- Gündem
- 15.05.2025 20:17
Uzmanlara göre, Türkiye’nin birçok yerinde olduğu gibi İzmir’de de büyük törenlerle temelleri atılmaya başlanan TDİOSB’ler, küçük çiftçiyi ortadan kaldırıp, tarımı tamamen endüstrileştirecek
NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER
Türkiye’de iş ve işlemleri devam eden Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölge’lerinden (TDİOSB) 34’ü tüzel kişilik kazandı. Bunlardan, 20’si hayvansal üretim, 13’ü bitkisel üretim, 1’i su ürünleri yetiştiriciliği konusunda faaliyet gösteriyor. Bitkisel üretim alanındaki TDİOSB’lerin 5’i jeotermal kaynaklı seracılık projesi konumunda bulunurken, bunlardan sonuncusunun temeli İzmir’in Dikili ilçesinde atıldı. Uzmanlar, Dikili’nin İsmetpaşa Mahallesi’nde 3.033,14 metre kare alanda kurulması planlanan TDİOSB’nin tarımsal arazileri ve küçük üreticileri olumsuz etkileyeceğine dikkat çekti. İzmir’de Dikili ile birlikte ayrıca Bayındır, Kınık ve Bergama’da da TDİOSB’ler kurulacak. Konuyla ilgili gazetemize değerlendirmelerde bulunan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Hakan Çakıcı, TDİOSB’ler ile küçük çiftçilerin yok olacağının altını çizdi.
TDİOSB’LERİ DOĞRU BULMUYORUZ
TDİOSB’leri tarım için tehdit olarak gördüklerini belirten Dr. Hakan Çakıcı, bu bölgelerin yaratacağı risklere vurgu yaptı. Dr. Hakan Çakıcı, “Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri ile tarımın sermaye işi olmaya başlamasını teşvik edeceğini ve küçük çiftçinin elinden tarımın gideceğini öngörmek zor değil. Dolayısıyla TDİOSB’leri olumlu bulmuyoruz, olumlu bir tarafını da görmedik. Bu bölgeler Türkiye tarımı ve çiftçisi için tehdit oluşturuyor. Türkiye tarımı; holdingleşme, büyük marketlerin ve sermayenin yönlendirdiği bir yöne gidecek. Biz bundan çok korkuyoruz. Korkuyoruz, çünkü tarım çiftçi demektir, tarım çevreyi kirletmeden, insan sağlığını riske etmeden, kırsalı ve doğayı canlı tutan insan kokan bir uğraştır, siz bu uğraşı kalkıp doğaya ve çevreye zarar veren sermaye ve endüstriye teslim ederseniz hem bugününüzü hem de geleceğinizi ateşe atmış olursunuz. Maalesef TDİOSB tam da buna aracılık yapan bir sistem. Kısacası TDİOSB, tarımı endüstrileştirip, küçük çiftçiyi yok edecek bir sistem. Yol yakınken dönmek de fayda var” dedi.
TDİOSB, KÜÇÜK ÇİFTÇİYİ YOK EDECEK
TDİOSB’ler ile küçük çiftçilerin yok olacağının altını çizen Dr. Hakan Çakıcı, “Bu sistemle tarım, küçük çiftçinin elinden alınıyor. Yani tarımı belirli yerlere toplayıp çiftçileri de oralara angaje etmek, belli sermayelerin ürün fiyatını belirlemek, ürün kotalarının oluşması gibi değişik sonuçlar ortaya çıkacak ve tarımda tekelleşme olacak. Olay farklı noktalara gider. Biz bunu istemiyoruz. Dünyanın her yerinde küçük çiftçi el üstünde tutuluyor. Hollanda ve Almanya gibi ülkelerde bile amaç küçük çiftçiyi desteklemekken, biz tam tersini yapmaya çalışıyoruz. Küçük çiftçiyi ortadan kaldırıp, büyük sermayelerin tarım yapabileceği bir ortam yaratıyoruz. Zaten artık şu koşullarda tarım yapmak da sermaye istiyor gibi bir hal aldı. Kısacası bu sistem küçük çiftçiyi yok edecek” ifadelerine yer verdi.
ÜRÜNLERİ DAHA PAHALIYA TÜKETECEĞİZ
Bu sistemle tüketicilerin ürünleri daha pahalıya tüketeceğini ve her ürüne kolay kolay ulaşamayacağını dile getiren Dr. Hakan Çakıcı, “TDİOSB’lerle birlikte fiyatı büyük endüstri firmalar ve sermayeler belirleyecek, dolayısıyla tüketiciler olarak da daha pahalı ürünler tüketeceğiz ve ne yazık ki istediğimiz her ürüne ulaşmak noktasında ciddi sıkıntılarımız olacak, çünkü paramız yetmeyecek. Çiftçi tüccarın eline düşecek. Bunlar gelecekte ülke tarımı için doğru tercihler değil” dedi.
ÇEVREYİ DE KİRLETECEK
TDİOSB’lerinin doğayı ve çevreyi de ciddi bir şekilde kirleteceğini belirten Dr. Hakan Çakıcı, “Ayrıca bu sanayi bölgeleri çok da iyi yönetilmiyor. Hem çevreyle ilgili hem de atıklarıyla ilgili sorunlar da var. TDİOSB’ler sanayi bölgeleri ve tarım alanlarının ortasında yapılıyor genellikle. Dolayısıyla çevre sorunlarını da yaratmış oluyor. Bu şekilde hem toprağımız kirlenecek, hem de kırsalda yaşayan çiftçilerimizin yaşam kalitelerinde de ciddi sorunlar ortaya çıkaracaktır. Hastalık girmeyen köylere ne yazık ki hastalıklar da girecek” diye konuştu.
ÇÖZÜM KOOPERATİFLEŞME
Küçük çiftçiyi korumanın önemine de değinen Dr. Hakan Çakıcı, bunun da yolunun kooperatifleşmeden geçtiğini söyledi. Dr. Hakan Çakıcı, “Peki TDİOSB’ler yerine neler yapabiliriz? Yukarıda da bahsettiğim gibi tarımda gelişen, az toprakla çok verim elde eden ülkelere baktığımızda küçük çiftçi el üstünde tutuluyor. Bu ülkeler küçük çiftçiyi endüstrinin eline teslim etmiyor, kooperatifleşme ile bir araya getiriyorlar. Bizim de bunu yapmamız lazım. Endüstrileşme değil, kooperatif. Tekelleşme değil küçük çiftçi. Yani kısacası daha çok kooperatifleşme, çiftçi birlikleri, çiftçilerin organize olmasıyla sorunların çözüleceğini düşünüyoruz. Bunun da örnekleri var. Hem İzmir’de hem de Türkiye’de kooperatifleşme ile çok başarılı üreticilik yapan üreticilerimiz var. Önemli olan bu örnekleri çoğaltmamız. Zira tarım sanayi bölgeleriyle bu işin çözülemeyeceğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.