar oturup müşteriyi de bekleyebiliyoruz” sözlerine dikkati çeken Nalan Tunç, “Bugün daha hiç sefte yapmadım. Hele hafta sonları… Saat iki dediğin zaman burada kimseyi bulamıyorsunuz. Buradaki Ayakkabıcılar Sitesi’nin sonu da Kemeraltı’ndaki Ayakkabıcılar Sitesi gibi olacak… Burası da terk edilecek. Ayrıca yerli çalışanımız da kalmadı. İşveren sigortasız çalıştırdığı için imalat bölümündeki elemanların yarısı Suriyeli. Tüm bu yaşananları bıkmadan, yılmadan Facebook’tan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’e iletiyorum. Sesimi duyana kadar da mesajlarımı atmaya devam edeceğim” cümlelerini kullandı.
“TIKANDIK, KALDIK”
İzmir’in, ayakkabı üretiminde İstanbul ve Gaziantep ile beraber öncü illerin başında geldiğini kaydeden esnaf Korkut Yılmaz ise “Ülkemizdeki kadın ve çocuk ayakkabılarının yüzde 35’i şehrimizde üretiliyor. Ancak ekonomik krizden ilk ve derinden etkilenen de yine ayakkabı sektörü oldu. Özellikle 2018’in ikinci yarısında döviz kurunun yükselmesiyle beraber zincir ayakkabı mağazalarının konkordato ilan etmesi, malzemecilerin vadeli mal satmaması, alışveriş merkezlerinde kiraların dolar üzerinden alınması, piyasadaki nakit sıkışıklığı, iç pazarda daralmaya neden oldu. Öyle ki ayakkabı üretiminde Türkiye’nin kalbi konumunda bulunan Işıkkent Ayakkabıcılar Sitesi’nde günlük üretilen 80-100 bin çift ayakkabı sayısı, 15-20 binlere düştü. Sitede yaklaşık 150 esnaf kepenk kapattı. Anlayacağınız tıkandık, kaldık” yorumunda bulundu.
“ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Esnaf İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Yalçın Ata’yı hedef alırken, bizler kendisinin de görüşlerine yer verdik. Ayakkabı sektöründe büyük mağazaların ve imalatçıların büyük sıkıntı yaşadığını dile getiren Yalçın Ata, Ayakkabıcılar Sitesi’nde yaklaşık 150 firmanın kepenk kapattığını belirterek, yaşanan sıkıntıları şöyle özetledi: “2018 yılının ilk dönemi çok iyiydi, yaz sezonuna iyi başladık fakat haziran ayından sonra ülkemizin yaşadığı ekonomik sıkıntılar, dövizdeki yükseliş sektörü olumsuz etkiledi. Malzemeciler doların 7 liranın üzerine çıkmasından faydalanıp, ayarlama yaptı. Bu da maliyetlerin yükselmesine, fiyatların anormal derecede artmasına neden oldu. İmalatçılar, zincir mağazaların sipariş listelerini 3 ay önceden alıyorlar. Fiyat artışından dolayı birçok mağaza liste hazırlayamaz, istediği ürünü alamaz hale geldi ve iç pazarda daralma yaşandı. Ünlü ayakkabı markaları ardı ardına konkordato ilan etti. İzmir’de günlük üretilen 80-100 bin çiftlik ayakkabı sayısı, 15-20 binlere kadar düştü. Vadeli ödeme ile çalışan bir sektörüz. Uzun vadeler de nakde dönmeyince imalatçılar da sıkıntı yaşamaya başladı. Oda olarak üzerimize düşeni yapmaya çalışıyoruz, üst birimlerimize ve Bakanlıklara şikayette bulunuyoruz.”