‘Seyreltme’ isyanı: Sıfırdan kurulan hayatlar yok sayılıyor!

ÇAĞLA GENİŞ - ÖZEL HABER

İçişleri Bakanlığının sığınmacılara yönelik başlattığı ‘seyreltme’ uygulamasının ayrıntıları geride bıraktığımız haftada netleşti. Bu kapsamda yabancı nüfusun, mahalle nüfusunun yüzde 25’ini aştığı 16 il, her türlü statüden tüm yabancıların kayıt başvurularına kapatıldı. İller arasında İstanbul da var, Ankara, Bursa, Hatay, İzmir de… Kayıt kapama dışında atılan ikinci adımdaysa, yoğunluğun bulunduğu yerleşim yerlerindeki mülteciler farklı ilçe ve illere yerleştirilecek. Peki ‘seyreltme’ projesinin mültecilerin hayatına etkisi neler olacak? Özellikle büyükşehirlerdeki mülteci nüfusunu azaltmayı amaçlayan bu proje, daha fazla ırkçılık ve mülteci-göçmen düşmanlığına kapı aralar mı? Mültecilerin uygulama hakkındaki düşünceleri neler? Tedirginlikleri, endişeleri veya korkuları var mı? Medya ve Göç Derneği’nin Saha ve İzleme Sorumlusu görevini üstlenen Suriyeli Duaa Muhammed anlattı.

İNSAN HAKLARINA AYKIRI

Duaa Muhammed, ülkelerindeki iç savaş yüzünden Türkiye’ye sığınan Suriyelilerden sadece biri... 2014 yılından bu yana ailesiyle birlikte Gaziantep’te yaşıyor. Medya ve Göç Derneği’nin Saha ve İzleme Sorumlusu görevini üstlenen Muhammed, projenin mültecilerin hayatına etkisinden şu sözlerle bahsetti: “Unutmayalım ki mülteci-göçmen hakları, insan haklarıdır. Seyreltme projesinin insan haklarına aykırı olduğunu düşünüyorum. Bu proje mültecilerin yaşamını ve hareketini büyük ölçüde etkiliyor. Önceden birçok şehirde geçici koruma kayıtları kapalıydı ve birçok mülteci geçici koruma kaydı yaptırmak için başka şehirlere seyahat etmek zorunda kaldılar. Zaten daha önce kimliklerin olduğu şehirden başka şehre taşınmak çok zordu, şimdi bu proje ile daha da çok zor. Mültecilerin hangi şehirlerde, mahallerde nerede yaşayacaklarına karar verememenin sosyal hayatlarına çok etkileyeceğini düşünüyorum. Böylece mültecilerin birçoğu yaşamayı planladıkları şehirlerde yaşamayıp, bu projeden dolayı başka şehirlerde yaşamak zorunda kalacaklar. Zaten yaşadıkları şehirlerden başka bir şehre gönderilmeleri çok zor... Çocukların eğitimi, alıştığı okul, sokak, bir hayat kurmuşlardı, birden o hayatı kaybetme durumunda kalacaklar. Mültecilerin tek istediği huzurlu ve güvenli bir yerde yaşamak... Ayrımcılığa uğramadan! Eğer mülteci nüfus çok fazla ise neden başında bir önlem alınmadı? Şimdi birden bire bir proje ortaya atıyorlar ve mültecilerin sıfırdan kurdukları hayatlar yok sayılıyor. Mülteciler insan değilmiş gibi davranıyorlar.”

DAHA FAZLA AYRIMCILIK VE DIŞLANMA

Özellikle büyükşehirlerdeki mülteci nüfusunu azaltmayı amaçlayan bu projenin daha fazla ırkçılık ve mülteci-göçmen düşmanlığına sebep olacağını savunan Muhammed, “Görüldüğü gibi son dönemde mültecilere yönelik ırkçı saldırılar oldukça artmaya başladı. Üstelik ev sahipleri veya emlakçılar, Suriyelilere ve göçmenlere ev kiralamak istemiyorlar. Yani barınma hakkımızı kullanırken bile ırkçı davranışlara maruz kalıyoruz. Bu sebeple çoğu mülteci ve göçmen aileler başka mahallelerde ev aramak zorunda kalırlar. Bu diğer mahallelerin, projede belirtilen mahalleler arasında olduğu biliniyor. Zaten büyükşehirlerde iş imkanı daha fazla olduğu için mülteciler oraya gitmeye başladılar. Oysa küçük şehirlerde iş imkanları çok az. Üstelik küçük şehirlerde daha çok dışlanma ve ayrımcılığa maruz kalacaklar. Irkçılık, mülteci düşmanlığı son yıllarda çok arttı. Büyükşehirlere oranla küçük şehirlerde bu risk daha fazla” ifadelerini kullandı.

KAYGI VE KORKU İÇİNDELER

Mültecilerin ve göçmenlerin büyük bir endişe içinde olduklarını anlatan Muhammed, “Nüfusa kayıtlı oldukları il dışında başka şehirlerde yaşayan çok sayıda mülteci var. Kimlikte kayıtlı adreslerini ikamet ettikleri şehirlere aldıramıyorlar. Birçoğu o illerde sıfırdan bir hayat kurdu. Şu anda kurdukları bu hayatları kaybetmekten korkuyorlar. Mülteciler hangi şehirde yaşayacaklarına karar verememeleri sebebiyle büyük bir gelecek kaygısı ve korku yaşıyorlar. Başka yere taşınmak çok zor... Sanki yeniden göç etmek gibi... Bir mülteci savaştan gelmiş. Hiç parası yokken bilmediği bir ülkede sıfırdan bir hayat kurmuş. Şimdi ona yeniden göç et diyorlar. Bu çok zor... Çünkü defalarca göç etmeye zorlanacak. Bu sebeple hep düzensizlik korkusu içinde yaşayacak. Bugün bir ilden başka şehre, ilçeye taşınmak büyük masraf... Gittiği yerde hemen iş bulacak mı? Çocuklarını okula yazdırabilecek mi?” diye sordu.