Yargı Reformu Strateji Belgesi'yle yeni dönem: İstinaf ve temyiz süresi 6 aya inecek

Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan, 2025-2029 yıllarını kapsayan 5 amaç, 45 hedef ve 264 faaliyetten oluşan 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi yargı alanında önemli reformlara imza atacak.

İSTİNAF VE TEMYİZ SÜRELERİ KISALIYOR

Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yer alan "Kurumsal Yapının Güçlendirilmesi ve Süreçlerin Yeniden Yapılandırılması" hedefi doğrultusunda, istinaf ve temyiz süreçlerinde önemli düzenlemeler yapılacak. Yapılacak yasal değişikliklerle, temyiz incelemelerinin en geç 6 ay içinde sonuçlanması sağlanacak. Bu hedef doğrultusunda Yargıtay ve Danıştay’ın yapıları güçlendirilecek, iş yüküne bağlı olarak daire ve üye sayıları yeniden belirlenerek, temyiz süreçlerinin etkinliği artırılacak.

Bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinin de Yargıtay ve Danıştay ile uyumlu şekilde daire ve hakim sayıları artırılacak. Ayrıca, bu mahkemelerde uzmanlık alanlarına yönelik ihtisaslaşma sağlanarak, daha verimli bir yargılama süreci hedeflenecek.

Bu düzenlemelerle birlikte, istinaf incelemelerinde görev uyuşmazlıklarının azaltılması, kesinlik sınırlarının yeniden belirlenmesi ve bazı davalar için doğrudan temyiz imkanı tanınması sağlanacak. Böylece, yargı süreçlerinin daha hızlı ve etkili hale gelmesi amaçlanıyor.

İSTİNAF MAHKEMELERİ GÜÇLENDİRİLECEK

Yargı Reformu Strateji Belgesi'ndeki hedeflerden biri olan istinaf incelemelerinin en geç 6 ay içerisinde sonuçlanması adına yapılacak düzenlemeler de yer alacak.

İstinaf mahkemelerinin daire ve hakim sayıları, iş yüküyle orantılı ve uzmanlaşmayı sağlayacak şekilde artırılacak, dairelerin tek heyetle çalışması sağlanacak.

Hedefler doğrultusunda bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının daire kararlarına itiraz yetkisi genişletilecek.

İstinaf incelemesinin sadece dosyanın bölge adliye mahkemesine geliş tarihine göre değil, aynı zamanda davanın ilk derece mahkemesine açıldığı tarihi de dikkate alınarak yapılması sağlanacak. Dava dosyaların ilgili dairede arşive alınmadan önce ön incelemeye tabi tutularak, görev uyuşmazlıklarının da asgariye indirilmesi sağlanacak.

Bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerine harç, yargılama gideri, vekalet ücreti gibi bazı konular bakımından düzelterek esastan ret kararı verebilme yetkisi getirilecek. İstinaf yolundaki kesinlik sınırları gözden geçirilecek ve bazı uyuşmazlıklar için doğrudan temyiz sistemi getirilecek.

DURUŞMALAR EN FAZLA 2 AY SONRAYA ERTELENEBİLECEK

Yargı Reformu Strateji Belgesi'ndeki hedeflerden biri de ceza ve hukuk yargılamalarında hedef sürelerin daha kısa olacak şekilde yeniden belirlenmesi olacak. Bu kapsamda yargıda hedef süre uygulaması takip edilecek ve hedef sürenin aşılmasına neden olan hususlara yönelik önlemler alınacak. Sürelerin kısaltılması adına yapılacak en belirgin özellik ise duruşmaların ertelenmesine ilişkin olacak. Bu kapsamda, duruşmaların kesintisiz devamı ilkesine uyulacak ve kanunda gösterilen istisnai hallerde duruşmaların en fazla 2 ay ertelenebilmesi sağlanacak. Ayrıca bozma kararı verilen dosyaların öncelikle ve ivedilikle görülmesi sağlanacak. Duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden çözülebilecek uyuşmazlıkların kapsamı genişletilecek. Bekletici sorun yapılan hallerde "duruşmalara ara verilmesi kararı" verilerek bekletici sorunun bitimine kadar duruşma yapılmaması sağlanacak. İlk derece yargılamalarında, dosyalara bakma sırasına ilişkin uygulamanın makul sürede yargılanma hakkının ihlalini önleyecek şekilde düzenlenmesi sağlanacak.

Yargı Reformu Strateji Belgesi'ndeki hedeflerden biri de adalet hizmetlerinin zamanında, etkin ve kaliteli bir şekilde sunulması için kurumsal performans ve verimliliğe ilişkin çalışmalar yapmak üzere Bakanlık bünyesinde Adalet Teşkilatı Performans ve Verimliliği Daire Başkanlığı kurulması, Hakimler ve Savcılar Kurulu bünyesinde de Yargı Teşkilatı Performans ve Verimliliği Birimi kurulması olacak.