Sayfa Yükleniyor...
70’li yıllarda İzmir’de kurulmasının ardından Türkiye’nin birçok bölgesinde açılan tanzim satış, tekrar gündeme geldi. Sebze ve meyve fiyatlarını düşürmek için faaliyete geçirilen uygulamanın İzmir’e ne zaman geleceği muamma
SULTAN GÜMÜŞ / ÖZEL HABER
Temel amacı satıcı fiyatlarının yükselmesini önlemek ve bazı malların tüketiciye daha uygun fiyatlarla ulaşmasını sağlamak olan tanzim satış, zaman içerisinde Türkiye’nin birçok şehrinde tekrardan uygulanmaya başlıyor. İstanbul’un 34 ilçesinde 50 tanzim satış yeri kurulurken, Ankara’da da vatandaş tanzim satış ile tanıştı. Gözler şimdi ise İzmir’de. Son günlerde kentte meydana gelen sağanak yağışlardan ve ekonomik krizden dolayı pazarda görülen pahalılık, müşterinin cebini yakarken, tanzim satışların gündeme gelmesi vatandaşı umutlandırdı. Uygulamanın İzmir’de ne zaman ve nasıl gerçekleştirileceği henüz belli değilken, üretici ve tüketici karşı karşıya geldi. İzmir Pazarcılar Esnafı Odası Başkanı Hamdin Erişen ile Yeni Bayraklı Pazarcılar Derneği Başkanı Metin Koyuncu, “Pazarcılar günah keçisi değildir. Bizler son halkayız” dedi. Vatandaş ise, “Aracı kalkıyor. Hem üretici hem de vatandaş kazanacak” yorumunda bulundu. Ankara’ya gönderilen raporlar neticesinde tanzim satışların İzmir’de de yakın zaman içerisinde oluşacağını belirten Erişen, ömrünün kısa olduğunu söyledi.
“BİR AN ÖNCE BAŞLASIN”
Ucuz meyve-sebzeye ulaşacak olan vatandaş ilgililere teşekkür ederken, şu ifadelere de yer verdi: “Aracı kalkıyor. Hem üretici hem de vatandaş kazanacak. Cumhurbaşkanımıza ve Bakanımıza teşekkür ediyorum. Her yerde olmasını istiyorum. Güzel bir hizmet.” Bir diğer vatandaş ise, “Aylardır pazara gitmeye korkuyoruz. Gitsek dahi pazar arabası boş dönüyoruz. Üreticiden tüketiciye gelene kadar fiyatı 5’e katlanıyor, enflasyonu da tırmandırıyor. Ama artık ürünü market ve pazardan 12 TL’ye alacağıma tanzim satıştan 3-4 liraya alırım. En iyisini alırım. Bir an önce İzmir’de başlamasını istiyorum. Fiyatlar uygun olacaksa bizim için elbette güzel olur. Tek sıkıntı konumu. Umarım uzak yerlerde olmaz. Yoksa pazardan kıstığımı parayı dolmuşa, otobüse vereceğiz” dedi.
İzmir Pazarcılar Esnafı Odası Başkanı Hamdin Erişen ise öncelikle tanzim satışın ne olduğuna dair bilgiler vererek söz başladı. Erişen, “Türkiye’de ilk olarak İzmir’de, Tansaş adıyla başladı. Belli bir süre birkaç yere kuruldu, ancak ömrü kısa sürdü. Tekrardan uygulanan tanzim satışların da bu şekilde olacağını düşünüyorum. Birkaç ay sürecek, ancak sonlanacak. Günü kurtarmak adına yapılan bir uygulama. Devam edeceğine pek inancım yok” şeklinde konuştu. Tanzim satışların İzmir’de henüz uygulanmadığını, ancak Ankara’ya gönderilen raporlar neticesinde kurulma tarihinin belirleneceğini söyleyen Erişen, “İstanbul ve Ankara’da başladı. İzmir’e ise yakın zamanda gelir. Yetkililer buraya gelip pazarları gezdi, raporları aldı ve Ankara’ya gönderdi. Bu raporlar neticesinde İzmir’de de başlar” dedi.
“BİZ SON HALKAYIZ”
“Sebze ve meyve konusu hiçbir şeye benzemez” ifadelerini kullanan Erişen, şunları ekledi: “Günlük üretilip, satılan ürünlerdir. Bu kapsamda tanzim satış Türkiye’nin yarasına merhem olabilecek bir çözüm değildir. Diyelim İstanbul’da karavanlar içerisinde 50 yer açıldı ve ‘Aldığımız paraya satacağız’ denildi. Bu pazarcıyı, vatandaşı saf dışı bırakmak anlamına gelir. Aldığım paraya ürünü satamam ki. Benim çocuklarım karga yavrusu mu, ben vergi mi vermiyor muyum? Adaletli bir şekilde uygulanırsa destekliyoruz. Aksi halde doğru bulmuyoruz. Daha detaylı düşünülmesi lazım. Önce halcilere, sonra üreticilere, şimdi de pazarcılara takıldılar. Pazarcı sabah saat 5’te kalkar, akşam 12’de evine gider. Bizim tatilimiz yok. Bizi günah keçisi seçiyorlarsa, diyecek bir şeyimiz de yok. Ancak unutulmamalıdır ki biz günah keçisi değiliz, biz son halkayız. Vatandaş hali bilmez, üretim yerini bilmez, ürünün kaça geldiğini bilmez ama yetkililerimizin bilmesi lazım. Üretici ne kadar sıkıntı çekiyor, gübre ne kadar oldu, işçilik ne kadar oldu bunların hiçbiri bilinmiyor. Pazarcı ürünü pazar yerine getirene kadar bir ton masraf yapıyor, tabi ki 5TL’ye aldığı ürünü, 6 TL’ye satmak mecburiyetinde. Yoksa nasıl geçinecek.”
Tanzim satış ile pazar yerleri arasındaki farkı sıralayan Erişen, “Pazar yerlerinde satılamayan ürünler gece kimi zaman daha ucuza, kimi zamanda ücretsiz satılıyor. Her pazar yerinde birçok aile pazardan geriye kalanlarla para vermeden geçimini sağlıyor. Paran yetmedi mi pazarcı senden eksik 2 TL’ni almaz, ‘Helal hoş olsun. Afiyet olsun’ der gönderir. Ancak tanzim satışlarda böyle bir şey mümkün olmayacak” cümlelerini kullandı.
TANZİM SATIŞ NEDİR?
Tüketim mallarının fiyatlarının yükselmesini önlemek, kimi malların tüketiciye daha ucuza ulaşmasını sağlamak amacıyla belediyece ya da bir kamu kuruluşunca yapılan satış. 1996 yılında, İzmir Büyükşehir Belediyesine ait Tansaş hisselerinin yüzde 32.98’i halka açıldı. 1999 yılında hisselerini Doğuş Grubu satın aldı. Tansaş, hizmet kalitesini yükseltmek ve verimliliği daha üst seviyelere çıkarmak amacıyla, 2002 yılı içinde, Macrocenter’ı kendi bünyesine kattı. Tansaş, 10 Kasım 2005’te Migros bünyesine satıldı. Sektör lideri ile birleşmenin etkisi ile sektördeki gücünü artırarak müşterilerine hizmete devam ederek büyümektedir. 2008 yılı sonunda Tansaş mağaza sayısını 270’e çıkartmıştır. 2016 yılında Migros ile birleşmiştir.
Haber Merkezi