Özlale’den ‘kapsayıcı’ iklim yasası çağrısı

CHP İzmir Milletvekili Ümit Özlale, bu hafta Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) görüşülmesi planlanan İklim Değişikliği Kanunu Teklifi’ne sert eleştiriler yöneltti. Kanun teklifinin Paris Anlaşması ve Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tavsiyeleriyle uyumlu olmadığını belirten Özlale, "Sadece stratejik belgeler hazırlayıp bakanlığın adını değiştirerek bu iş olmaz" dedi. Özlale, Türkiye'nin iklim hedeflerine ulaşabilmesi için tarımı ve kırsal kalkınmayı daha fazla dikkate alan, çok daha kapsayıcı, adil ve güçlü bir iklim yasası gerektiğini vurguladı. 

2030 HEDEFİ YOK, YÜKÜMLÜLÜKLER NET DEĞİL

Kanun teklifinin ara hedefleri olmadığını belirten Özlale, “2030 için net bir emisyon azaltma hedefi belirlenmemiş. Paris Anlaşması 2030’a kadar yüzde 45 azaltım hedefliyor. Net ve bağlayıcı yükümlülükler yok: Yüksek emisyonlu sektörler için sadece strateji belgesi hazırlanması öngörülmüş. Fosil yakıttan çıkış stratejisi belirsiz: Kömürden çıkış ya da fosil sübvansiyonların kaldırılması planlanmamış. Adil dönüşüm planları eksik: Emekçiler, çiftçiler ve düşük gelirli kesimler için sosyal destek mekanizmaları tanımlanmamış. Emisyon izleme sistemlerinde kişisel veri koruması konusunda net güvenceler yok. Kanun teklifi özellikle ülkemizdeki sera gazı emisyonlarının %14’ünün geldiği tarım ve kırsal alanlar açısından da ciddi riskler içeriyor. Yeni düzenlemeler küçük ölçekli tarım işletmeleri için bürokratik engeller yaratıp teşviklerden çoğunlukla büyük ölçekli işletmelerin faydalanmasına yol açabilir. Küçük ölçekli üreticilerin karbon piyasasında dezavantajlı duruma düşmemesi için özel önlemler bulunmadığı için kırsal kalkınma zarar görebilir. Teklif, düşük karbonlu üretim, su ve toprak koruma gibi hayati konuları kapsamadığı için gıda güvenliği daha da risk altında olabilir” diye konuştu. 

NELER YAPILABİLİR? 

Türkiye’nin iklim hedeflerine ulaşabilmesi için önerilerde bulunan Özlale, “2030 için bilimsel temelli ara hedefler koyulmalı. Fosil yakıtlardan çıkış için net bir takvim açıklanmalı. Adil dönüşüm için eğitim, yeniden beceri kazandırma ve sosyal koruma programları geliştirilmeli. Küçük üreticileri karbon piyasasında destekleyecek kırsal kalkınma stratejileri oluşturulmalı.  Dijital sistemlerde veri güvenliği ve gönüllülük esas alınmalı” ifadelerini kullandı.