Işınsu Kestelli: Tarımda asıl sorun alt yapı ve kültürel uygulamalarda

KEMAL ÖZKURT

İzmir Ticaret Borsası (İTB) Aralık Ayı olağan meclis toplantısı Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer idaresinde, İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, yönetim kurulu ve üyelerin katılımıyla gerçekleşti. Başkan Kestelli meclis konuşmasına geçtiğimiz günlerde şehit ola Mehmetçikleri anarak başladı. Tarımın doğası gereği ekim alanına, iklim şartlarına ve verimliliğe bağlı olarak üretimde artış ve azalışların normal bir durum olduğunu ifade eden Kestelli, “Ülkemizde tarımın yaşadığı asıl sorunlar bu doğal koşulların etkisini azaltacak altyapının ve kültürel uygulamaların geliştirilmesindeki eksikliklerden kaynaklanıyor” dedi. 2024 yılı için de değerlendirmelerde bulunan Kestelli, yapılan son açıklamaların ardından faiz arttırma kararlarında sona yaklaşıldığını belirtti.

ASIL SORUN ALTYAPI VE KÜLTÜREL UYGULAMALAR

2023 yılının tarım sektörü açısından önemli zorluklarla karşılaştıklarını dile getirerek verileri paylaşan Kestelli, “2023 yılını ürün veya ürün gruplarının üretimi açısında baktığımızda; tahıl üretiminde yüzde 7,4, sebze üretiminde binde 3, meyve üretiminde yüzde 2 oranında artış yaşanırken; yağlı tohumlar üretimi yüzde 13 oranında geriledi. Ürün bazında incelediğimizde ise buğday, arpa, mısır, mercimek, soğan, domates, limon, mandalina, portakal, kiraz, şeftali, ceviz gibi ürünlerin üretiminde artış yaşandı. Çeltik, kuru fasulye, ayçiçeği, pamuk, üzüm, kayısı, zeytin, fındık ve antep fıstığı gibi ürünlerin üretiminde ise düşüş oldu. Tarımın doğası gereği ekim alanına, iklim şartlarına ve verimliliğe bağlı olarak üretimde artış ve azalışların olması normal bir durum. Ülkemizde tarımın yaşadığı asıl sorunlar bu doğal koşulların etkisini azaltacak altyapının ve kültürel uygulamaların geliştirilmesindeki eksikliklerden kaynaklanıyor. İşletme ölçeklerin küçük olmasını, maliyetlerin yüksekliğini, üreticilerin sermaye yetersizliğini, desteklemelerin etkin olmamasını, altyapı yatırımlarının eksikliğini, işçi sorununu, teknoloji entegrasyonundaki eksiklikleri, arz zincirinin etkin çalışmamasını ve en önemlisi üretim planlaması yapılamamasını geliştirilmesi gereken konular olarak sıralayabiliriz” şeklinde konuştu.

FAİZ ARTIŞLARINDA SONA YAKLAŞIYORUZ

Faiz arttırıma kararlarının dünya genelinde sona yaklaştığını ifade eden Kestelli, “Enflasyonla mücadele için tüm dünya 2022 yılında faiz artırımı sürecine girmişti. Buna paralel olarak enflasyon oranlarında gerilemeler başladı. Avrupa Birliği ve ABD Merkez Bankalarından yapılan son açıklamalar faiz artırım kararlarında sona yaklaşıldığını işaret ediyor. Piyasaların beklentisinin de bu yönde olduğunu söylemek mümkün. Fonlama maliyetinin artırılması enflasyondaki görünümü iyileştirirken, resesyon risklerini de artırdı. Nitekim, IMF’in son tahminlerine göre 2022 yılında yüzde 3,5 olan küresel ekonomik büyümenin, 2023 yılında yüzde 3 olarak gerçekleşmesi, 2024 yılında ise yüzde 2,9’a gerilemesi öngörülüyor. Bu gelişmelerden doğal olarak ticaret de etkilendi. Dünya Ticaret Örgütü, ekim ayında yayınladığı raporda, 2023 yılında küresel ticaretin sadece binde 8 büyümesini beklediklerini açıkladı. Enflasyonda yaşanan düşüşün devam etmesi durumunda yeni yılın özellikle ikinci yarısında faizlerde kısmi indirimlere gidilebilir. Bu durumun küresel ekonomik büyümeyi pozitif yönde katkısı olacağını söyleyebiliriz” diye konuştu.