Probleme değil çözüme odaklanın

NİLGÜN TAZE

Bazı durumlara karşı bazen bilinçli bazen bilinçsiz olarak verdiğimiz fiziksel veya ruhsal tepki olarak adlandırılan öfke duygusu yaşam kalitesini önemli ölçüde olumsuz etkileyerek insanı daha sonra pişmanlık duyabileceği eylem ve söylemler içinde bırakabiliyor.

Sağlıklı ve mutlu bir birey olarak yaşayabilmek için sahip olunması gereken en önemli becerinin duyguları yönetebilme yeteneğini kazanmak olduğunu açıklayan Fatma Nur İbaoğlu Zahnd , öfkenin insana zarar veren etkilerinden arınmak gerektiğini söyleyerek, “Aslında bence ‘duygu’ demek ‘insan’ olmak demek. Duygu demek ‘biz’ olmak ‘kendimiz’ olmak demek.   Bizi biz yapan en önemli özelliğimizdir duygularımız. Çünkü anlamadığımız, tanımadığımız her türlü duygu ve onu yaratan ya da onun yarattığı düşünce sistemi, ruh ve beden sağlığımız için ciddi birer tehdit unsurudur. Sistemimiz içinde tıkalı kalmış, ifade edilememiş her türlü olumsuz duygu hastalık ve hastalıklara davetiye çıkarır. Onları yok saymak, görmezden gelmek de daha sonra farklı ve zararlı bir şekilde bu duygunun ortaya çıkmasına sebep olur” dedi.

DUYGULAR MESAJ VERİYOR

Duyguların insana yardımcı olmak için mesajlar verdiğini ve olumsuz duygular sayesinde bazı şeylerin yolunda gitmediğini fark edilebildiğini ifade eden Zahnd şu açıklamaları yaptı: “Aslında duygular, ruhumuzun kılavuzu olan iç dünyamızla, özümüzle, içsel rehberliğimizle bağlantı kurmak demektir.  İçinde bulunduğumuz ortam veya ilişkilerin, aldığımız kararların belki de bizim için doğru olup olmadığını belirtiyor olabilirler. Buna böyle bakıp olumsuz duyguları anlayıp vermek istedikleri mesajı anlamaya çalışabilirsek zaten onları yönetmemiz daha kolay hale gelebilir. Gelelim öfkeye. Öfke aslında, uygun ifade edildiğinde, son derece sağlıklı ve doğal bir duygudur. Ancak kontrolden çıkıp da yıkıcı hale dönüşürse kişinin okul-iş hayatında, kişisel ilişkilerde ve genel yaşam kalitesinde sorunlara yol açar.”

KONTROL GEREKTİRİYOR

Pek çok kişisel ve sosyal problemlerin temelinde öfke ve ona bağlı olumsuz duyguların yattığını açıklayan Zahnd, “Öfke ile ilgili yapılan bilimsel araştırmalarda öfkesinin kontrol edemeyenlerin bağışıklık sistemlerinin daha zayıf olduğu, yaralarının daha geç iyileştiği, erken ölüme sebep olduğu ve depresyonu tetiklediği kanıtlanmıştır. Çocuklar ve ergenlerle olan araştırmalarda ise öfke sorunu olan çocukların, gençlerin ileride problemli insan ilişkileri olması ve genel sağlık ve zihin ve ruh sağlıklarının zedelendiği kanıtlanmıştır” açıklamasını yaptı.

İLİŞKİLERİ SONLANDIRIYOR

Zahnd, öfke, stres gibi olumsuz duyguların yönetilmesinin çok erken yaşlarda kazanılması gereken bir beceri olduğunu vurgulayarak, “Bu yönetim becerisinin kazanılması aslında çok kolay. Bakın nasıl? İlk olarak konuşmadan önce düşünmek gerekiyor. Hepimiz acı deneyimlerimizle biliyoruz ki düşünülmeden, rast gele, ilk akla gelen sözlerin ve tepkilerin kaşı tarafa yansıtılması ileride çok sıkı arkadaşlıkların yaşanabileceği bir ilişkiyi yok edebilir veya var olan ilişkiyi bir daha geri dönüşü olmayacak bir şekilde sonlandırabilir.  Derin nefes almak, ortamdan o anda uzaklaşmak gibi insanın sakinleşmesini sağlayan çalışmaları yaptıktan sonra eğer sakin hale geldiğinizi hissediyorsanız öfkenizi ve nedenlerini sinirlendiğiniz insana ifade edin” şeklinde konuştu.

ÇÖZÜME ODAKLANIN

Egzersiz, spor gibi fiziksel aktivitelerde bulunmak ve sık sık ara vererek, ‘hiçbir şey yapmamaya’ zaman ayırmak gibi insanın yenilenmesini sağlayan aktivitelere önem verilmesi gerektiğini ifade eden Zahnd, “Probleme değil çözüme odaklanın, karşı tarafı suçlamaya yönelik ‘Sen’ ile başlayan cümleler yerine, kendi duygularınızı ve hissettiğinizi ifade eden ‘Ben’ ile başlayan cümleler kurun. Bu karşınızdaki insanın sizi daha iyi anlamasını ve suçlanmadığı için hatalı olduğunu kabul etmesinde yardımcı olur. Karşınızdaki insan size gerçekten zarar vermiş olsa bile kin tutmayın. O insanın size aynı şekilde zarar vermesini önlemek için tedbirler almak sizin tekrar incinmenizi engelleyecektir. Gerginliğinizi atmak için mizah ve gülmeyi kullanmak çok sağlıklı ve sağaltıcı bir yöntemdir” ifadelerini kullandı.

DÜŞÜNCE SİSTEMİNİZİ TANIYIN

Öfke kontrolünü sağlayabilmek için rahatlama, gevşeme ve nefes egzersizlerinin kullanılmasının son derece etkili yöntemler olduğunu açıklayan Zahnd, “Her öfke krizinizi tek başına atlatabilmeniz mümkün olmayabilir bu nedenle ne zaman ‘profesyonel yardım’ isteyeceğinizi bilin. En önemlisi olumsuz duygularınızı, öfkenizi anlamaya, dinlemeye çalışın ve onun size vermek istediği mesajı alın. Bu mesaj üzerine yaşamınızda değiştirebileceğiniz şeyleri değiştirerek, değiştiremeyeceklerinizi kabullenmeye çalışın. En önemlisi ise o duyguyu yaratan olumsuz düşünce sistemlerini kendinizle sık sık baş başa kalarak iyi analiz etmeniz gerekiyor” dedi.

SAĞLIĞI ETKLİYOR

Negatif duyguları yaratan rahatsız edici düşünce kalıpları değiştirilmezse değişimin mümkün olmayacağı ve aynı kısırdöngünün tekrarlanıp duracağını açıklayan Zahnd şunları söyledi: “Ana sorun bilinç düzeyine çıkarılıp iyice tanınmadıkça istediğiniz tekniği uygulayın o duygular dönüp dolaşıp geri gün yüzüne çıkaracaktır. Son olarak bakın Psikosomatik (psikolojik kökenli fiziksel rahatsızlıklar) bilimine göre olumsuz duygular bazı organlarımızı nasıl etkiliyor. Örneğin kızgınlık, öfke karaciğeri, üzüntü ve melankoli akciğeri, korku böbreği, aşırı düşünce dalağı, nefret ve kırgınlık ise kalbi hasta ediyor. Nasıl? İşte size olumsuz duyguları ve öfkeyi yönetmek için çok önemli bir sebep daha. Kendinize, duygularınıza ve organlarınıza lütfen iyi bakın.”