Koronavirüs önlemleri mültecileri de kapsamalı

ÇAĞLA GENİŞ
İzmir yerelinde mülteci alanında çalışan sivil toplum kuruluşları ve aktivistlerin bir araya gelerek kurduğu İzmir Mülteci Çalışmaları Ağı, ‘Mülteci Bireylere Yönelik Pandemi Dönemindeki Politika ve Uygulama Önerileri’ metni yayınladı. Sivil toplum, yerel yönetimler ve kamu kurumları tarafından alınacak önleyici ve koruyucu tedbirlerin bütüncül bir şekilde alınması gerektiğini belirten İzmir Mülteci Çalışmaları Ağı, mülteci bireylerin de özel koşullara sahip olduğunun bilinci ile kapsayıcı bir halk sağlığı politikasının olmasının gerekliliğini vurguladı. Toplumsal hayatın her düzeyini ve hedef kitlesini olumsuz olarak etkileyen pandeminin, özellikle zor koşullar altında yaşayan mülteci ve sığınmacı bireylerin hayatlarında iki kere dezavantaj yarattığının ifade edildiği metinde, “Çalışma hayatına katılımları sınırlı olan mülteci bireylerin çöp toplayıcılığı başta olmak üzere günlük ve sağlık koşullarına elverişli olmayan işlerle uğraş verdikleri düşünüldüğünde virüs dolayısıyla alınan tedbirlerin mültecilerin sosyal ve ekonomik açıdan olumsuz etkilenmesine neden olmaktadır. Mülteci bireylerin uluslararası hukuktan doğan insan hakları çerçevesinde sağlık hakkına erişimleri güçlendirilmeli, özellikle sağlıksız koşullarda yaşamlarını sürdüren ve yerel/ulusal ve uluslararası düzeyde pandeminin yayılma hızına kaynaklık etme riski bulunan mülteci bireylere yönelik kapsayıcı sosyal, ekonomik ve sağlık politikaları uygulanmalıdır” denildi.
KORUNMA YOLLARI ANLATILMALI
İzmir Mülteci Çalışmaları Ağı, salgına karşı alınması gereken önlemler konusunda şu önerileri sıraladı: “Krizin artma olasılığına karşı mültecilerle ilgili sağlık politikası gözden geçirilmelidir. Enfeksiyonlardan korunma ve kontrol önlemleri konusunda toplum her fırsatta bilgilendirilmelidir. Bu davranış modellerinin toplumda yerleştirilmesi ve kalıcılığının sağlanması gerekli olabilmektedir. Başta sınır bölgeleri olmak üzere mülteci bireylerin yoğun olarak yaşadıkları kampların hijyenik ve sıhhi durumunun acilen iyileştirilmesi ve virüsün olası yayılımı ile mücadele etmek için sağlık personelinin görevlendirilmesi gerekmektedir. Koronavirüs ile mücadele planı içerisinde mültecilerin durumunun da değerlendirilmesi gerekmekte, hiçbir kesimin ayrımcılık yapılmadan ulusal mücadelenin parçası haline getirilmelidir. Mültecilerin temiz çevrede yaşama ve su kaynaklarına erişimlerini güçlendirmek için yaşam ortamlarının elverişli hale getirilmesi gerekmektedir. Mülteci çocuk ve kadınların ayrım yapılmaksızın koronavirüs tehdidine karşı bilinçlendirilmesinin yapılması virüsün mülteciler arasında da yayılma hızının düşürülmesini kolaylaştıracaktır.”
MÜLTECİLER DE DAHİL EDİLMELİ
Türkiye-Yunanistan sınırında bulunan ve sayıları 10 bin ile 15 bin olduğu ifade edilen mültecilerin Türkiye’ye geri dönmeleri halinde 14 günlük karantina dönemine dikkat edilmesi gerektiğinin altı çizilen açıklamada, “Sosyal ve ekonomik açıdan yeterli kaynaklara erişimleri olmayan mülteci ailelere sağlık ve hijyen malzemeleri kamu ve yerel yönetimler tarafından temin edilmelidir. Yerel yönetimler, hemşeri hukuku bağlamında vatandaşlarına yapmış olduğu sosyal ve ekonomik yardımlara mülteci bireyleri de dahil etmelidir. Virüsün yayılma hızının azaltılması için mülteci bireylere yönelik sağlık okuryazarlığı programları başlatılmalıdır. Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere göç ve mülteci çalışmaları alanında faaliyet gösteren kurumlar Türkçe ve Arapça bilgilendirme broşürü hazırlayarak mülteci bireylerin virüs hakkında bilinçlendirilmesini sağlamalıdır. Çok dilli sağlık hizmeti verilmelidir. Geri gönderme merkezleri, kabul ve barınma merkezlerinde gerekli önlemler alınmalı, binalar dezenfekte yapılmalı, personelin ihtiyaç duyduğu malzemeler temin edilmelidir. YUKK 89.madde 3.fıkra(a) bendinde yapılan değişiklik ile sağlık hakkına erişimi engellenen mülteci bireylerin, genel sağlık sigortalarının aktif hale getirilmesi sağlanarak salgının yayılmasının ve halk sağlığına tehdit oluşturulmasının önüne geçilmelidir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına sağlanan ekonomik teşvikler başta olmak üzere tüm sosyal ve ekonomik politika alanlarına mülteci bireylerde dahil edilmelidir” ifadelerine yer verildi.