Yaş meyve sebze sektörü yeni rekoru bekliyor

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (EYMSİB)Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak, Seferihisar’daki Uçak Kardeşler İşletmesinde yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektöründeki güncel gelişmeleri, Ocak –Eylül dönemi ihracat rakamlarıyla ilgili değerlendirmelerini düzenlediği basın toplantısıyla paylaştı. Uçak, 2017 yılının sonunda 739 milyon dolar olan yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri ihracatının, 2020 yılının sonunda 1 milyar 40 milyon dolara yükseldiğini ve Birliğin 54 yıllık tarihinde ilk kez 1 milyar dolar barajını üyeleriyle beraber aşmayı başardıklarını belirterek, “Böylece 2017 yılından bu yana da ihracatımızı yüzde 40 oranında artırmış olduk. 2021 yılında da ihracatımız artarak devam etti. 2021 yılının 9 aylık döneminde Türkiye genelinde yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri toplam ihracatı 3.5 milyar doları buldu ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 oranında artış sağlandı. Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği olarak da ihracatımız 9 aylık dönemde 813 milyon dolara yükseldi ve yüzde 14 oranında arış sağladık. Bu artış oranı yıl sonuna kadar devam ederse ihracatımızı 1 milyar 100 milyon doların üzerinde kapatacağız, biraz daha artırmayı başarabilirsek yılbaşında koyduğumuz 1 milyar 200 milyon dolarlık ihracata ulaşmaya çalışacağız. Ama her şekilde yıl sonunda Birliğimiz adına yeni bir ihracat rekorunun geleceğini şimdiden söyleyebilirim” dedi.

EGE’DEN İŞLENMİŞ ÜRÜN İHRACATI

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği’nin bu yılın ilk 9 ayında toplam ihracatının yaklaşık yüzde 75’ini işlenmiş mamul ürünlerin oluşturduğunun altını çizen Uçak, “Yaş sebze ve meyveyi işleyerek katma değeri yüksek ürün haline getirerek ihraç ediyoruz. Yaş sebze ve meyvenin mamul ürüne dönüşmesinin ciddi faydası var. Örneğin son dönemde kurutulmuş domates 7-8 senede sektör haline geldi. Ciddi bir şekilde domates kurutulmaya başladı. Domates kurutulmamış olsaydı salçaya da ürün fazla gelecek çürüyüp çöpe gidecekti. Birlik olarak bu yılın ilk 9 ayında 813 milyon dolarlık ihracatımızın 584 milyon dolarını işlenmiş ürün olarak gerçekleştirdik. Türkiye genelinde ise yaklaşık 1 milyar 475 milyon dolarlık bir mamul ürün ihracatı var. Ege’den ciddi anlamda işlenmiş ürün ihracatı var” ifadelerini kullandı.

KAYIPLARIN TESPİTİ İÇİN PROJE

Sebze ve meyvede yaklaşık yüzde 50’ye yakın ürün kaybının olduğuna da dikkat çeken Uçak, “Sebze ve meyvede ciddi bir kayıp söz konusu. Ege Üniversitesiyle kayıp ürünlerin tespit edilmesine ilişkin bir proje yapacağız. Bu proje iki yıl sürecek. Projenin ilk yılında hasattan paketlemeye kadar her süreçte incelemeler yapıp ürünlerdeki kayıp oranlarını ortaya koyacağız. İkinci yılda da bu oranları nasıl azaltabiliriz diye eğitim çalışmalarına başlayacağız. İnşallah bu projeyi başarılı bir şekilde gerçekleştirip çok da faydasını görürüz. Yaklaşık yılda 50-53 milyon ton tarım ürünü üretiliyor. Bu üretimin yüzde 50’sini kayıp sayarsak bunun maddi, manevi değeri çok fazla” diye konuştu.

İHRACAT FİYATLARIN UÇMASINA SEBEP DEĞİL

Son dönemde tarım ürünlerindeki fahiş fiyatlarda ihracatın etkisinin olup olmadığının sorulması üzerine ise Uçak, “Yeterince ürün üretiyoruz. İhracata da ürün göndermek zorundayız çünkü ürün ihracata gitmediği zaman karşılığını ne üretici alabilir ne de Türkiye ekonomisine katkımız olur. İhracat olduğu zaman ister istemez ürünün fiyatı rölantide gitmesi gerekiyor. Çünkü üreten de karşılığını alacak. Üreticinin de girdi maliyetleri var. İhracatçının da öyle. Fakat ihracata gitmesiyle fiyatların bir anda uçmasına sebep değil. Ürünün bazen rekoltesinin düşük oluşu, yetersiz olmasından dolayı fiyatlar ister istemez artıyor. Mesela üreticide soğuk havalarda ısıtma sistemini devreye sokuyor ve bu artı bir maliyet getiriyor. İster istemez ürünün rekoltesi düşüyor. İstediğin miktarda ürün elde edemiyorsun. Mesela bir ton biber toplayacağın yerde soğuk havalarda yüz ya da iki yüz kilogram ürün toplayabiliyorsun” açıklamasında bulundu.

Ege İhracatçı Birlikleri’nin son bir yılda 15,5 milyar dolar ihracat seviyesine ulaştığını belirten EİB Genel Sekreteri Cumhur İşbırakmaz da 2 tanesi Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği’ne ait olmak üzere 7 tane URGE Projesi yürüttüklerini, AB Yeşil Mutabakatına ihracatçı sektörlerin uyum sağlama sürecine destek olmak için Sürdürülebilirlik Departmanı kurduklarını, bu anlamda Türkiye’de öncü ihracatçı birliği olduklarını, yoğunlaştıkları bir diğer başlığın ise dijitalleşme olduğunu ifade etti.

Haber Merkezi