Kemalpaşa sembolünden vazgeçiyor!

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER

Dünyada en erken kiraz Kemalpaşa’da üretildiği için; uzmanlar tarafından ilçede iklimiyle doğal sera şartlarının yaşandığı ifade ediliyor. Kemalpaşa’da 86 bin dekar alanda tahmini 3 milyon kiraz ağacından 70-75 bin ton tahmini kiraz üretim yapılıp, yurt dışına ihraç ediliyor. Ramazan Bayramı’ndan sonra ilk hasadın yapılacağı Kemalpaşa’da 7 bin çiftçi ailesi geçimini kirazdan sağlıyor. Ancak kiraz hasat dönemi yaklaşırken, üreticiler tedirgin… Zira üreticide; yıl boyu büyük emek ve maliyetle baktıkları kirazın tüketicinin alım gücünün düşmesiyle istedikleri fiyattan satamama korkusu hakim. İlçede bizi kabul eden Kemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Bülent Oray, çarpıcı açıklamalarda bulundu. Kirazın maliyetli bir ürün olduğunu söyleyen Oray, üreticilerin bu sebeple kirazdan vazgeçmeye başladığını, farklı cins ve ürünlere yöneldiğine dikkat çekti. İlçede artan hobi bahçelerine de vurgu yapan Oray, belediyenin kiraz bahçelerine büyük zarar veren hobi bahçelerini yıkmaması için bir engelin olmadığını söyledi.

ÜRETİCİ ZORLU BİR SÜREÇ YAŞIYOR

Ramazan Bayramı’ndan sonra kiraz hasadının başlayacağını söyleyen Oray, bu döneme gelene kadar üreticinin yaşadığı zorlu süreci şu sözlerle anlattı: “Kiraz hasadımız Ramazan Bayramı’ndan sonra başlayacak. Ancak kirazın üretim aşamasına gelesiye kadar yaşadığımız sıkıntılar çok büyük. Bu sıkıntılara bakıldığında kirazın tomurcuk evresinde ciddi bir soğukla karşı karşıya kaldık. Odamıza ait olan erken uyarı sisteminde bölgeyi taradığımızda don olaylarının yaşandığı, bunun da başta kiraz olmak üzere şeftali, erik, kayısı gibi ürünlerde ciddi bir sorun ortaya çıkarabildiğini gördük. Kirazda bazı lokal bölgelerde zarar var, bunun sonucunda da bir rekolte düşüklüğü olacak. Dediğim gibi bir hafta 10 gün sonra erkenci hasadımıza başlayacağız, umarım bu zamana kadar yağmur gibi olumsuz bir durumla karşı karşıya kalmayız. Çünkü yağmur hasadımızı ciddi şekilde olumsuz etkiliyor. Ürünün çatlaması Pazar değerini tamamen kaybettiriyor. Maalesef iç piyasada ve yurt dışına giden ürünlerde bunlar birden çöplük haline geliyor.”

MALİYETLER ARTIYOR

Geçen seneye oranla üretim maliyetlerinde ciddi bir artış olduğuna dikkat çeken Oray, “Bölgemizi İç Anadolu Bölgesi ile karşılaştırdığımızda orada ağaç başına 200-250 KG ürün elde ediliyor. Bizde böyle bir şey yok. Çünkü bizim burada ürünümüzün erkenci olması, ağacın ömrünün uzun olmayışı dekar başına aldığımız verim aşağı yukarı 6’da 1, kimi yerde de 10’a 1’de kalıyor. Bunun en büyük etkeni girdi maliyetlerinin yüksek olması. Geçen yıl İlçe Tarım Müdürlüğü’müzle sahada üreticiyle bire bir, kalem kalem kayıt altına aldığımız girdi maliyetlerinde kirazın maliyeti 21,5 TL’ydi. Yani dalından koparılan kirazın maliyeti 21,5 liraydı. Şimdi baktığımızda geçen seneden bugüne mazotta, gübrede, ilaçta, elektrikte, sulamada ve işçi maliyetlerindeki artışlar bu sene 40-45 TL arasında bir üretim maliyetini karşımıza çıkarıyor. Üreticimizi kara kara düşündüren durum da bu. Üretici kenarda biriktirmiş olduğu parasıyla üretim yapmıyor, borçla yapıyor. Bugün Kemalpaşa’da kiraz üreticisinin aşağı yukarı yüzde 50’si Ziraat Bankası ve diğer devlet bankalarına tarımsal krediler üzerinden borçlu durumda” ifadelerine yer verdi.

ÜRETİCİ KİRAZDAN VAZGEÇİYOR

Kiraz üreticisinin yeni sezona borçlu girdiğini de sözlerine ekleyen Oray, artan maliyetlerden üreticiyi farklı arayışlar içerisine soktuğunu belirtti. Oray, “Kiraz gerçekten çok maliyetli bir ürün. Üreticilerimiz tamamıyla üretimden vazgeçmiyor, tarımsal üretimin içinde kalıyor sadece ürettiği üründe cins veya ürün değiştiriyor. Kirazı şeftaliyle değiştiriyor, eriği kayısıya dönüştürüyor. Üretici 2022 sezonuna girdi ve bu sezonun belki de yarısını önceden harcamış vaziyette, yeni sezona borçlu bir şekilde girdi. Durum böyle olunca, sezon da iyi gitmezse kiraz üreticisi başka şeylerin arayışı içine girdi. Kirazdan vazgeçiyor. Bunun yanında kiraz arazileri de satılıyor. Yani araziler de el değiştiriyor. Biz de oda olarak bunun önüne geçmek için faaliyetlerde bulunuyoruz. Traktör makine kartımız var. Maliyet üzerinden biz bu hizmeti üyelerimize veriyoruz. Üyelerimizi, üreticilerimizi dışarıya muhtaç etmeden destek vermeye çalışıyoruz. Bu çalışmalarımız maliyetleri aşağı çekme yönünde ancak bu tatmin edici değil” diye konuştu.

ÜRETİCİ TEDİRGİN!

Kiraz üreticisinin büyük bir tedirginlik içerisinde olduğunu dile getiren Oray, “Şu anda üreticilerimizde bir tedirginlik var. Bu yıl kiraz sezonu nasıl olacak? Kiraz para edecek mi? Gibi kaygıları var. Dünya genelinde ve ülkemizdeki ekonomik şartlar, insanların alım gücünün düşük olması bizi ciddi şekilde bir tedirgin haline sokuyor, düşündürüyor. Maliyetlerimiz belli, tarımı sürdürebilmemiz, burada tutunabilmemiz için de ürün fiyatının bu seviyede gitmesi gerekiyor. Tüketici tarafına baktığımızda ise tüketici de kendince haklı, fiyatların yüksekliğinden ve alım gücünün düşük olması ürünün alımını düşürüyor. Bu sorun sadece Kemalpaşa’daki kiraz üreticiler için değil Türkiye’de tarımsal üreticilerin tarımda kalması için bu desteklerin acil ve hızlı bir şekilde ve dikkate alınabilecek bir seviyede üreticilere bildirilmesi, yani üreticilere destek olunması gerektiğini anlattık. Bunun sağlanması gerekiyor” dedi.

7 BİN ÇİFTÇİ AİLESİ KİRAZDAN GEÇİNİYOR

Oray sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Kemalpaşa’da yaklaşık 7 bin çiftçi ailesi geçimini kirazdan sağlıyor. İlçemizde 232 bin dekar alan var, bu alanın yaklaşık yüzde 50-60’nı kiraz bahçeleri oluşturuyor. Üretici kirazdan tatmin edici bir şekilde sezonu kapattığında tesisini yenileme, üretimini daha kaliteli bir şekilde arttırma yönünde bir şevkle yeni sezona kendini hazırlıyor. Ancak bu tedirginlik sadece o insanın tarımsal üretimden çıkmasını değil, ülkeye tarımsal üretimde en fazla döviz kazandıran kiraz üretiminden çıkması hem ülke için hem de bölgemiz için ciddi kayıplara yol açıyor.”

EN BÜYÜK TEHDİT HOBİ BAHÇELERİ

Hobi bahçeleri Kiraz bahçeleri başta olmak üzere tarımsal üretim alanlarını tehdit etmeye devam ettiğini belirten Oray, “Kiraz bahçeleri yıllar içinde azaldı. Sanayiye ayrılan alanlar, yerleşime açılan alanlar da tarımsal üretim alanından çıktı. Kişiler el değiştirdi ama üretim her şeye rağmen devam ediyor. Ancak en büyük tehdit son yıllarda artan hobi bahçeleri. Bu bahçeler verimli kiraz ve zeytin bahçelerinde kuruluyor, oralarda bilinçsiz bir şekilde üretim yapılıyor. Bu etkenler kiraz rekoltesini ciddi şekilde etkiliyor. Hobi bahçelerine karşı önlem alınamıyor. Kurumların yaptığı tespitlerde İzmir’de Menderes’ten sonra hobi bahçelerinin en fazla olduğu ilçe Kemalpaşa…” diye konuştu.

BELEDİYENİN YIKIMI YAPMASI LAZIM

Hobi bahçelerinin tespitinin yapıldığını ve idari para cezalarının kesildiğini söyleyen Oray, geriye yıkım işleminin kaldığını hatırlatarak, belediyeyi göreve çağırdı. Oray, “Dediğim gibi verimli tarım alanlarında yapılıyor bu bahçeler, buralarda evler yükseliyor, kendilerine yetecek kadar tek tük üretim yapıyorlar. Biz bu sıkıntımızı ilgili kurumlarla paylaştık, bu sorun giderilsin istiyoruz. Bunlara izin verilmemesi gerekiyor. Tespiti yapılıp hem yıkım hem de idari para cezasının uygulanması gerekiyor. Bununla ilgili İlçe Tarım Müdürlüğü tespitlerini tek tek yaptı, bunlara idari ceza paraları kesildi ve gereğinin yapılması için de belediyeye bildirildi. Bu aşamadan sonra bu bahçeleri tekrar eski haline dönüştürme işlemi belediyenin görevi. Gün verip yıkımını gerçekleştirmek yerel yönetimdeki yöneticiler bilir” ifadelerine yer verdi.

KİRAZ ÜRETİMİ ÜSTÜ AÇIK BİR FABRİKA

Kemalpaşa kiraz üretimini üstü açık fabrikaya benzeten Oray, “İlçe olarak kiraz üretimiyle bölge istihdamına ciddi katkılarımız oluyor. Hasat zamanlarında ilçede yaşayan kiraz çalışanları yetersiz kalıyor, bu yüzden ilçemize dışarıdan çok sayıda işçi geliyor. Sadece Turgutlu’dan bin 500-2 bin kişi geliyor. Bunun yanında yatılı gelen işçiler var. Yani sadece Kemalpaşalı üreticiler kazanmıyor, birçok kişi-kurum kazanıyor. Her zaman söylediğim gibi Kemalpaşa kiraz üretimi üstü açık bir fabrika. Altın değerinde bir ürün var elimizde. Çiftçi üzerine düşenin kat kat fazlasını yapıyor. Bu konuda hiç kimse üreticiye bir şey diyemez. Üreticiden kaynaklı bir sorun yok. Üretici her şey yapıyor, sadece bunun karşılığını görmek istiyor. Karşılığı da olmayınca herkes haklı oluyor” diye konuştu.

KİRAZ KAYIT DIŞI KALIYOR

“Zeytin, zeytinyağı, pamuk, çay ve fındığı; devlet nasıl ki kayıt altına alarak, destek veriyorsa kirazı da aynı sistemin içerisine dahi edip desteklenmeli diyen Oray, “Kiraz üreticilerine devletin destekleri yetersiz. Üretici devletten mazot ve gübre desteği alıyor. Bu çok az bir destek ve para değil… Biz diyoruz ki tane mısırda, pamukta, zeytinyağında nasıl ki desteklemeler varsa bize de aynı şekilde destek kapsamına alsınlar. Çünkü bu tür desteklerin hepsi kayıt altına alınmış. Kirazda böyle bir şansımız yok. Kiraz açık pazar. Bugün sadece Türkiye içindeki hallere gönderilen, üretici tarafına gelen müstahsil makbuzlarında kayıt altına giriyor. Üretici iç pazara, ihracata verdiği ürünün faturasını ve müstahsil makbuzumu alıp, devlet de bunun karşılığında üreticiye ödeme yapsın. Gerçek üretene devlet gerçek desteği versin. Ama yukarıda da bahsettiğim gibi bizim üretimimiz kayıt dışı gözüktüğü için, devlet destek kapsamına almıyor” diye konuştu.