OHAL nedir?

ONURHAN ALPAGUT

Olağanüstü hal (OHAL), önceki gün akşam gerçekleştirilen Bakanlar Kurulu Toplantısı sonrası 3 ay süreyle 81 ilde ilan edildiği kamuoyuna duyuruldu.

Doğu'da zaman zaman OHAL kararı terör sebebiyle ilan edilse de bu durum batıda yaşayanlar tarafından pek bilinmiyor. 81 ilde Anayasa’nın 120’nci Maddesi ile 2935 Sayılı Olağanüstü Hal Kanununun 3'üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (b) bendine göre alınan karar kapsamında OHAL nedir? Ne gibi durumlarda uygulanır? OHAL ile ilgili detaylı bilgileri haberimizde sizler için topladık.

HANGİ DURUMLARDA İLAN EDİLİYOR?

1982 Anayasası’nın 119.-122. maddelerine göre Türkiye'de dört farklı türde sıradışı yönetim vardır. Bunlardan bir tanesi de Olağanüstü Hal (OHAL)'dir. Türkiye tarihinde üç kez süreyle OHAL ilan edilmiştir. Son olarak 20 Temmuz 2016 gecesi Bakanlar Kurulu Toplantısı'nda alınan karar ile 3 ay süreyle ülke genelinde OHAL ilan edildi. Anayasa uyarınca olağanüstü hal, MGK'nın tavsiye kararı ve Cumhurbaşkanı'nın başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararıyla ilan edilir. 1982 Anayasası'nda hangi şartlarda olağanüstü hal ilan edileceği yer almaktadır. Yasaya göre, OHAL uygulaması; tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar, ekonomik bunalımlar ve yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması sebebiyle ilan edilebiliyor. Yasaya göre, genel güvenlik, asayiş ve kamu düzeni korumak ve şiddeti azaltmak ve önlemek amacıyla bir takım önlemler alınabiliyor.

NE KADAR SÜRECEK

OHAL, altı ayı geçmeyecek süreyle ilan edilebilir. Ancak dört aylık dönemler için, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından alınan karar doğrultusunda bu süre zarfı uzatılabiliyor.

KANUNLAR NASIL ÇIKIYOR

121. maddeye göre; Anayasanın 119. ve 120’nci maddeleri uyarınca olağanüstü hal ilânına karar verilmesi durumunda, bu karar Resmî Gazetede yayımlanır ve hemen Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onayına sunulur. Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise derhal toplantıya çağırılır. Meclis, olağanüstü hal süresini değiştirebilir, Bakanlar Kurulu’nun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere, süreyi uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.

HANGİ KARARLAR ALINIYOR

OHAL, yönetime vatandaşların hak ve özgürlüklerini kısıtlayabilecek ek tedbirler almasını sağlar. Bu tedbirlerden bazıları; sokağa çıkmayı yasaklamak veya kısıtlamak, kişilerin üstünü, araçlarını, eşyalarını aramak ve bulunan suç eşyası veya delile el koymak, gazete, dergi, broşür ve benzerlerinin çoğaltılmasını ve dağıtılmasını yasaklamak veya belirli bir izne bağlamak, basılan bazı dergi ve gazeteleri toplamak, söz, yazı, plak, ses ve görüntü bantlarını denetleyebilmek ve gerek görülürse yasaklamak veya kayıt altına alabilmek, Kamu düzeni veya kamu düzenini bozabileceği kanısına varılan vatandaşların bölgeye girişini kısıtlamak, belirli yerlere erişiminin önüne geçmek, kapalı ve yasak yerlerde yapılacak toplantı ve gösterileri yasaklamak, kısıtlayabilmek, hassasiyet taşıyan kamuya veya kişilere ait kuruluşlara, bankalara kendi iç güvenliklerini sağlamak amacıyla özel koruma tedbirleri aldırmak veya bunları artırılmasını istemek gibi bir takım kararlar alınıyor.

Haber Merkezi