Türkiye kıyılarında mavi köpekbalığı görüldü mü? Sosyal medyada panik, bilimde gerçek ne diyor?

Sosyal medyada yayılan videolar, Türkiye’de köpekbalığı paniğini yeniden tetikledi. Peki, bu iddiaların ardında bilimsel bir gerçeklik var mı? Özellikle “mavi köpekbalığı” neden gündemde? İşte sahillere vuran söylentilerin ardındaki bilimsel perde…

Yaz aylarının ortasında, güneşli plajlarda kulaç atmaya hazırlanan vatandaşlar bu kez sosyal medya kaynaklı bir endişeyle karşı karşıya: Türkiye kıyılarında köpekbalığı görüldüğü iddiası, hem arama motorlarını hem de sahil güvenlik ihbar hatlarını hareketlendirdi. Kimi amatör videolarda denizde ilerleyen bir silüet, kimi fotoğraflarda ise sadece bir yüzgeç… Ancak uzmanlara göre bu “canavar” hikâyelerinin ardında çoğu zaman heyecan değil, bilgi eksikliği yatıyor.

MAVİ KÖPEKBALIĞI NEDİR, NERELERDE YAŞAR?

Bilimsel ismi Prionace glauca olan mavi köpekbalığı, adını çarpıcı mavi tonundaki sırtından alıyor. Korkutucu görüntüsüne rağmen, aslında dünya denizlerinin en geniş alana yayılmış türlerinden biri. Atlantik’ten Pasifik’e, Hint Okyanusu’ndan Akdeniz’e kadar geniş bir yaşam alanına sahip.

Peki Türkiye denizlerinde görülebilir mi? Evet. Özellikle Akdeniz havzasında zaman zaman rastlanabilen bu tür, uygun su sıcaklıklarında Ege ve Akdeniz kıyılarımıza kadar sokulabiliyor. Bu da bazı uzmanların “sürpriz değil” açıklamalarına neden oluyor. Yani bu canlı, doğası gereği uzaklardan gelen bir “yolcu” aslında.

TÜRKİYE DENİZLERİNDE KÖPEKBALIĞI GERÇEKLİĞİ

Sanılanın aksine, Türkiye denizleri köpekbalıkları açısından tam anlamıyla ‘yeni keşfedilmiş topraklar’ değil. Özellikle Mersin, Antalya, Muğla ve İzmir açıklarında zaman zaman farklı türlere rastlanıyor. Ancak bu türlerin ezici çoğunluğu, insanlardan uzak durma eğiliminde.

Uzmanlar, mavi köpekbalığının saldırgan olmadığını ve doğal yaşam döngüsü içinde zaman zaman yüzeye çıkabileceğini belirtiyor. Yani bir mavi sırtın denizde süzülmesi, illa ki bir tehdit anlamına gelmiyor.

PEKİ, NEDEN KÖPEKBALIĞI ETİ YEMİYORUZ?

Dünya genelinde bazı bölgelerde köpekbalığı eti sofralara girse de, bu tüketim alışkanlığı yaygın değil. Türkiye’de ise neredeyse hiç tercih edilmiyor. Bunun arkasında ise çok sayıda bilimsel gerekçe var:

Yüksek Cıva İçeriği: Köpekbalıkları besin zincirinin en üst basamaklarında yer aldığından, vücutlarında yoğun şekilde ağır metal birikiyor. Özellikle cıva, insan sağlığı için büyük bir tehdit.

Bozulma Riski: Köpekbalıklarının vücudunda yüksek oranda üre bulunuyor. Bu madde kesim sonrası hızla amonyağa dönüşerek etin çok kısa sürede bozulmasına yol açıyor.

Tat ve Doku Sorunu: Lifli yapısı ve sert dokusu nedeniyle etin tadı da birçok damak zevkine hitap etmiyor.

Ekolojik Denge: Dahası, köpekbalıklarının büyük bir bölümü nesli tükenme tehdidi altında. Bu nedenle bilinçsiz avlanma, sadece denizleri değil, küresel ekosistemi de tehdit ediyor.

SUDA TEHLİKE DEĞİL, BİLİM VAR

Sosyal medyada yayılan görüntüler sonrası oluşan panik havasına rağmen, uzmanlar uyarıyor: Türkiye kıyılarında zaman zaman görülen köpekbalıkları doğanın bir parçası. Bu tür canlılar insanları hedef almak yerine genellikle uzak durmayı tercih ediyor.

Yani denizde köpekbalığı görmek, her zaman "alarm" anlamına gelmiyor. Asıl ihtiyaç duyulan şey; panik değil, bilgi. Çünkü denizlerdeki bu kadim yolcular, aslında doğanın hassas dengesi içinde birer uyarı ışığı olabilir.

Görüntülere rağmen denizlerimiz hâlâ güvenli. Ancak bu tür haberlerin ardından yapılması gereken ilk şey, bilgi kaynaklarına başvurmak. Unutmayın, doğayla uyum içinde yaşamanın yolu, onu anlamaktan geçiyor.