Zarar büyük

E. ÇAĞLA GENİŞ

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, Turizm gelirleri 2015 yılında iç güvenlik endişeleri ve Rusya-Ukrayna gerginliği başta olmak üzere bölgedeki jeopolitik endişelerle bir önceki yıla göre yüzde 8,3 azalışla 31.46 milyar dolar oldu. Ekim, Kasım ve Aralık aylarından oluşan IV. çeyrekte ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 14,3 azalarak 6 milyar 568 milyon 22 bin dolar oldu. Söz konusu gelirin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) yüzde 81,3’ü yabancı ziyaretçilerden, yüzde 18,7’si ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi.

Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, verileri değerlendirerek, turist sayısındaki azalmalara karşı gelirlerden ödün vererek kampanyalar yaptıklarını ve bu kampanyalar neticesinde yılsonunda turist sayısının gelirlerden daha az düştüğünü kaydetti. 2016 yılında turist sayısı ve gelirlerde yüzde 30’lara varan düşüş beklediğini açıklayan İşler, 2015 yılının turizm sektörüne büyük zarar verdiğini ancak şu ana kadar hiç kimsenin sektöre yönelik olarak net ve açık bir teşvikten bahsetmediğini belirtti. İşler, sektörün ayağa kalkması için bir an önce gerekli önlemlerin alınması gerektiğini aksi takdirde tek milli sektör olan turizm sektörünün el değiştirebileceğini açıkladı.

TURİZM GİDERİ YÜZDE 4,2 ARTTI

Geçen yıl turizm gideri, bir önceki yıla göre yüzde 4,2 artarak 5 milyar 698 milyon 423 bin dolar oldu. Bunun 4 milyar 768 milyon 443 bin dolarını kişisel, 929 milyon 980 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Söz konusu yılda yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı ise bir önceki yıla göre yüzde 9,6 artarak 8 milyon 750 bin 851 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 651 dolar olarak gerçekleşti.

2015'İN SON ÇEYREĞİNDE HIZLI DÜŞÜŞ

Turizm geliri, 2015 yılının son çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 14,3 azalarak 6 milyar 568 milyon 22 bin dolar oldu. Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) yüzde 77,6’sı yabancı ziyaretçilerden, yüzde 22,4’ü ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi.

Seyahatlerini kişisel veya paket tur ile organize eden ziyaretçilerin, bu çeyrekte yaptığı harcamaların 5 milyar 409 milyon 642 bin dolarını kişisel harcamalar, 1 milyar 158 milyon 381 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Bu çeyrekte yabancıların ortalama harcaması 737 dolar, yurt dışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcaması ise bin 183 dolar oldu.

Türkiye'den çıkış yapan ziyaretçi sayısı, geçen yılın son çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2,2 azalarak 8 milyon 112 bin 611 kişi oldu. Bunların yüzde 84,8’ini (6 milyon 878 bin 830 kişi) yabancılar, yüzde 15,2’sini (1 milyon 233 bin 781 kişi) ise yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu.

Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşların harcamalarından oluşan turizm gideri ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,3 artarak 1 milyar 528 milyon 457 bin dolar oldu. Bunun 1 milyar 288 milyon 225 bin dolarını kişisel, 240 milyon 231 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Söz konusu çeyrekte, yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı da bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4 azalarak 1 milyon 851 bin 472 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 826 dolar olarak gerçekleşti.

2016’DA DURUM DAHA VAHİM OLACAK

Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, turist sayısındaki azalmalara karşı gelirlerden ödün vererek kampanyalar yaptıklarını ve bu kampanyalar neticesinde yılsonunda turist sayısının gelirlerden daha az düştüğünü kaydetti. 2016 yılında turist sayısı ve gelirlerde yüzde 30’lara varan düşüş beklediğini açıklayan İşler, “2015 yılında Türkiye, turist sayısını ve gelirleri eksi ile kapattı. Bu rakamlar daha fazla artabilirdi. Gelirlerden ödün vererek oteldeki turist sayısını sabit tutmaya çalıştık ve rakamların dibe vurmasını engelledik. Turist sayısındaki azalmalara karşı gelirlerden ödün vererek kampanyalar yaptık. Bu kampanyalar neticesinde yılsonunda turist sayısı gelirlerden daha az düştü. Tesisler boş kalmasın diye sektör böyle bir önlem almaya çalıştı. Bu rakamlar onun yansımasıdır. 2016 yılında durum daha vahim olacak gibi görünüyor. 2016’da bu rakamlar hem turist sayısında hem gelirlerde yüzde 30’lara varan düşmeler bekliyoruz” dedi.

TEŞVİKLER EN GEÇ ŞUBAT AYINA KADAR AÇIKLANMALI

2015 yılının turizm sektörüne büyük zarar verdiğini ancak şu ana kadar hiç kimsenin turizm sektörüne yönelik olarak net ve açık bir teşvikten bahsetmediğini belirten İşler, “Tarım sektöründe yaşanan don veya sel olaylarında devlet bir takım kredi kolaylıkları veya teşvikler getirerek destek sağlıyor. Bir doğal afet nasıl tarım sektörünü vurduğunda zarar veriyorsa 2015 yılının konjonktürü de bugün turizm sektörüne aynı zararı vermiştir. Ancak şu ana kadar hiç kimse turizm sektörüne yönelik olarak net ve açık bir teşvikten bahsetmedi. Bu turizmcilere yapılan büyük bir haksızlıktır. Eğer haziran ve temmuz ayında bir takım teşvikler açıklanırsa bu ölüye serum bağlamak gibi olur. Turizm o noktalara gelip can çekişir hele geldikten sonra teşvik verilmesinin bir anlamı kalmaz. Teşviklerin en geç şubat ayının sonuna kadar açıklanması gerekir” ifadelerinde bulundu.

TURİZME DESTEK OLMA ZAMANI

Sektörün ayağa kalkması için bir an önce gerekli önlemlerin alınması gerektiğini vurgulayan İşler, “Avrupa pazarındaki tur operatörlerine koltuk başına destek verilmesi gerekir. ÖTV bedellerinin rakip ülkelerdeki seviyeye gelemsi lazım. Turizmcinin ihracatçı olarak KDV’den 2016 yılında muafiyeti lazım. SGK primlerinin rakip ülkelere oranla düşürülmesi gerekir. Turizm sektörünün kredilerinin, vadelerinin uzatılması ve ötelenmesi gerekir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tanıtım bütçesinin artırılması lazım. En önemlisi de yerel yönetimlerin bir turizm bütçesi oluşturması lazım. Sektörün yasasının çıkması ve yasanın sektörün tanıtımına katkı koyması gerek. Kalkınma ajansları gibi turizm koordinasyon merkezlerinin tanıtım ajanslarının kurulup yerel yönetimlerin ve devletin buralara bir kaynak oluşturması ve bu kaynağın da sadece tanıtım odaklı olarak kullanılması gerekir. Bir an önce bunların yapılması lazım ki sektör ayağa kalksın aksi takdirde 54 tane yan sektörü bir jeneratör besleyen turizm, yabancıların eline geçer. Tek milli sektör olan bu sektör el değiştirir, zaman turizme el verme destek olma zamanıdır” şeklinde açıklama yaptı.

Haber Merkezi