Kemeraltı esnafı, bayramda beklediğini bulamadı

KEMAL ÖZKURT-ÖZEL HABER / Ramazan Bayramı, esnaf için yılın en hareketli ve bereketli dönemlerinden biri olarak görülür. Özellikle çarşı-pazar bu dönemde canlanır, esnaf bir nebze olsun rahat nefes alır. Ancak bu yıl İzmir’in Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda beklenen hareketlilik yaşanmadı. Ekonomik sıkıntılar nedeniyle vatandaşlar alışverişten kaçınırken, bölgedeki eylemler ve güvenlik önlemleri de müşteri trafiğini olumsuz etkiledi. İzmir Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Semih Girgin, çarşıda insan yoğunluğu olsa da bunun satışlara yansımadığını belirterek “Bayramlar bizim elimiz ayağımızdır. Bu dönemlerde cirolarımız artar, ödemelerimizi daha rahat yaparız. Ancak bu bayramda işler beklediğimiz gibi gitmedi. İnsanlar dükkânlara giriyor ama fiyatları görünce hızla çıkıyor. Çarşı hareketli görünüyor ama alım gücü yok” dedi. Öte yandan, son dönemde kentte yaşanan eylemler ve alınan güvenlik önlemlerinin de çarşı esnafını olumsuz etkilediğini belirten Girgin, “Eskiden iftardan sonra çarşı hareketli olurdu, ancak şimdi esnaf da müşteri de erkenden evine gitmeye başladı” diyerek, bu durumun ekonomik sıkıntıları daha da derinleştirdiğini vurguladı.

ÇARŞI KALABALIK AMA ALIŞVERİŞ ZAYIF

Ramazan Bayramı’nın bu yıl da esnaf açısından bekleneni vermediğini söyleyen Girgin, “Bayramlar bizim elimiz ayağımızdır. Bu dönemler biraz daha elimizin rahatladığı, cirolarımızın yükseldiği ve ödemeler konusunda sorumluluklarımızı yerine getirdiğimiz zamanlardır. Ancak bu bayramda, ekonomik sıkıntılar nedeniyle işler beklendiği gibi gitmedi. Çarşıdaki hareketlilik belli iş kollarında, çerezci, kahveci veya yemek sektörü gibi alanlarda sınırlı kaldı. Bunun dışında ciddi alışveriş yapılan yerler oldukça durağan geçti, hatta beklenenden bile daha kötüydü. Esnaf, birbirine baktığında çarşıda insan var diyor ama bu insanlar dükkânlara girmiyor. Girenler de fiyatları görünce hızla çıkıyor. Ekonomik sıkıntılar nedeniyle herkes elindeki parayı harcarken daha temkinli davranıyor. Esnaf, ürünleri yüksek kâr marjlarıyla satmıyor; sadece hayatta kalmaya çalışıyor. Yıllardır böyle bir döngü içinde devam eden esnaf, şu anda en zor bayramlardan birini yaşıyor. Enflasyon ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle tüketiciler de harcamalarını kısıtlamak zorunda kalıyor. Bayramlar, yılbaşı ve diğer özel günlerdeki alışveriş yoğunluğu eskiye nazaran çok düşük. İnsanlar önceliklerini değiştiriyor; eğer çocukları varsa önce onların ihtiyaçlarını karşılıyorlar, acil gereksinimleri varsa önce onları hallediyorlar. Kendi harcamalarını ise olabildiğince erteliyorlar. Bunun sonucu olarak esnaf da ciddi sıkıntılar yaşıyor” diye konuştu.

9 GÜNLÜK TATİLDEN BEKLENTİ YOK

Ramazan Bayramı için belirlenen 9 günlük tatilden Kemeraltı esnafının beklentisi olmadığını söyleyen Girgin, “Bu 9 günlük bayram tatili bazen esnafa yarardı, bazen ise tam tersi olurdu. Ancak bu yıl paranın piyasada dönmemesi nedeniyle işler daha da durgun geçti. İnsanlar paralarını harcamaktan çekiniyor, korkarak ya da ihtiyatlı davranarak harcama yapıyor. Bizim iş yerlerimiz bayramda kapanmaz, çünkü biz bu süreçte de çalışmak zorundayız. Çoğu esnaf bayramın ikinci ya da üçüncü günü dükkânlarını açıyor, çünkü ödemeler devam ediyor ve hayatta kalmak için savaş veriliyor. Ancak kimse büyük bir beklenti içinde değil” ifadelerini kullandı. 

SON GELİŞMELER ESNAFI OLUMSUZ ETKİLEDİ

Ülke genelinde son zamanlarda yaşanan gelişmeler her kurumu olduğu gibi esnafı da çok etkiledi. İzmir’de birçok noktada kurulan polis barikatları, trafiğe kapanan yollar, durdurulan toplu taşıma seferleri ve akşam saatlerinde başlayan eylemler var. Bu olaylar sebebiyle yerli müşterinin Kemeraltı Çarşısı’na gelmeye çekindiğini, gelenlerin bile erken saatte terk ettiğini, sokakların boş kalmasıyla esnafın da iftardan bir saat önce dükkanını kapatıp evine gittiğini belirten Girgin, “Biz siyaset konuşan bir kesim değiliz. Müşteri seçmeyiz; hükümet yanlısı da bizim müşterimizdir, muhalif olan da. Ancak burada en büyük sıkıntıyı çeken biziz. Esnafın taşınma şansı yok, buradan bir yere gitme imkânı da yok. Dolayısıyla müşteri yoksa esnaf ne yapacak? Personel giderleri, kira ve diğer masraflar sürekli artarken gelirler düşüyor. Eskiden iftar saatine yakın çarşılar kalabalık olurdu, insanlar dışarıda yemek yerdi. İftardan sonra da çarşımız hareketli olurdu. Vatandaşlarımız alışveriş yapmaya, çay kahve içmeye gelirdi. Ancak şu anda yaşanan olaylardan dolayı esnaf da müşteri de kalabalığa kalmayalım düşüncesiyle erkenden evine gidiyor” dedi. 

TURİST KAOSU GÖRÜRSE BİR DAHA GELMEZ

Yaşanan bu gelişmelerin yabancı turistler üzerinde de olumsuz etki yarattığını ifade eden Girgin, “Özellikle turizm açısından da bu durum büyük bir sorun teşkil ediyor. Turistler bir şehre gelmeden önce güvenliğine bakar. Şehre geldiklerinde eğer eylemler ve abluka altında bir ortamla karşılaşırlarsa, bu hoş bir izlenim bırakmaz. Şehirde gezmek, alışveriş yapmak isteyen bir turist için ulaşımın kısıtlanması, çarşının durgun olması büyük bir dezavantaj. Turizm sektörü, esnafın önemli gelir kaynaklarından biridir. Ancak olumsuz olaylar yaşandığında, bu turistlerin şehre tekrar gelmemesine neden olabilir. Bugün gelen turistlerin karşılaştığı olumsuzluklar, yarın gelecek turistleri de etkiler. Kötü bir izlenim, şehrin cazibesini kaybetmesine yol açabilir. Turist geldiğinde güvenli, huzurlu ve keyifli bir ortam bulamazsa, bir daha tercih etmez. Bu da çarşı esnafını ve ekonomiyi olumsuz etkiler. Bu süreçte güvenlik önlemlerinin titizlikle ele alınması ve ekonomik istikrarın sağlanması gerekiyor. Esnaf olarak bizler kendi çevremizdeki gelişmeleri değerlendirmeye çalışıyoruz, ancak büyük resme bakıldığında ülkemizin dışarıdan nasıl göründüğünü de göz ardı etmemeliyiz. Maalesef şu anki tablo pek iç açıcı değil” diye belirtti. 

ESKİ GÜNLERİ ARIYORUZ

Eskiden bayram öncesi Kemeraltı Çarşısı’nda ciddi hareketlilik olduğunu, yerli ve yabancı turistlerin akın ettiğini belirterek eski günleri aradıklarını söyleyen Kemeraltı esnafı Durmuş Çınar, “Ben de Kemeraltı’nda uzun yıllardır esnaflık yapıyorum. Gerçekten bu bayram bizim için de büyük bir hayal kırıklığı oldu. Eskiden bayramda işlerimizi rahatça döndürür, ödemelerimizi yaparken nefes alırdık. Ama bu yıl ne yazık ki işler durdu. İnsanlar çarşıya gelse de fiyatları görünce hızla çıkıyorlar. Ekonomik sıkıntılar ve güvenlik önlemleri sebebiyle pek çok kişi dışarı çıkmakta tereddüt ediyor. Biz esnaf olarak hayatta kalmaya çalışıyoruz ama gerçekten çok zor bir dönemden geçiyoruz. Umudumuzu kaybetmedik, ama bu durumu atlatmak için daha fazla destek ve güven ortamına ihtiyacımız var” dedi.