Mısır tarlada, hükümet ithalatın peşinde

Karar, Adana’da ağustos başında, Güneydoğu illerinde ise eylül ortasında başlayacak olan yerli mısır hasadı öncesi geldi. Yerli üretici tarlada ter dökerken, ithalat kapılarının son anda yeniden açılması tepki çekti. Sektör temsilcileri, bu kararın çiftçinin emeğini baltalayacağını belirtiyor.

10 Ayda 3,5 Milyon Tonluk İthalat İzni

Son alınan kararla birlikte, Ekim 2024’ten bu yana mısır ithalatı için verilen izin miktarı 3,5 milyon tonu buldu:

10 Ekim–31 Aralık 2024: %5 gümrük vergisiyle 1 milyon ton

19 Mart–30 Haziran 2025: %5 gümrük vergisiyle 1 milyon ton

1 Mayıs–31 Temmuz 2025: Sıfır gümrükle 1 milyon ton

15–31 Temmuz 2025: Sıfır gümrükle 500 bin ton

2024 yılında toplam mısır ithalatı için 862 milyon 479 bin dolar ödenirken, 2025’in sadece ilk beş ayında ithalata ödenen rakam 617 milyon 899 bin dolara ulaştı.

TÜİK: Türkiye’nin Yeterliliği Yüzde 96,5
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılında mısırın yeterlilik oranını yüzde 96,5 olarak açıkladı. Ancak gümrüksüz ithalat kararları, bu yüksek yeterlilik oranına rağmen yerli üreticinin pazar kaybı yaşamasına neden oluyor. Uzmanlar, bu sürecin tüccarları ve büyük şirketleri zenginleştirirken çiftçiyi zarar ettirdiğini savunuyor.

“Bu Soruların Cevaplanması Gerekiyor”

Güneydoğu Anadolu Mısır Üreticileri ve İşletmeleri Derneği Başkanı Mehmet Hanifi Müslümoğlu, hasat öncesi alınan bu ithalat kararlarının sorgulanması gerektiğini belirterek şu soruları yöneltti:

Temmuz sonunda sıfır gümrükle gelen mısır, ağustostaki yerli hasat başlamadan tükenir mi?

Depolar ithal mısırla dolarsa, yerli ürünün fiyatı düşmez mi?

15 gün için 500 bin ton ithalat kotası açılıyorsa, Türkiye’nin yıllık mısır ihtiyacı 12 milyon ton mu?

Sıfır gümrüklü mısır ithalatına rağmen yem fiyatları düşmüyorsa, bu mısır kimlerin eline geçiyor?

NBŞ kotası düşürülmüşken, ithal mısırla üretilen glikoz ve fruktoz nasıl ve nerede tüketiliyor?

Ticareti Kim Yapıyor?

Küresel mısır ticareti, büyük ölçüde Amerikan menşeli dört dev şirketin elinde: Archer Daniels Midland (ADM), Bunge, Cargill ve Louis Dreyfus. Türkiye’de ise özellikle yem sanayiinde Cargill öne çıkıyor. Ülkede üretilen mısırın yaklaşık %88,5’i yem sanayinde kullanılıyor.

Çiftçi Endişeli

Yerel üreticiler, hasada günler kala yapılan ithalat hamlelerinin üreticiye zarar verdiğini, yerli mısırın fiyatını baskılayacağını ve büyük ithalatçıların kârını artıracağını dile getiriyor. Özellikle yem ve nişasta bazlı şeker sektörlerinin bu süreçten kazançlı çıktığı, üreticinin ise mağdur edildiği vurgulanıyor.