Otistik çocuklar oyuncakla buluşmalı!

SULTAN GÜMÜŞ / ÖZEL HABER
Zihinsel Engelliler Öğretmeni ve Aile Danışmanı Mine Ağır, otistik çocuklarda oyuncak seçiminin büyük önem taşıdığını söyledi. Otizmli çocuklarda oyun gelişiminin nasıl sağlanması gerektiği konusunda bilgiler veren Ağır, “Oyun, yaşamın her devresinde var olan bir etkinlik olmakla birlikte, özellikle yaşamın ilk yıllarında çocuğun içinde yaşadığı dünyayı tanıması; mutluluk, kaygı, sevinç gibi duygularını ifade edebilmesi için en uygun anlatım şeklidir. Çocuklar oyun içinde keşfetmeyi, yaşamda gördükleri modelleri taklit etmeyi ve var olan becerilerini geliştirmeyi öğrenmektedir” dedi.



SOSYAL GELİŞİM YETERSİZLİĞİ
Ağır, şöyle devam etti: “Otistik çocukların göze çarpan diğer özelliklerinden biri de, sosyal gelişimlerindeki yetersizliktir. Otistik çocukların sosyal özellikleri; fiziksel temastan kaçınmaları, özellikle yaşamlarının ilk yıllarında karşılıklı göz kontağı kurmamaları, kendilerine gülümsendiği zaman gülümsemeyle karşılık vermemeleri, insanlara karşı ilgisiz kalmaları, sosyal kuralları anlamada ve oyun becerisinde yetersiz olmaları şeklinde belirlenmektedir. Birçok otistik çocukta görülen yetersiz oyun becerisi, genellikle sosyal becerilerin ve yaratıcılığın eksikliğinden ortaya çıkmaktadır. Strain ve Looke’un belirttiği gibi, otistik çocukların yaşıtlarıyla çok seyrek etkileşime girmeleri de bu çocukların uygun sosyal becerileri ve tek başına ya da yaşıtlarıyla birlikte oyun oynama davranışlarını kazanmalarını sınırlandırmaktadır.”  
HAYALİ OYUNLAR OYNAMALI
Otistik çocuğun oyun becerisinin yetersiz olduğunu bir kez daha hatırlatan Ağır, “Birçok çocukta görülen yetersiz oyun becerisi genellikle sosyal becerilerin ve yaratıcılığın eksikliğinden ortaya çıkmaktadır. Oyun becerisini geliştirebilmek için oyuncak seçimi ile işe başlanmalıdır. Öncelikle eğitsel amaca yönelik oyuncaklar seçilmelidir. Oyuncak bebekler, oyuncak kamyon ve arabalar, iç içe giren ve  yap-boz türü oyuncaklar, çocuğun oyun becerisini geliştirmek için gereklidir. Oyun oynamanın temel amacı sosyal ve iletişim becerilerini arttırmak olmalıdır. Uygun oyun oynama davranışı için öncelikle otistik çocukların oyun becerilerini geliştirmek gerekir. Hayali oyun oynayan çocuklarla otistik çocukların bir araya getirilerek oyuna katılması gerekir. Böylelikle o çocuklara model olması ve  hayali oyunlar oynaması sağlanmalıdır” ifadelerini kullandı.
SÖZEL İFADELER VE SESLER
“Hayali oyunlar öğretilirken çocuktan hayvan taklitleri yapması istenmelidir” diyen Ağır, “Örneğin; kedi gibi miyavla, köpek gibi havla, kuzu gibi mele, kuş gibi öt vb. yönergelerle ve destekle çocuğa hayali oyunlar oynatılabilir. Otistik çocuk sosyal oyunlar yerine, yalnız oynamayı tercih eder. Grup oyunlarında ya pasiftir ya da katılmaz. Çünkü yaşıtlarıyla etkileşimde bulunmak için onlara ilgi duymaz, onlarla etkileşimi sınırlıdır. Oyun becerilerini otistik çocuğa kazandırmak için yapılandırılmış oyun ortamı sağlanmalıdır. Ebeveyn ve öğretmen oyuna aktif bir şekilde katılmalıdır. Çocuğa uygun oyuncaklarla oyun oynama fırsatı sağlanmalıdır. Oyun oynarken her oyuncaktan ikişer tane alınması gerekli olacaktır. İkişer tane oyuncaktan biri alınır, çocuğun diğer oyuncağı alması yönergelerle sağlanır. Çocuk buna teşvik edilir. Çocuğun oyuna dikkat etmesini sağlamak için bu sözel ifadeleri ve sesleri kullanmak gerekir” diye konuştu.
(KUTUUUUUU)
OYUNDAN ZEVK ALMASI ÖNEMLİ                    
“Öncelikle  çocukla beraber oyun oynayarak ve aktif olarak katılımını sağlayarak oyun oynama becerisi kazandırılmaya çalışılmalıdır” sözlerini kullanan Ağır, son olarak şunlara yer verdi: “İki oyuncakla başlanmalıdır, daha sonra oyuncak sayısı artırılmalıdır. Önce basit oyuncaklarla başlanılmalı ve daha sonra karmaşık  oyunlara  geçilmelidir. Çocuğu oyuna alıştırmak için ilk zamanlar da çocuğa somut ödüller verilmelidir ( çikolata, şeker ya da çok sevdiği yiyecek vb.). Daha sonra ki zamanlarda somut ödüllerin yerini sosyal ödüller almalıdır. Çünkü çocuğun amacı ödül kazanmak değil, oyundan zevk almak olmalıdır. Oyun çocuk için ödüle götüren bir yol olmamalıdır. Oyunun kendisi ödül olmalıdır.”