Vize sorunu arttı

YUSUF ÇAĞIRTEKİN-ÖZEL HABER

TÜYAP’ın organize ettiği 23. İzmir Kitap Fuarı geçtiğimiz günlerde kapılarını kapattı. Bu yılki katılanların arasında dikkatimizi çeken stantlardan bir tanesinde de Lozan Mübadilleri Vakfı bulunuyordu. Cumhuriyet döneminden beri ülkemizi yakından ilgilendiren mübadele sorununa ciddi araştırmalar yaparak katkı veren vakıf, kaybolmaya yüz tutmuş birçok önemli bilgiyi tekrar ortaya çıkararak dikkatleri üzerine çekiyor. Kitap fuarında söyleşi yapma fırsatı bulduğumuz Lozan Mübadilleri Vakfı İzmir Temsilcisi Nevil Gündoğdu, vakıf olarak yaptıkları çalışmaları, mübadillerin çektikleri sıkıntıları gazetemize anlattı. Yunanistan ile son dönemde vize probleminin arttığını da dile getiren Nevil Gündoğdu, planladıkları gezilerin vize probleminden ötürü belirsizlik taşıdığını söyledi.

“VİZE PROBLEMİ YAŞIYORUZ”

Lozan Mübadilleri olarak ata topraklarına düzenlemek istedikleri gezilerde son dönemlerde çok belirsizlik yaşadıklarını dile getiren Nevil Gündoğdu, “Mübadeleye tabii tutulan birinci nesil biraz acı çekti. Fakat yinede ata topraklarımızı görmeye gidiyoruz. Buna rağmen Yunanistan ile vize problemi yaşıyoruz. Özellikle şu son günlerde problem iyice arttı. En fazla 5 bin ile 10 bin arası kişiye vize veriliyormuş. Çoğu kişinin reddediliyor. Bende vize bekleyenler arasındayım, bekliyorum. Mesela düzenlediğimiz bir gezi organizasyonumuz var fakat kimin vizesi kabul olacak, kime ret gelecek bilmediğimiz için netleştiremiyoruz. Aslında daha önceden çok büyük sıkıntı yoktu ama şu anda siyasi sorunlardan ötürü vize konusunda sıkıntı çekiyoruz” şeklinde konuştu.

“MÜBADELE ZOR BİR DURUM”

Mübadelenin zorluklarına değinen Nevil Gündoğdu, “Mübadele etmek gerçekten çok zor bir durum. Kendimden yola çıkacak olursam; benim ailem 500 yıl Girit’te yaşamış. Hükümetler arasında alınan ani bir karar ile birden bire bilmedikleri, görmedikleri bir başka toprağa geçiliyor. En önemlisi de mezarlarını geride bırakıyorlar. Bir daha görmüyorlar. 1990 yılında yasak kalkınca Ege Bölgesi Sanayi Odası buradakileri götürmek istedi gezi amaçlı ama annem gitmek istememişti. Çok acı çektikleri için görmek istemedi. Ben ikinci kuşak olmama rağmen çok merak etmiştim, gidip baktım. Resmo Kalesi’nden baktım. Anneannemlerin o sokaklarda yaşadıklarını hayal ettim. Çok güzel, değişik bir duyguydu” ifadelerini kullandı.

“KURULUŞ AMACIMIZ ARAŞTIRMAK”

Vakıflarının faaliyetlerini de anlatan Nevil Gündoğdu, “Genel olarak kültür faaliyetleri yapıyoruz. Oradan gelenler ve buradan gidenlerle ilgili araştırmalar yapıyoruz. Çünkü bu konu Türkiye’de çok geç konuşulmaya başlandığı için vakfa bayağı iş düştü diyebilirim. 2001 yılında kurulan bir vakıfız. Mübadiller ile ilgili kültürel değerler, yemekler, şarkılar vb. konularda araştırmalar yapıyoruz. Çok dikkat çeken araştırmalarımız oldu. Bunlardan bir tanesi ‘Kuzey Yunanistan Yer Adları Atlası’, eskiden mübadeleden önce Kuzey Yunanistan’da yer adları farklıymış. Mübadele sonrasında yer isimleri değişmiş. Biz de vakıf olarak gidip o bölgede araştırmalar yaptık. Hangi köy, hangi ilçenin eski adları neydi, şimdiki adları ne, bunları ortaya çıkardık. Bu atlasa çok büyük ilgi oldu. Çünkü herkes atalarının yaşadığı yerleri hep ziyaret ediyor ama en azından eski isimleri bilenler, o yerlerin şimdiki isimlerini bilmiyordu. Bu atlas sayesinde o sorun aşılmış oldu. Zaten vakfımızın kuruluş amacı da bu tür araştırmalar yapmak. Bilimsel araştırmalarla sürekli projeler geliştiriyoruz” dedi.

“DİKKAT ÇEKİCİ ARAŞTIRMALAR YAPTIK”

Vakıf olarak çok dikkat çekici araştırmalar yaptıklarını belirten Nevil Gündoğdu, “Araştırmalarımıza yardımcı olan çok insan oluyor fakat desteğe her zaman ihtiyacımız oluyor. Şimdiki imkanlarımızla gönüllü olarak çalışmalarımızı yürütmeye gayret gösteriyoruz. İnsanlar çoğu zaman gönüllü çalışmak istemez ama çalışanlar da var ve bu arkadaşlarımızla güzel işler yapıyoruz. Söyleşiler yapıyoruz, üniversitelerdeki hocalardan destek alıyoruz. Vakıf olarak gerçekten bütün çalışmalarımız ilgi görüyor. Mesela Mübadil Kentler Yunanistan, Girit Destanı Erotokritos ki eskiden bu destanı eskiden orada yaşayanlar ezbere söylerlermiş ve şu anda bunu bilen yok. Ege Üniversite’nden Prof. Dr. Fatma Bilgehan bu konuya çok hakim olduğu için, vakfımızla beraber bir çalışma yaptı ve bu kitabı oluşturdu” değerlendirmelerinde bulundu.

“İLGİ YOĞUNDU”

Son olarak kitap fuarında bulunmaktan mutlu olduklarını söyleyen Nevil Gündoğdu, stantlarına ilginin oldukça yoğun olduğunu belirtti. Nevil Gündoğdu, “Kitap fuarında ilgi yoğundu. Eskiden insanlarımız mübadil nedir, ya da mübadelenin ne demek olduğunu bilmiyorlardı fakat şimdi hepsi biliyor ve yoğun bir ilgi gösteriyorlar. Bizim de zaten amacımız hem kitapları tanıtmak hem de vakfımızın etkinlilerini duyurmak. Ata topraklarına gidiyoruz. Her sene nisan- mayıs ve eylül- ekim- kasım aylarında ata topraklarımıza ziyaretler düzenliyoruz” diye konuştu.