“Gıda israfı ile mücadelemiz sürecek”

NURETTİN BAKİ

Tarım ve Orman Bakanlığı ve FAO’nun birlikte yürütmekte olduğu ‘29 Eylül Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü’ hakkında yine Tarım ve Orman Bakanlığı ile FAO’nunorganizasyonunda Swissôtel Büyük Efes-İzmir’de panel düzenlendi. Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’nin video mesaj ile dahil olduğu panel Prof. Dr. Harun Uysal ile İsmail Uğuralmoderatörlüğünde gerçekleşti. Panele FAO Türkiye Temsilcisi Dr. Viorel Gutu Tarım ve Orman Bakanlığı AB Dış İlişkiler Genel Müdürü Aylin Çağlayan Özcan, ExecutiveChef ve Sosyal Girişimci Ebru Baybara Demir, İyi Yaşam ve Beslenme Uzmanı aynı zamanda FAO destekçisi Dilara Koçak, Bloomberg HT Sunucusu İrfan Donat (Video Konferans), Türkiye Belediyeler Birliği Genel Sekreteri Birol Ekici ile çeşitli üniversitelerin dekan ve öğretim görevlileri katılım sağladı.

KABUL EDİLEBİLİR DEĞİL

Panele videokonferansla katılan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, “BM bu özel günü ilk kez geçen yıl kutlamaya başladı. Günümüz dünyasının en önemli gündem maddesi iklim değişikliği ve sürdürülebilir tarım. Geçen haftalarda G20 tarım bakanlar toplantısında gündemde sürdürülebilirlik ve sağlıklı gıdaya erişim vardı. Gezegenimizin kendini onarma hızı bizim tüketim hızımıza yetişememektedir. Mevcut üretim ve tüketim alışkanlıklarımızla karşılayamayacağımız gözüküyor. Dünyaya yetecek kadar gıda var. Her yıl dünyada 1.3 milyar ton gıdanın israf edilmesi kabuledilebilir değil. Ülkemizde her yıl 19 milyon ton gıda israf ediliyor. Kampanyamızla somut başarılara imza attık. Hedefimiz farkındalık yaratmaktı. 1 yılı sonunda bunu baş gördük. Gıda kaybının önlenmesine yönelik yapılan strateji ve eylem planında yüzde 50’den fazla ilerledik” ifadelerine yer verdi.

SU KULLANIMINI YÜZDE 75’TEN 25’E İNDİREBİLİRİZ

Sağlıksız gıda, israf, açlığın 800 milyon insana kadar ulaştığını dile getiren AK Parti İzmir Milletvekili Ceyda Bölünmez Çankırı, “Dünya genelinde yer yıl üretilen 4 milyon gıda tüm insanlığa yetmesi gerekirken BM ve gıda tarım örgütü verilerine göre her 100 kişiden 11’i açlıkla mücadele ediyor. Her gün 25 bin insan açlık nedeniyle ölüyor. Üretilen gıdanın neredeyse 1,5 milyar tonu isaf ediliyor. FAO’nun 2019 araştırmasına göre Türkiye’nin yıllık gıda kaybı ortalama 26 milyon ton. Her gün 4,9 milyon ekmek israf olmakta. Üretilen sebze ve meyvenin yüzde 50’sinde kayıp yaşanmakta. Çöpe giden gıdaların azaltılması için bizde çalışmaya imza attık. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının açıkladığı rapora göre, düzenli depolama alanında depolanan atıkların yüzde 55’ini biobozunur atıklar oluşturuyor. Yürüttüğümüz proje kapsamında bu atıkların yüzde 30’unun hal ve pazar yerlerinden kaynaklandığını gördük. Hayata geçirdiğimiz Topraktan Toprağa Biobozunur Atık Yönetimi Projesiyle israf boyutunun en fazla olduğu yerlerden bir olan pazar yerlerindeki sebze ve meyve atığının önüne geçmeyi amaçladık. Türkiye geneline yayılmasını hedeflediğimiz projemizin pilot uygulamasına Diyarbakır’da başlayarak bu yılın başından beri atıklarından 300 ton kompost elde ettik. Bu kompostları çiftçilerimize dağıtılmaya başlandı. Sulamayı 3’te bire gübre kullanımını da 5’te 1’e düşürdüğünü ve erozyonun önlenmesinde önemli bir malzeme olduğunu gösterdi. Bu yöntemi ülkede yayarsak tarımda su kullanımını yüzde 75’ten 25’e indirebiliriz” ifadelerinde bulundu.

TEMELDEN BAŞLAMALIYIZ!

Panelin açılış konuşmasını yapan ve gıda israfına son vermek için temelden başlayarak gıdaya hak ettiği değerin verilmesinin öğretilmesi gerektiğini söyleyen İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger, “Gıda israfı çok önemli bir konu. Dünyan nüfusunun 1 milyarı açlık çekiyor. Yaklaşık iki milyar insan da sağlıklı gıda ve suya erişemediği için sıkıntı yaşıyor. Öbür tarafa gelişmiş dünyada da gıda israfı yaşıyor. Obezite ciddi bir sağlık sorunu olmuştur. Tükettiğimiz kısmının büyük bir çoğunluğu israf oluyor. Bugünün dünyasında 1 milyar insan açlık sıkıntısı yaşıyorsa gelişmiş insanlık nereye giderse gitsin sonu utanç vericidir. Temelde başlayarak gıda israfının önüne geçilebilir. Bizim ülkemizde de gıda israfı yaşanıyor. İnsanların gönlüne girmemiz gerekir. Daha ilkokuldan başlayarak gıdaya nasıl davranılması gerektiğini öğretmemiz gerekir. Bu gıda israfı konusu ülke olarak yeniden ele almamız gerekiyor. Tarım bakanlığımızın yürüttüğü çalışmalar var, bizler de bu çalışmalara destek vermeye devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

İSRAFA DUR DİYECEĞİZ!

Yaşanılan pandemi döneminde gıdaya ulaşılmasının ne denli önemli olduğunu bir kez daha kendilerine hatırlatıldığını belirten İzmir Tarım ve Orman İl Müdürü Mustafa Özen, “Pandemi döneminde sağlıklı beslenmeninne kadar önemli olduğunu bize bir kez daha gösterdi. İzmir büyük ve güçlü tarım arazisiyle çok ciddi bir potansiyele ev sahipliği yapan bir coğrafya. Kentimiz ülkemizin çok nadir topraklarına sahip. Üretim alanı miktarı anlamında herhangi bir sorunumuz yok. Ancak acı bir durum da söz konusu. Maalesef ülke olarak üretilen ürünlerin büyük bir çoğunluğunu israf ediyoruz. Biz de bu israfın önlemi açısından bir yıldır çeşitli etkinlikler ve bilgilendirmeler yapıyoruz. Eğitim toplantıları, seminerler düzenledik, kentimizin birçok bölgesinde afişlere gıdamızın korunması için vatandaşlarımızı bilgilendirdik. Maalesef dünyanın bir tarafı bolluk bereketli vegıdanın birçoğunu israf ederken,dünyanın düğer bir kesimi ise açlıkla mücadele etmektedir. Bakanlığımız bünyesinde yaptığımız ‘Topraktan Çatala’ projesiyle bu israfın önüne geçmek için hayata geçirdiğimiz bir proje. Bu tarz projeleriyapmaya devam edeceğiz. Öte yandan bu panelin İzmir’de yapılması çok anlamlıdır. Biz her zaman “Gıdayı koruisrafa dur” diyeceğiz” ifadelerine yer verdi.

TÜRKİYE İLE GÜÇLÜ İŞBİRLİĞİMİZ VAR

FAO Türkiye Temsilcisi Dr. Viorel Gutu ise, “Gıda israfı sürecinde yapılabilecek çok şey olduğunu düşünüyorum. Türkiye 2015 G20 başkanlığı döneminde gıda kaybı ve israfı engellemek için önemli bir rol üstlenmiştir. Sonrasında gıda kaybı ve israfın azalması için G20 projeler yapılmışve Türkiye ve FAO tarafından lansmanı yapılmıştır. Şimdiye kadar büyükşehir belediyeleri Türkiye’nin gıda üretimi STK, medya ve aktivistlerin destekleriyle 21 milyondan fazla insana kampanya yoluyla ulaşmış durumdayız. Öte yandan umut ediyorumbu kampanyayla insanlar sadece gözlerine ve kulaklarına değil akıllarına da ulaşacağız. Bu vesileyle bu faaliyetlerin kamuoyunda olumlu olduğunu söylemek isterim. Yapılan bir ankete göre kampanya sayesinde daha fazla insan son tüketici ve tavsiye edilen tüketim tarihi arasındaki farkı öğrenmeye başlamıştır” şeklinde konuştu.