Yıpranma tazminatlarını geri istiyorlar

EMİNE YALÇIN

Demiryolları Makinistler Derneği (DEMARD) İzmir Şube Başkanı Onur Yeter, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 25. maddesi ile değiştirilen 40. maddesinden makinistlerin çıkartılması sebebiyle fiili hizmet süresi zammından faydalanamadıklarına dikkat çekerek, konu hakkında seçim sonrası seçilen yeni milletvekilleri ve kurulacak olan hükümet yetkilileri ile görüşeceklerini belirtti. Yeter, aynı zamanda makinistlik yaparken de sağlıklarından da olduklarını ifade etti.

“HAKKIN GERİ VERİLMESİNİ İSTİYORUZ”

DEMARD İzmir Şube Başkanı Onur Yeter, TCDD makinistleri olarak gece gündüz demeden, zor şartlarda, ailesinden uzak kalarak çalışan bir meslek grubu olduklarını söyledi. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 25. maddesi ile değiştirilen 40. maddesinden makinistlerin çıkartılması sebebiyle fiili hizmet süresi zammından faydalanamadıklarına dikkat çeken Yeter, “Oysa 1949 yılından 2008 yılına kadar filli hizmet süresi zammından yararlanmaktaydık. TCDD Genel Müdürlüğü’nün Yıpranma Tazminatını iptal eden 22 Eylül 2008 tarih ve 45297 sayılı işlemine dayanak oluşturan işlemin iptali istemiyle mahkemelere başvurduk.  İlk açtığımız davalarda yıpranma tazminatını iptal eden işlemin durdurulması yönünde kararlar çıkıyordu. Fakat daha sonraki davalarımızda SGK’nın da devreye girme neticesiyle biz yıpranma haklarımızı mahkemelerde de kaybetmeye başladık. Dolayısıyla biz yeni seçilen milletvekillerimizden yeni oluşacak hükümetimizden bizlerin zor şartlar altında görev yaptığını ispatlayacak ve belgeleyecek birçok dokümanımızı ulaştırmak kaydıyla 2008 yılında elimizden alınan bu hakkımızın geri verilmesini talep ediyoruz” dedi.

MAKİNİSTLİK İTİBARLI BİR MESLEK HALİNE GELSİN

Makinistlik yaparken sağlıklarından olduklarını öne süren Yeter, tünelli bölgelerde 110 desibelin üzerindeki gürültü bir ortamda görevlerini yapmak zorunda olduklarını söyledi. Yeter, “Çalıştığımız makinaların ses ve ısı izolasyonu yeterli değildir. Dolayısıyla gece çalışan bizler demiryolları ağır sanayi hizmet kolunda yer almaktadır. Bu hizmet kolunda çalışanlarda ağır sanayi çalışanlarıdır. Özellikle Makinistlik çileli bir meslektir. Özveri ile çalıştıkları yaptıkları işlere meslekleri gereği yüreklerini kattıkları bir iştir. Issız alanlarda ve dağ başlarında geçen trende Makinistin can güvenliğini ve emniyeti yoktur. Koskoca bir yük trenini düşünün sadece 2 Makiniste emanet. Ya da yolcu trenlerini düşünelim. Yolcu trenlerinde bulunan onca can yine 2 Makiniste emanet. Bu anlamda yaptığımız işin öneminin kavranmasını istiyoruz. Bugün hava yollarında bir pilot ne ise trende makinistin de o olması gerekiyor. Bizim derdimiz öncelikle yıpranma paylarımızın geri verilmesidir. Ayrıca bu yıpranma haklarımızın yanında da Makinistlik mesleğinin itibarlı bir hale getirilmesidir. Bizde sonuna kadar hakkımızı aramakla kendimizi mesul hissediyoruz. Bu anlamda Sayın Milletvekillerimizle ve belirlenecek olan hükümet yetkileri ile de görüşme taleplerimiz olacak” diye konuştu.

“BİRÇOK HAKKIMIZI GERİ İSTİYORUZ”

Yeter, kaldıkları yerlerin ve yedikleri yemeklerin ilkel olduğunu ifade ederek, sözlerine şu şekilde devam etti: “Ölümlerle sonuçlanan kazalar yaşıyoruz. İntihar olaylarıyla karşılaşıyoruz. Bu yüzden bizim elimizden alınan hakların alınması için bir neden yok. Biz bunun yanında sadece bu hakkımızı değil birçok hakkımızı geri istiyoruz. Normal şartlarda statü farkından dolayı aynı görevi yapan farklı 2 grup olduk. Birimizin statüsü işçi birimizin statüsü sözleşmeli memur. Aradaki mesai ücretlerinden çalışma zammına kadar çok büyük farklılıklar var. Yani gece gündüz çalışan, yaptığı iş nedeniyle sağlığını kaybeden, sonrada kadri kıymeti bilinmeyen, yaptığı iş nedeniyle mahkemelerde yargılanan, gazetelerde çarşaf çarşaf resimleri yayınlanıp ortada bırakılan, kurumunda en çok cezaya maruz kalan, ama ne hikmetse yıpranıp da yıpranmıyorsun denilen tüm makinistlerin adına yıpranıyoruz ve yıpranmamızı geri istiyoruz.”

MAKİNİST KİMDİR?

Yeter, makinistliği ise şu şekilde açıkladı: “Büyük bir sarsıntı ve gürültü içinde 3 metrekare alanda herkes uyurken gözü yolda ailesinden kilometrelerce uzağa gidendir. Makinist; 30 derecede 2 bin ton yükü sırtında taşıyan, soğuktan donan fren silindirlerine sıcak su dökerek çözdüren ve bu sırada soğuğu iliklerinde hissedendir. Belli bir mesai programı olmadan çalışan, cumartesi, pazar ve bayram tatili olmayandır. Dışardan çok basit görünse de ağır sorumluluk ve yüksek görev bilinci ile tekeri döndürendir. Tüm çabasına rağmen engelleyemeyeceği şekilde kazalara karışan, gözaltına alınan, uykuları kaçandır. Büyük bir özveri ile çalışıp, helal kazanan, görevini yaparken yıpranandır.”

MESLEK TANIMI?

Tren Makinisti, yasalarla belirlenmiş çalışma süresi ve çalışma kuralları içerisinde emniyetli, konforlu ve ekonomik bir şekilde, iş sağlığı ve güvenliği, çevre ve kalite standartları ile mevzuatlara, iş talimatına uygun olarak, hazırlanmış cer araçlarını ve treni teslim alan, sevk ve idare eden nitelikli teknik kişidir.

ÇALIŞMA ORTAM VE KOŞULLARI NEDİR?

Tren Makinistliğin önemli bir kısmı cer araçlarının içinde geçmektedir. İdeal koşullarda cer aracı, aydınlatılmış, havalandırılmış, nem ve sıcaklık kontrolünün sağlandığı, toz, kir veya kirlilik yaratan etkenlerden arındırılmış bir ortamdır. Çalışma ortamının uluslararası standartların üzerinde olmamak kaydıyla, olumsuz koşulları arasında, koku, gürültü, nem, titreşim, aşırı hava akımı ve elektrik akımına maruz kalma tehlikesi sayılabilir. Uzun yol sürüşlerinde sürekli kabin içerisinde bulunmak ve gece sürüşleri, meslek elemanlarında yalnızlık duygusu yaratabilir. Günün her saatinde ve resmi tatil günlerinde çalışma söz konusudur. Makinistlik yoğun dikkat gerektiren bir meslek olup, iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymada istisnasız bir duyarlılık ve dikkat gerekmektedir.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER NEDİR?  

Tren Makinisti; göz, el ve ayaklarını eş güdüm halinde kullanır. Uyarıcılara çok çabuk tepki verir. Belli bir anda birçok şeyi algılayabilir. Dikkatli, sorumlu ve soğukkanlıdır. Renkleri ayırt eder. Bedence sağlam ve ruh sağlığı yerindedir.

Haber Merkezi