Sebze ve meyveden kış alarmı

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER
Sebze ve meyve fiyatlarında geçtiğimiz kış yaşanan pahalılık vatandaşı zor duruma sokmuş, sebze ve meyve için tanzim satış noktaları kurulmuştu. Ancak yaz mevsimiyle birlikte artan üretim fazlalığı ise üreticiyi mağdur ediyor. Devletin sebze ve meyvede mutlaka bir üretim planlamasına gitmesi gerektiğini söyleyen sektör temsilcileri, Türkiye’de hangi dönemde hangi ürünün ne kadar üretileceğinin belli olmaması sonucu piyasada bir fiyat kaosunun oluştuğuna dikkat çekti. Sebze ve meyvede kışın yaşanan ürün pahalılığı yerini şimdi çok ucuza bıraktığını söyleyen Türkiye Haller Federasyonu Başkan Vekili ve İzmir Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği (İZKOMDER) Başkanı Orhan Doğan, birçok üründe fiyatlar 50 kuruşla 1 TL arasında değiştiğini bu da üreticiyi son derece mutsuz ettiğini ifade etti. Üretim fazlalığından dolayı bu yaz kar etmeyen üreticinin kışın ürün ekmesinin zorlaşacağını dile getiren İzmir Pazarcılar Odası Başkanı Hamdin Erişen de devletin mutlaka çiftçiyi destekleyici önlemler alması gerektiğinin altını çizdi. Şu an askıda olduğunu söylediği Hal Yasası yürürlüğe girdiğinde çiftçinin daha da zorlanacağını belirten Erişen, hal yasasında kaldırılması planlanan komisyonculuğun ise çiftçinin sigortası olduğunu bildirdi.



ÜRETİM DENGESİZLİĞİ VAR
Sebze ve meyvede üretim planlamasına vurgu yapan Türkiye Haller Federasyonu Başkan Vekili ve İZKOMDER Başkanı Orhan Doğan, “Kışın sebze meyve üretilen bölgelerde yaşanan olumsuz hava koşulları üretimi vurdu. Tarlada kalan ürünler doğal olarak fiyatları yükseltmişti. Ancak yazın gelmesi ve üretim koşullarının sağlıklı olmasıyla sebze ve meyvede üretim arttı. Artan üretim semt pazarları ve marketlerde sebze ve meyve fiyatlarını düşürdü. Bu kez vatandaş ucuz ürüne ulaştı ama üretici ürünü çok ucuza gittiği için mağdur oldu. Şu an baktığımızda birçok ürünün kilogram fiyatı 1 TL ile 1,5 TL arasında değişiyor. Hatta bazı ürünler 50 kuruştan satılıyor. Dolayısıyla üretici zarar etmeye başladı. Bir dönem üretici kar ederken vatandaş ucuz ürüne ulaşamıyor. Bir diğer dönem tam tersi bir durum yaşanıyor, üretim fazlalığından dolayı ürün fiyatları düşüyor vatandaş mutlu oluyor ancak üretici zarar ediyor. Bunun önüne geçilmek için mutlaka sebze ve meyvede bir üretim planlaması şart. Başta Tarım Bakanlığı olmak üzere devletin sektörle ilgili diğer kurumlarının da bu duruma mutlaka el atması lazım. Üretim planının olmaması hangi dönemde hangi ürünün üretileceği belli olmuyor. Herkes kafasına gör binlerce dönüme istediği ürünü ekebiliyor. Hal böyle olunca her seferinde birileri mağdur oluyor” ifadelerine yer verdi.
ACİLEN MÜDAHALE ŞART
İzmir Pazarcılar Odası Başkanı Hamdin Erişen ise “Fiyatlar şu an düşük ama bu ucuzluk böyle devam edecek diye bir şey yok. Evet dediğim gibi şimdi bütün ürünler şu an aşırı derecede ucuz. Ancak herhangi bir önlem alınmazsa; çiftçi desteklenmezse, üretim girdileri ucuzlamazsa kışın yine tanzim satış noktalarıyla karşı karşıya kalabiliriz. Çünkü üretici yazın yaşanan bu fiyat düşüklüğünden dolayı para kazanamadı. Para kazanamayan üretici ekim yapmaz. Ekim olmazsa ürün olmaz, ürün olmazsa fiyatlar tekrar yükselir. Bu yüzden acilen bu duruma bir el atılması gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.



ÇİFTÇİNİN SİGORTASIDIR
Yeni Hal Yasası şu an askıda diye biliyorum. Yasayla ilgili çalışmalara devam ediyor. Fiyatların yüksek olmasının en büyük sebebi olarak üretici ile tüketici arasındaki komisyoncular olarak görülüyor. Ancak şunu net bir şekilde söyleyebilirim ki; komisyoncular çiftçinin üretim sigortasıdır. Üretici daha üretimini yapmadan komisyoncu üretim girdileri konusunda kendilerine büyük yardımcı oluyor. Yani komisyoncu daha ürünü almadan, ürün ekilmeden, ürünün parasını peşin veriyor. Şimdi yeni hal yasasıyla komisyonculuğun kaldırılacağı söyleniyor. Bence son derece yanlış bir adım olur. Ardaki bu komisyoncuyu alırsanız çiftçi daha da zorlanır” diye konuştu.
ÜRÜNLERİN FİYATLARI
İzmir sebze ve meyve halinde ürünlerin kilogramlık fiyatları: Biber (Dolmalık) Kg 1,00 biber (kırmızı) 1,00 biber (sivri) 0,70 biber kıl acı 3,00 biber tatlı (çarliston) 0,75 börülce 3,00, çilek 4,00 darı(adet) 0,30 deniz börülcesi 0,30, dereotu 0,30 domates (çeri) 2,00 TL