- Gündem
- 06.05.2025 01:02
Türkiye’de herkes ev ve araba alma hayali ile büyürken, ‘Hayaldi gerçek oldu’ söylemi de son açıklanan verilere göre ‘Hayaller hayal mi oldu?’ şeklinde yorumlanmaya başlandı
NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER
Türkiye İstatistik Kurumu, Mayıs ayına ilişkin inşaat maliyet endeksi verilerini açıkladı. Buna göre, inşaat maliyet endeksi, 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 4,41, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 39,56 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 6,32 arttı, işçilik endeksi yüzde 0,03 azaldı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 49,45, işçilik endeksi yüzde 19,97 arttı. Öte yandan artan kur ve yüksek vergiler nedeniyle Türkiye’de geçmişte en fazla otomobilin satıldığı C segmentinde araç almak çok zorlaştı. C sınıfı fiyatları min. 350 bin, D sınıfı 500 bin dolayında. İnsanlar daha küçük B sınıfı otomobillere yöneliyor. Onlar da en az 250 bin TL civarında. Ev ve araba fiyatlarının bu denli yükselmesi; ev ve araba hayali kuran milyonların bu hayallerini gerçekleştirmesi zorlaştı. Konuyla ilgili gazetemize değerlendirmelerde bulunan Fast Company Türkiye Dergisi’nin Yayın Yönetmeni Ekonomist Talat Yeşiloğlu, “İnsanları karamsarlığa itmek istemesek de emtia fiyatları, artan faiz oranları ve artan girdi maliyetleriyle birlikte insanların alım güçleri de düşünce ev ve araba alma hayalleri biraz ötelendi diyebiliriz” dedi.
BİRÇOK FAKTÖR VAR!
İnsanların ev ve araba almada yaşadığı sıkıntıların birkaç sebebi olduğunu belirten Ekonomist Yeşiloğlu, şunları söyledi: “İnsanların ev ve araba almakta zorlamanın birçok faktörü var. Bu faktörlerin bazıları kendi ülkemizden kaynaklanan sıkıntılar ve dünya ölçeğinden kaynaklanan sıkıntılar. Ev fiyatları yükseldi. Son 3-4 yıldan beri artan döviz kurları, özellikle inşaat sektöründe bir takım sıkıntılara yol açtı. Bu sıkıntılar nedeniyle eskisi kadar proje üretilmedi, üretilemiyor. Birkaç sene önce sadece İstanbul’da ciddi bir konut stoku birikmişti. Bir defa bu stoklar eritilene kadar yeni proje yapılamadı. Çünkü burada inşaat firmalarına finansman sağlanamıyor. Bankalar inşaat sektörüne yönelik eskiden sağladığı finansman desteklerini bir takım olumsuz sonuçlardan dolayı günümüzde çok fazla sağlayamıyor. İkinci bir neden olarak da inşaat girdi maliyetlerinin yükselmesi. Girdi maliyetlerin yükselmesi, dünyadaki emtia fiyatların yükselmesinden kaynaklanıyor. Bu faktörlerin yanında bir diğer faktör de faizler çok yükseldi. Geçtiğimiz yaz 0,60’lardaki aylık faiz oranları şimdilerde iki katına çıkmış durumda. Aylık yüzde 1,5-1,6 aylık faiz finansmanı sebebiyle konuta talep düşük kalıyor.”
FAİZLERİN DÜŞMESİ GEREKİYOR!
İnsanların ev sahibi olmaları için aylık faiz oranlarının düşük olması gerektiğinin altını çizen Yeşiloğlu, hayallerin bir dönem gecikebileceğini söyledi. Yeşiloğlu, “İnsanların ev ve araba sahibi olması için aylık faiz oranlarının yüzde 1’in altına düşmesi gerekiyor. Çünkü girdi maliyetleri yükseliyor, inşaat şirketleri yeteri kadar proje üretemiyor, faizler yüksek ve insanların alım güçleri ciddi şekilde düştü. Ancak şunu söylemek de fayda var. Bugün bu bahsettiğim faktörlerden kaynaklı sıkıntılar var ama yarın öbür gün şartlar oluştuğunda insanlar ev alma hayallerini gerçekleştirebilir. 2-3 sene sonra farklı bir tablo görebiliriz. Satın alma gücünün artması ve uygu faiz oranların oluşmasıyla dediğim gibi insanlar bu hayallerini gerçekleştirebilecek” diye konuştu.
HAYALLERİ ÖTELEDİ!
Araba almanın da zorlaştığını belirten Yeşiloğlu, “Dünyada döviz kurundan kaynaklanan sıkıntılar oldu. Tedarik sisteminde yaşananlar, emtia fiyatlarındaki yükselişler, artan girdi maliyetleri gibi sıkıntılar araba üretimini kısıtladı bu da araba fiyatlarının artmasına sebep oldu. Fiyatlar yükselince de insanların araba sahibi olması biraz daha zorlaştı. Bu fiyatlar hayalleri öteledi maalesef. Bunu söyleyerek insanları karamsarlığa itmemek lazım ama gerçekler böyle” dedi.