Sağlık hizmetlerinde yeni dönem: GSS primlerindeki artış ne anlama geliyor?

Sosyal güvenlik sisteminde köklü değişiklikler getiren ve sağlık hizmetlerinin finansmanını sağlayan Genel Sağlık Sigortası (GSS) sisteminde, vatandaşın bütçesini doğrudan etkileyecek önemli bir fiyat güncellemesi yapıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan son Cumhurbaşkanı kararı, sağlık hizmetlerinden faydalanmak için ödenmesi gereken aylık prim tutarlarını fiilen ikiye katladı.

GSS PRİMİ YÜZDE 100 ZAMLANDI: 780 TL’DEN 1.560 TL’YE ÇIKTI

Mevcut uygulamada, herhangi bir sosyal güvencesi olmayan vatandaşların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için brüt asgari ücretin yüzde 3’ü oranında prim ödemesi gerekiyordu. Bu oran, yayımlanan yeni kararname ile yüzde 6’ya çıkarıldı.

Yapılan hesaplamaya göre; daha önce 780,17 TL olarak ödenen aylık GSS primi, yeni düzenleme ile birlikte 1.560 TL seviyesine yükseldi. Vatandaşlar, önümüzdeki aydan itibaren sağlık hizmeti alabilmek için bu yeni tarife üzerinden ödeme yapmak zorunda kalacak.

DİKKAT: Söz konusu karar 1 Aralık tarihi itibarıyla resmen yürürlüğe giriyor. Bu tarihten sonra tahakkuk edecek borçlar, zamlı tarife üzerinden hesaplanacak.

GSS (GENEL SAĞLIK SİGORTASI) NEDİR VE NEYİ AMAÇLAR?

Kamuoyunda kısaca GSS olarak bilinen Genel Sağlık Sigortası, 1 Ocak 2012 tarihinde devlet güvencesiyle hayata geçirilen devrim niteliğinde bir sağlık reformudur. Eski sistemdeki dağınık yapıyı (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, Yeşil Kart) tek bir çatı altında toplayan bu sistem, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının tamamını kapsayan bütüncül bir sağlık ağı oluşturmayı hedefler.

Sistemin en kritik özelliği; çalışma hayatının dışında kalan, işsiz olan veya herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayan bireylere, belirlenen primi ödemeleri koşuluyla devlet ve üniversite hastanelerinden sınırsız sağlık hizmeti alma hakkı tanımasıdır. Böylece ekonomik durumu ne olursa olsun, vatandaşların tedavi süreçlerinin aksamaması amaçlanır.

KİMLER GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMINDADIR?

GSS, kapsayıcılığı en yüksek sosyal güvenlik modellerinden biridir. Yasaya göre ekonomik veya sosyal statü fark etmeksizin, belirli şartları taşıyan herkes sistemden faydalanabilir.

Sistemden öncelikli olarak yararlanan gruplar şunlardır:

Çalışanlar: 4/A (SSK) statüsündeki ücretli çalışanlar ve 4/B (Bağ-Kur) kapsamındaki esnaflar.

Memurlar: 4/C statüsünde görev yapan devlet memurları.

Emekliler: Emekli aylığı alan tüm vatandaşlar ve onların bakmakla yükümlü olduğu kişiler.

Sosyal Destek Alanlar: 65 yaş aylığı, engelli aylığı, şeref aylığı veya terörle mücadele kanunu kapsamında aylık alanlar.

İşsizler: İŞKUR üzerinden işsizlik ödeneği veya kısa çalışma ödeneği alanlar.

Gençler ve Çocuklar: 18 yaşını doldurmamış bireyler ile dul ve yetim aylığı alanlar.

Gönüllü Ödeyiciler: SGK kaydı bulunup primlerini dışarıdan ödeyenler.

GSS ŞARTLARI VE POLİÇE DETAYLARI NELERİ İÇERİYOR?

Genel Sağlık Sigortası, sadece bir prim ödeme sistemi değil, aynı zamanda hak ve yükümlülükleri net çizgilerle belirlenmiş yasal bir sözleşmedir. Yasalarca belirlenen GSS genel şartları, sigortalının hangi durumlarda hizmet alabileceğini ve devletin yükümlülüklerini düzenler.

GSS Mevzuatında Öne Çıkan Maddeler:

Kapsam ve Tanımlar: Poliçenin amacı, dayandığı kanun maddeleri ve sağlık hizmetlerinin sınırları net olarak belirtilir.

Finansman: Devlet hastanelerinde sunulan sağlık hizmetlerinin nasıl finanse edileceği ve bütçe kalemleri yer alır.

Ek Ücretler ve Katılım Payı: Muayene katılım payları, ilaç katkı payları ve istisnai sağlık hizmetlerinde alınacak ilave ücretler tanımlanır.

Yurt Dışı ve Sevk İşlemleri: Yurt dışında tedavi görme zorunluluğu doğan haller ve sevk zinciri kuralları düzenlenir.

Denetim ve Rücu: Sistemin suistimal edilmesini önlemek amacıyla idari yaptırımlar ve haksız ödemelerin geri alınması (rücu) şartları bulunur.

Refakatçi ve Yol Giderleri: Tedavi sürecinde hastanın yanında bulunacak refakatçinin masrafları ve sevk sırasındaki yol giderlerinin ödenme koşulları belirtilir.

VATANDAŞ NE YAPMALI?

1 Aralık’ta yürürlüğe girecek olan 1.560 TL’lik yeni prim tutarı, ödeme gücü olmayan vatandaşlar için Gelir Testi yaptırma zorunluluğunu bir kez daha gündeme getirdi. Gelir testi sonucunda hane halkı kişi başı geliri, asgari ücretin üçte birinden az çıkan vatandaşların primleri devlet tarafından karşılanmaya devam edecek. Ancak bu sınırı aşan ve sigortası olmayan herkes, yeni zamlı tarifeyle karşı karşıya kalacak.