Tropikal fırtına geliyor

Sultan GÜMÜŞ-Yusuf ÇAĞIRTEKİN- Kenan YEŞİL  / ÖZEL HABER
Küresel tahmin sistemlerindeki modellere göre Türkiye’ye afet boyutunda hasarlar verebilecek bir meteoroloji olayı adım adım yaklaşıyor.  Yunanistan adalarına yöneleceği söylenen fırtınanın yönünü değiştirerek Ege kıyılarına doğru ilerlemesi vatandaşı büyük bir paniğe sürükledi. Rotası kesinleşen fırtınaya ilişkin açıklamalarda bulunan İzmir Meteoroloji Bölge Müdürü Dr. Mehmet Latif Gültekin, “Kuvvetli rüzgara karşı çatı uçması, ağaç devrilmesi, denizin kabarması ihtimali var. Bu İzmir için ciddi bir tehlike” diyerek uyarılarda bulundu. TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası İzmir İl Temsilcisi Ayşegül Akıncı Yüksel ise pazar günü beklenen fırtına için önlem alınması anlamında pazartesi günü okulların tatil edilmesi gerektiğine dikkat çekti. Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç.Dr Murat Gündüz de, fırtınanın nedenini, “2018 Eylül ayında deniz yüzeyi sıcaklıkları geçmiş yıllara göre bir iki derece daha sıcaktı. Bu durum da fırtınaları besleyen bir durumdur” diyerek açıkladı.
Önceki gün sistemin İzmir’e doğru yaklaşabileceğini söyleyen ve kesin bilgiler vermeyen Gültekin, “Yapılan son tahminlere göre sistem artık Yunanistan’ın güneyi ile Rodos Adası arasında bize doğru geliyor. Muhtemelen bugün geç saatlerde Çeşme Yarımadası’na ulaşır. İlk zaten vuracağı noktalardan bir tanesi Çeşme. Daha sonraki zaman periyotlarında yavaş yavaş İzmir merkezine ve Ege’nin bütün sahil kıyılarına vuracak” ifadelerini kullandı.



“TROPİKAL FIRTINA YAŞANACAK”
“Kasırga değil tropikal fırtına yaşanacak” diyerek konuşmasını sürdüren Gültekin, “Kasırga boyutunu şu an taşımıyoruz. Tropikal Fırtınanın saatte anlık 120 kilometre hıza ulaşması bekleniyor. Ortalama ise 60-70 kilometre hıza tekabül ediyor. Önemli olan anlık olanı tabi. Çünkü anlık olan etki ortalığı yıkıp, dökecek” dedi. Vatandaşa uyarılarda bulunan Gültekin, “Yer yer aşırı sağanak ve gök gürültülü sağanak yağış beklendiğinden sel, su baskını, yıldırım, hortum, ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır. Kuvvetli rüzgara karşı çatı uçması, ağaç devrilmesi, denizin kabarması ihtimali var. Bu İzmir için ciddi bir tehlike. Yüksek dalga beklentisi var. Sahile deniz suyu taşabilir. Yukarıdan şiddetli yağış ile deniz suyu birleşince ciddi tahribatlar meydana gelebilir. Bu olaylara karşı mutlaka tedbir almamız lazım” ifadelerine yer verdi.
“OLAĞANÜSTÜ HAL İLAN EDİLSİN”
Pazar günü olağanüstü bir durum yaşanacağını ve bu durumda olağanüstü hal ilan edilmesi gerektiğini vurgulayan Gültekin, “Sürekli mesaide olmamız lazım. Belediyelerin ise gerekli tüm tedbirleri alması gerekiyor. Vatandaşımız mecbur kalmadığı sürece sokağa çıkmasın. Başlarına bir çatı her an düşebilir. Bina duvarları dahi rüzgara dayanamayabilir. Kapalı alanlardan çıkılmasın. En önemli uyarımız denizcilere. Denizcilerimiz kesinlikle iş başı yapmasın. Seferler iptal edilsin. Sahil kenarlarına kurulan kafeler için önlemler alınsın. Seracılıkla, tarımla ilgilenen vatandaşlarımız çok ciddi risk altında. Onlar da önlemlerini alsın. Fırtına sera falan dinlemez, hepsini uçurur. Fırtınayı takip ediyoruz. Her gelişmede bilgilendirme yapacağız” diyerek sözlerini sonlandırdı.
“FIRTINA OLACAK ANCAK…”
Tropikal fırtına konusunda şu anda meteoroloji genel merkezinde meslektaşlarının brifing halinde olduğunu belirten TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası İzmir İl Temsilcisi Ayşegül Akıncı Yüksel ise, "Resmi yerlerden uyarılar geliyor. Fırtına konusunda bir beklenti var. Şimdiden bir şey söylemek zor. Fırtına olacak ancak bu kasırga niteliğinde değil. En azından 8 kuvvetinde gerçekleşeceği bekleniyor. Burada sorgulanan modeller üzerinden daha yüksek kuvvette bir rüzgarın yani kasırga niteliğindeki bir rüzgarın etkisi altına alıp almayacağı sorgulanıyor. Kriz merkezleri bu konuda uyarılarda bulunuyor. Montajı eksik olan ekipmanların güçlendirilmesi, balkonlara eşyaların bırakılmaması belirtiliyor” diye konuştu.
FIRTINA GÜNEY BATIDAN GELİRSE…
İzmir körfezinin güney batıdan gelen rüzgarların koridor gibi girdiği bir bölge olduğuna dikkat çeken Yüksel, eğer fırtına bu bölgeden gelecek olursa çok ciddi önlemeler alınması gerektiğini vurgulayarak şöyle konuştu: “Rüzgarı özellikle Çatalkaya bölgesi güney batı tarafından dağlık bir yükselti var. Bu nedenle rüzgar daha da kuvvetlenerek şehrin üzerine akıyor. Bu körfezin dibinde limanımız var. Eğer rüzgarın yönü tam bu körfezin girişi istikametinde İzmir’e ulaşırsa belirttiğimiz konularda çok ciddi önlem alınması gerekiyor. Çünkü Alsancak civarı, Bayraklı civarına su basmasının en büyük nedeni denizin kabarmasıdır. Bu hava olayı ile birlikte gök gürültülü sağanak yağış da bekleniyor. Denizsel özelliği sahip, ortak deniz üzerinde oluşan alçak basınç merkezi. Doğal olarak güney batımızdan doğru gelecek. Bu da yüksek nem taşıyor demek. Bu da şiddetli yağış demek. Rüzgarla beraber yağmur geleceği için su basmalarına da dikkat etmek gerekiyor. İzmir’de kaldırım altında birçok ticari işletme var. Bunlara hazırlıklı olmalıyız. Rüzgarın hızı ve ne kadar süre etkili olacağı hasarın boyutunu ortaya çıkacaktır.”
OKULLAR TATİL EDİLMELİ
Pazar günü beklenen fırtına için önlem alınması anlamında pazartesi günü okulların tatil edilmesi gerektiğine dikkat çeken Yüksel, “Okulların tatil edilmesi söz konusu olabilir. Önlem alınması için pazartesi günü okullara gidilmeyebilir. Başlangıç ve bitiş saati önemli. Rüzgarın hız seviyesi önemli. Şu anda bile okulların pazartesi için tatil edilmesi söz konusu olabilir. Meslek grubu olarak önerimizin pazartesi günü okulların tatil edilmesidir” dedi
İZUM OLAĞANÜSTÜ DURUMA GEÇTİ
Ege'de yıkıcı etkileri olabilme ihtimali bulunan tropikal fırtına nedeniyle tüm birimler teyakkuza geçti. İzmir Ulaşım Merkezindeki (İZUM) koordinasyon merkezi de olağanüstü duruma geçti. Merkezde hummalı bir çalışma yürütülürken, kameralarla gece gündüz kent gözetim altında tutulacak. Yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Buğra Gökçe, “Çok büyük bir doğa olayı var. Yıkıcı etkisi de olabilir. Bunu önlemek anlamında yapabilecek bir şey yok ama alınabilecek tedbirlerle etkisini azaltmak mümkün olabilir. İki gündür bir kriz masası kurduk ve koordinasyon kurulu üzerinden bunu araştırmaya çalışıyoruz. Belediyemizin ilgili birimlerinin tamamı teyakkuz halinde, özellikle itfaiye teşkilatının tüm izinlerini iptal ettik. İtfaiye birimimiz yoğun biçimde hazırlıkları yapıyor ve ekiplerin tümünün sevk ve idaresini sağlamış vaziyette. Diğer taraftan Su ve Kanalizasyon İdaremiz de önemli bir görev üstleniyor. Hem su baskınlarını önlemek anlamında mazgalların kirliliğini kontrol ediyor hem de risk görülen alanda konuşlanmaya çalışıyor” dedi.
VALİLİKTEN UYARI
Ege’de hakim olması beklenen kuvvetli fırtınaya karşı İzmir’de tüm kamu kurum ve kuruluşları adeta alarma geçti. Gerekli hazırlıklar tamamlanırken, bazı kuruluşlarda izinler iptal edildi ve teyakkuz haline geçildi. İzmir Valiliğinde de Afet Acil Durum Yönetimi Merkezi ‘acil’ koduyla toplandı. Toplantı sırasında bir açıklama yapan İzmir İl Afet Acil Durum Yönetimi Merkezi Başkanı Vali Yardımcısı Aydın Memük, hazırlıklara ilişkin bilgiler vererek, “İzmir Valiliği olarak bütün tedbirlerimizi almış bulunmaktayız” dedi.  Memük, tüm kamu kurumlarına bilgiler verildiğini ifade ederek, “İlimizde, pazar ve pazartesi günü etkili olması beklenen kuvvetli fırtınayla ilgili olarak gereken tedbirleri almak üzere Afet Acil Durum Yönetimi Merkezimizde görevli ve yetkili arkadaşlarımızla birlikte bir araya gelmiş bulunuyoruz. Bu muhtemel fırtına ve aşırı yağışla ilgili olarak; bütün kamu kurumları, büyükşehir belediyemiz, kaymakamlıklarımız, ilçe belediyelerimiz, emniyet müdürlüğü, jandarma Komutanlığı, sahil güvenlik Komutanlığı ve askeri birliklerimiz gerekli tedbirleri almış durumda. Pazar günü için bugünden gerekli hazırlıkları yapmış durumdayız” dedi. Memük, vatandaşlara da bazı uyarılar yaparak, şu açıklamayı yaptı: “Vatandaşlarımıza tabii ki bu konuda da bazı uyarılarımız olacak. Özellikle liman başkanlıklarına uyarmış bulunuyoruz. Vatandaşlarımızın kıyıdaki teknelerini karaya çekmelerini ve daha güvenli bir şekilde karada tutmalarını öneriyoruz. Yine vatandaşlarımızın özellikle balkon ve çatılardaki sabitlenmemiş tehlike oluşturabilecek malzeme ve eşyalarını güvenli hale getirmelerini, kapı ve pencerelerini özellikle evlerin rüzgâr tarafındakileri emniyetli şekilde bağlanmasını istiyoruz. Yine vatandaşlarımızın mümkün olduğu kadar ağaç ve duvarlardan uzak durmalarını ve mümkün olduğu şekilde dikkatli olmaları konusunda uyarıyoruz. İzmir Valiliği olarak bütün tedbirlerimizi almış bulunmaktayız.”
RODOPLU’DAN UYARI
Ülkümen Rodoplu, Orta Akdeniz'de oluşan ve Ege kıyılarında etkili olması beklenen “tropik fırtınaya” karşı korunma yollarının büyük önem taşıdığını belirtti. Rodoplu, araçların garaja park edilmesi, ağaç, çit ve duvarlarından uzak yerde bulundurulmasının önemli olduğuna işaret ederek, fırtınadan korunma yöntemlerini şöyle anlattı: “Mümkün olduğunca içeride, kapalı alanlarda beklemek daha güvenlidir. Kasırga başladığında açık alanda isek korunaklı bir alana sığınmak olası yaralanma riskini azaltır. Kapı ve pencereler sıkıca kapatılarak açık alana, bahçe veya balkona çıkılmamalıdır. Elektrik tellerinin kopma tehlikesine ve olası risklere karşılık elektrik sistemi ana şalterden kapatılmalıdır. Aynı şekilde doğal gaz ve su vanası kapatılmalıdır. Cam bulunmayan kapalı bir odada kasırganın geçmesi beklenmelidir. Yıkım ve şiddeti yüksek kasırga durumunda su, gıda, temizlik ve kişisel hijyen maddeleri, telefon ihtiyacımızı karşılamalıyız.”