Normale dönüş ilgiyi azaltabilir!

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN-ÖZEL HABER
Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi ve aynı zamanda deniz, tekne ve yat malzemeleri satan Yatmar AŞ firması sahibi Argun Gündüç, dünyada etkili olan koronavirüs pandemisi dolayısıyla tekne ve yat imalatı konusunda tedarikçilerin yaşadıkları süreci anlattı. Gündüç,
pandemi sürecinin başından beri sektöre yönelik yoğun talebin olduğunu belirterek “Tedarikçiler olarak tekne ve yat üreticilerine hem tekne üretiminde kullanılan malzeme ve aksesuarları aynı zamanda da kullanılan motorları tedarik ediyoruz. Motorları ithal ettiğimiz için motor temin ettiğimiz ülkelerde Kovid-19 pandemisi dolayısıyla imalatta fabrika kapatılması ve kısıtlı çalışma koşulları gibi şartların oluştuğunu gördük. Bu durum da henüz geçmiş değil ve devam ediyor. Tam istediğimiz zamanda siparişleri gönderemedikleri için bizde siparişlerimizi zamanında temin edemiyoruz” dedi.



DENİZE YÖNELİMİ ÖNGÖREMEDİK
Bu yıl pandemi nedeniyle insanların aileleri ile izole bir şekilde geçirebilecekleri seyahat programı yapmalarından dolayı beklediklerinin de üzerinde sipariş aldıklarına vurgu yapan Gündüç, “Bu da büyük ölçüde tekne, şişme bot gibi araçların daha fazla talep görmesine sebep oldu. Dolayısıyla satışlarda beklenmedik bir durum oldu. Firmaların da kapanması, yeterli tedariki sağlayamaması ve zamanında verememesi gibi nedenlerle özellikle motor tedarikinde sıkıntı yaşandı. Tekneleri motorsuz kullanma imkanı olmadığı için bazı taleplere cevap verememe durumu yaşandı. Bir de mart ayında koronavirüs pandemisini yaşamaya başladığımızı düşünürsek, ilk anda dünya genelinde bir korku olduğu için bizim de bir iki firmadan yaptığımız siparişleri iptal etmek durumunda kaldık. Örnek vermek gerekirse motor siparişlerimizin birçoğu Japon firması olan Yamaha’dan gelir. Bunların 1,5-2 ay arasında teslimatı yapılır. Siparişler 2-3 ay içinde hazırlandığı için bir yıl öncesinin yani 2020 yılının siparişlerini 2019 Ekim-Kasım ayları gibi vermiştik. Mart ayında pandemi ortaya çıktığında korkarak bir siparişimizi de iptal etmek durumunda kaldık. Yani bu pandemi nedeniyle insanların denize yönelebileceğini öngöremedik. Tedarike yetişememek anlamında bu gibi durumların da etkisi var” diye konuştu.
OTEL VE PANSİYONA DÖNÜLEBİLİR
2021 yılı için 2020 yılı taleplerinin devam edip etmeyeceğini yine öngöremediklerinin altını çizen Gündüç, “2021 yılının ortasında uzmanların öngördüğü şekilde bir aşı bulunur her şey normale dönerse denize olan ilgi azalacaktır. Otel ve pansiyon türü toplu tatil imkanının olduğu yerlere insanlar geri dönebilirler. Bunu öngörmek kolay değil. Bu yüzden biz programımızı normal seyredecekmiş gibi yapıyoruz. Ne aşırı ne de az bir sipariş programı yapıyoruz. Baktığımızda da bu olayın sebebini sadece pandemi olarak görmemek lazım. Biraz da bizim ülke içindeki ekonomiyi de izlemek lazım. Beklenmedik şekilde kur dalgalanmaları olabiliyor. Yüzde 3-4’lük yükselme bile mal tedarikini yurtdışından yaptığımız için fiyatlara yansıyor. İnsanlar her ne kadar pandemiden korksa da alım gücü yeterli olmayabilir. Bizim satışını yaptığımız malların dövize bağlı olduğu olarak alınmasından dolayı insanların bunu alım imkanının azalacağını düşünüyorum. Eğer ekonomide belli bir istikrara oturamazsak önümüzdeki ayları çok parlak görmüyorum” ifadelerini kullandı.
ZOR BİR DÖNEM BEKLİYORUM
Türkiye’nin içinde bulunduğu jeopolitik konumdan dolayı jeopolitik ve ekonomik risklerin birlikte değerlendirilmesi halinde önümüzdeki yılın kolay öngörülebilen bir yıl olamayacağına işaret eden Gündüç, “Önümüzdeki yılın geçirdiğimiz bu yıl kadar sektör açısından parlak geçeceğini düşünmüyorum. Bu sadece bizim sektör adına değil, yaşayan bir insan olarak da bu durumu söyleyebilirim. İhtiyaçlarımızın karşılanmasında gördüğüm kadarıyla bu maliyetlerle önümüzdeki belirsizliklerle insanların çok rahat olabileceklerini düşünmüyorum. Belirsizliklerle zor bir dönemin bizi beklediğini düşünüyorum ve tedbirli gitmekte fayda görüyorum. Olsun varsın yetişemeyelim biz talebe ama temkinli olmakta her zaman fayda vardır” dedi.
YATIRIM YAPAN FİRMALAR VAR
Sektörün insanlara ulaşması ve müşterileriyle buluşmasının kendi sektörlerinde daha ziyade fuarlar ile olduğunu belirten Gündüç, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Bu sene mart ayında pandemi süreci başladığından dolayı büyük fuarımız şubat sonundaydı ve yapıldı. Oradaki talepler normale göre iyiydi. Daha sonra pandeminin etkisiyle ortaya çıkan artı bir durum oluştu. Buna sektör cevap veremedi. Yakın izlediğim firmalar bu talebe cevap verebilmek için yatırım yaptılar. Daha fazla üretim yapabilmek için yeni üretim ve organizasyonlara girdiler. İnşallah böyle devam eder ve onlar da beklediklerini alırlar. Ama dediğim gibi sadece pandemiye bağlı olduğunu düşünmüyorum. Bu durum ekonomi ile de çok ilgili. Eğer döviz kurları bu şekilde ilerlerse ve jeopolitik riskler bizim açımızdan sorunlu hale gelirse neticede insanların alım gücü de düşerse sektörün çok başarılı bir yıl geçireceği kanaatinde değilim.”