Yapay kırmızı ete ihtiyacımız yok

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER
ABD, Hollanda ve İsrail’in öncülük ettiği ‘laboratuar ortamında yapay et üretimi’ konusu tüm dünyada tartışılmaya devam ediyor. Dünyada git gide kırmızı et üretimi ve ithalatı azalırken, belli başlı ülkeler konuyla ilgili çözüm üretmeye çalışıyor. Öyle ki önümüzdeki 30 yıl içerisinde kırmızı et ihtiyacının hamam böceklerinden alınacağı yönünde ilginç araştırmalar dahi mevcut. Ancak son dönemde hem ABD hem de Avrupa genelinde en çok üzerinde durulan proje, laboratuar ortamında yapay et üretilmesi fikrine dayanıyor. Bu proje yaklaşık 10 yıldır Türkiye gündeminde de yer alıyor. Ayrıca gelecek 10 yılda küresel et piyasasının 3’te 1’inin yapay etlerden oluşacağı öngörülüyor.
Konuyla ilgili konuşan sektör temsilcileri; 1 trilyon dolarlık küresel et pazarının laboratuardaki geleceği şimdiden merak konusu. Ana amaç olarak artan dünya nüfusunun et ihtiyacını karşılamanın yanında daha az maliyetle et üretmek” dese de üreticiler bu çalışmanın şu an için ihtiyaç olmadığı görüşünde.



ŞİMDİDEN BİR ŞEY SÖYLEYEMEYİZ
Çalışmayla ilgili şimdiden fikir belirtmenin doğru olmayacağını söyleyen İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Aman; “Özellikle konunun sağlık açısından tartışılacağını vurguladı. Laboratuarlarda et üretmenin birçok nedeni olduğunu aktaran Arman, “Birçok neden var ama en önemi nedeni çevre kirliliği. Bunun yanında artan nüfusa karşı canlı hayvanla uğraşmaktansa teknolojinin gelişmesiyle böyle bir üretimin daha cazip olacağı düşünülüyor. Ama işin ekonomisi ne olur, maliyeti ne kadar olur? Bu konu hakkında şimdiden bir şey söyleyemeyiz. Bugün nasıl ki tarım ilaçları tartışılıyorsa, yapay etin sağlığı ne yönde etkileyeceği konusunun da tartışılacağını düşünüyoruz” dedi.
ŞİRKETLERİN KARINI ARTIRIR!
“Hayvan refahı düşünülerek böyle bir çalışmanın yapıldığı söyleniyor” diyen Ziraat Mühendisleri Odası eski Başkanı Ferdan Çiftçi; ancak bu çalışmanın şirketlerin karını artırmaktan bir işe yaramayacağını söyledi. Çiftçi, “Dünyada ve Türkiye’de gıda fiyatlarıyla ilgili çok fazla spekülasyon yapılıyor. Dünyadaki açlığı bitirmek için yeni teknolojiler üretilip, geliştirildiği söyleniyor. Özellikle genler üzerinde protein yapımından ve bunların çoğaltılması gibi meseleler, hücre yapıları üzerinden çoğaltılıyor. GDO’lar da bu şekilde dünyada açlığa çare olarak öne sürülüyor. Ancak bu çalışmalar şirketlerin karlarını büyütmekten başka bir işe yaramadı. Bu çalışmanın da yine bu şekilde olacağını düşünüyorum. Yani gıda varken bu tür çalışmaların doğru olacağını düşünmüyorum. Bu doğanın bir dengesidir. Hayvan refahını düşünülerek yapılan bir çalışma olduğu söyleniyor ancak bana göre bu refahı sağlamanın başka yolları var. Özet olarak şirketlerin karlarını büyütmekten başka bir işe yaramayacağını düşünüyorum” diye konuştu.
FİYATLAR UCUZ OLMAYACAK
İlk başta fiyatların ucuz olacağını piyasa hâkimiyeti sağlandıktan sonra fiyatların artacağını dile getiren Çiftçi, “Laboratuarlarda yapay olarak üretilecek olan et fiyatları çok ucuz olacağı söyleniyor. Başlangıçta piyasa hâkimiyeti sağladıktan sonra bu etin ucuz olmayacağını da söyleyebilirim. Tabi kim ne kadar tüketecek meselesi de ayrı bir mesele. Net olarak söylemem gerekirse kesinlikle bu şekilde üretilen bu gıdalara ihtiyacımız yok” dedi.