Trump, Gülen’i iade eder mi?

E. ÇAĞLA GENİŞ-ÖZEL HABER

ABD'de Cumhuriyetçi aday Donald Trump'ın Başkanlık koltuğunu oturmasıyla birlikte, FETÖ elebaşı Gülen'in Türkiye'ye iade sürecine yönelik beklentiler yön değiştirdi.

Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Tanju Tosun, Donald Trump'ın Amerika Birleşik Devletleri'nin yeni başkanı seçilmesinin Türkiye-ABD ilişkilerine etkisi konusunda değerlendirmelerde bulundu. Tosun, Trump’ın başkan seçilmesiyle FETÖ lideri Gülen'in iadesi konusunda yeni adımların atılabileceğini belirterek, “Trump'ın göçmenlere dönük tepkileri dikkat çekmişti. FETÖ konusunda da geçmişte atılmayan bazı adımların atılabileceğini düşünüyoruz. Tabi bu konuda tek belirleyici Başkan değil. ABD'de çok güçlü bir fren denge sistemi var. Lobicilik faaliyetleri çok güçlü. Türkiye bu konuda STK'ları da arkasına almalı" dedi.

AMERİKAN TOPLUMUNDA DEĞİŞİM ARAYIŞI

Donald Trump’ın zaferiyle sonuçlanan ABD Başkanlık seçim sonuçlarını değerlendiren Tosun, “Trump’ın kampanya sürecindeki özellikle dünya politikasına dair politika önermelerine, ekibine, kampanya sürecine hatta kampanya için toplanan kaynaklara bakıldığında aslında Hillary Clinton’a göre acemi bir kampanya yürütmüştür. Clinton, var olan devlet tecrübesi, çok iyi bir ekip ve kampanya fonlarına sahipti. Buna rağmen Trump’ın seçimden başarıyla çıkmasını 1960’lardan itibaren Avrupa’da da kendisini hissettiren milliyetçilik ve yabancı karşıtlığının hatta yeri geldiğinde kadın karşıtı söylemlerin Batı Avrupa demokrasilerinde öne çıkması şeklinde yorumlayabiliriz.  Bu açıdan bakıldığında Trump örneği çok ilginç bir örnek. Çünkü Trump’ın geçmiş siyasal kariyerine bakacak olursak Cumhuriyetçi bir siyasal aktör olarak siyaset hayatına başlamadı. Cumhuriyetçi oluyor, demokrat oluyor… Böyle bir dalgalanma söz konusu ama Amerikan toplumunda var olan tepkileri çok iyi dillendirdi. Özellikle Amerika’nın son dönemde Orta Doğu’daki başarısızlıkları ve bunun iç politikaya hem ekonomik hem siyasi olarak yansıması Amerikan toplumunda değişim arayışına yol açmıştı. 2 dönem başa gelen demokratlardan sonra cumhuriyetçilerin bu dönem gelmeleri muhtemeldi” diye konuştu.

TÜRKİYE, TRUMP’TAN NE BEKLİYOR?

Trump’ın başkan seçilmesinin Türkiye-Amerikan ilişkilerini ne yönde etkileyeceğine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Tosun, “Türkiye ve ABD arasında İki temel sorun var. Biri kronik, biri akut. Kronik olan, ABD’nin Irak ve Suriye’de PYD, PKK gibi örgütlerle olan ilişkisi başından beri sorgulanan ve eleştirilen bir husustu. Bir fikir anlaşmazlığı söz konusuydu. İkincisi, akut bir sorun olarak FETÖ liderinin Türkiye’ye iade edilip edilmemesi meselesi. İki meselenin de önümüzdeki süreçte Türkiye-ABD ilişkileri bağlamında Trump ve ekibi ile Türk ekibi arasında ciddi bir biçimde bir müzakere konusu olacağını düşünüyorum” ifadesini kullandı.

GÜLEN’İN İADESİ GERÇEKLEŞİR Mİ?

Trump’ın başkanlık görevine 3 ay sonra başlayacağını hatırlatan Tosun, Fethullah Gülen ile ilgili ABD’nin bundan sonra alacağı tutumu ise şu sözlerle açıklıyor: “Aslında son dönemde ABD’de özellikle FETÖ okullarına yönelik FBI’ın öncülüğünde başlatılan ciddi bir süreç ve yapılan baskınlar var. Ama Obama yönetiminin mevcut meseleye bakışı nedeniyle FBI’ın yapmış olduğu baskınların yani idari bir işlemin yargıya aktarılması meselesinde sürecin yavaş işlediğini görüyorduk. Trump, bu süreçte özellikle Türkiye’nin de baskısıyla bu süreci hızlandırabilir. Yoksa ABD başkanının yargıya müdahale etmesi gibi bir şey söz konusu değil.”

Yeni dönemde ABD’nin Ortadoğu politikasında da değişimlerin yaşanabileceğini kaydeden Tosun,  “Özellikle Ortadoğu’da Irak-Suriye konteksinde Türkiye-ABD açısından baktığımızda burada da Trump’ın kampanya sürecindeki söyleminde ABD’nin bölgede üstlenmiş olduğu aktif role olumlu bakmadığını görüyoruz. Yani o coğrafyadaki sorunları o coğrafyaya dahil olan ülkeler çözsün ve karar versin diyor... Tabi bu Amerikan dış politika uzmanları bu konuya eleştirel bakıyor. Amerika’nın iktisadi çıkarlarına rağmen böyle bir geri çekilme ABD’nin uluslararası alanda elini zayıflatacağı ve izolenist bir politika nedeniyle Amerika’yı bir süper güç konumundan edebileceğine ilişkin tartışmalar da var” dedi.

Haber Merkezi