Hata affetmeyen iş

NİLGÜN TAZE-ÖZEL HABER

İstanbul Üniversitesi Sualtı Teknolojileri Bölümü’nde sanayi dalgıçlığı eğitimi alan dalgıç Yusuf Dağlı, aynı zamanda birinci sınıf dalgıçlık ehliyetine sahip. Su altı savunma (SAS), su altı taarruz (SAT) komandolarının verdiği birinci sınıf dalgıçlık eğitimini ise Türkiye’de yalnızca İstanbul Üniversitesi Sualtı Teknolojileri Bölümü veriyor.

Sanayi dalgıçlığında derinlik sınırı olmadığını açıklayan sanayi dalgıcı Yusuf Dağlı, “Normal dalgıçların inebildiği derinlik en fazla 42 m. olacaktır o da üç yıldızlı bir eğitmen olabildikleri zaman. Bizler çok derinlere daldığımız için karışım gaz dalışı dediğimiz bir dalış türü gerçekleştiriyoruz. Normal dalgıçların sırtında taşıdığı tüpte azot vardır ve bu azot da belli bir toksit etki yapar. Biz buna dalgıçlar arasında sualtı sarhoşluğu diyoruz. Suyun altında kullandığımız ve dip zamanı dediğimiz belli tablolar bulunur. Örneğin bu tabloda 10 metreye kadar 1-1,5 saat kalabileceğiniz yazar” dedi.

70 M. VE ÜSTÜ DALIŞLAR

Dalış derinliğiniz arttıkça kalış süresinin azalmaya başladığını ve 70 metre ve üstü dalışlarda normal oksijen ile dalmanın mümkün olmadığını ifade eden Dağlı, “Bu aşamada artık havanız sizi beslemek yerine zehirlemeye başlar. Bu nedenle artık tüpe helyum gazı da eklenir. Yüzde 70’e yüzde 30, yüzde 50’ye 50 gibi oksijen ve helyum gazları karıştırılarak dalış yapılabilir çünkü bu yapılmazsa hem zehirlenir hem de vurgun yersiniz. Helyum-oksijen karışımı ile dalınan zamanlarda dip zamanı çok kısalır. Sanayi dalgıçlarından 8 dakika gibi kısa bir sürede işlerini bitirip su yüzüne çıkmaları beklenir. Yaklaşık 1 saate yakın bekleme süreleri ile birlikte çıkış yapılır. 8 dk’lık iş için 2-2,5 saat 70 m. ve üstü dalmamız ve tekrar çıkmamız sürer” açıklamasını yaptı.

DEĞERİ BİLİNMİYOR

Dalış derinliğinin arttıkça vücuttaki gazların sıkıştığını ve dekomprasyon hastalığının hızlı yükselme ile beraber hızlı basınç farkıyla oluşuğunu açıklayan Dağlı, “Su altı dekoları bu nedenle çok hayati önem taşır. Endüstri dalgıçlığı çok yoran zahmetli bir iştir. Kaynaktan tutunda, doğalgaz boru hatlarını döşeme, kurtarma ve yapı kurma gibi işler sanayi dalgıçlarını bekler. Maalesef her sektörde olduğu gibi ülkemizde sanayi dalgıçları da hak ettikleri ücreti alamıyorlar. Yurt dışında bu işi yapanlar çok fazla maddi kazanç elde ederken aynı zamanda en ufak bir tehlikeye kapı bırakmayacak kadar ciddi önlemler alıyorlar” şeklinde konuştu.

SANAYİ DALGIÇLIĞI

Türkiye’de sanayi dalgıçlarının korunması için gerekli olan önlemlerin yeterince alınmadığını belirten Dağlı, şunları söyledi: “Bu meslekte alınması gereken önlemler çok ciddi bir maliyet gerektirdiğinden, işverenler bu masrafı yapmaktan kaçınarak sanayi dalgıçlarını mevcut imkanlarla dalmaya zorluyorlar. Üniversitede teorik olarak her türlü eğitim veriliyor ancak sahaya çıktığımız zaman çalışma ortamımızın gerekli şartları taşımadığını görüyoruz. İngilizler sanayi dalgıçlığında oldukça iyiler. Türkiye’de insanlar hak ettikleri ücretleri alamadıkları için bu meslekten kolaylıkla uzaklaşıyorlar. 70- 75 derinlikte helyum-oksijen bir karışımı bir gazı soluyorsunuz. Helyumun en belirgin özelliği doğanın en iletken gazlarından biri olmasıdır. Suyun sıcaklığı 4-5 derece iken helyum da aynı ısı derecesini alır ve siz bu soğukluktaki havayı solursunuz.”

UCUZ İŞ GÜCÜ

Dağlı, sanayi dalgıçlarının bu nedenle deniz altında inanılmaz bir ısı kaybına uğradıklarını belirterek, “Isı o kadar düşüktür ki çeneleriniz takırdaya takırdaya çalışmaya başlarsınız. Elbette bunun bir karşılığı olması gerekir ancak maalesef Türkiye’de böylesine yüksek bir emeğin tatmin edici bir karşılığı yok. Bu nedenle ben de tıpkı diğer sanayi dalgıcı arkadaşlarım gibi sanayi dalgıçlığını bırakarak operatörlüğe geçtim. Yurtdışında dalgıçlık yapamıyoruz çünkü bizim belgemizi tanımıyorlar. Yeterlilik almamız gerekiyor ve buda oldukça maliyetli. Dubai, Katar, Abu Dabi gibi ülkelerde ancak Türk dalgıçları çalışabiliyor çünkü yurtdışından gelen dalgıçlar çok büyük rakamlara gelirken Türk dalgıçlar çok daha ucuz fiyatlarla çalışıyor” ifadelerini kullandı.