Savcılıktan Büyükşehir’deki gözaltılarla ilgili açıklama: 20 milyar liralık yolsuzluk iddiası

SEMİ TEKTAŞ - İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında gözaltına alınan İzmir Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Tunç Soyer ve beraberindeki 161 kişiye ilişkin süreç hakkında kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla açıklama yapıldı.
İZBETON soruşturmasına dair bilgi notunda şu ifadeler yer aldı:
“Bu bilgi notu, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve iştiraki İZBETON A.Ş. nezdinde geçmiş döneme ilişkin kentsel dönüşüm, yol yapım ve araç kiralama ihaleleri ile kooperatif faaliyetlerinde tespit edilen yolsuzluklar, haksız kazançlar ve kamu zararlarına ilişkin başlatılan soruşturmaları ve yaklaşık 20 milyar TL’yi aşan kamu zararı ile yersiz ödemelere dair bilgileri içermektedir.”

“HAK SAHİPLERİ SUÇ DUYURUSUNDA BULUNDU”

Başsavcılığın açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin müşteki sıfatıyla yer aldığı soruşturma dosyasında; ‘ihaleye fesat karıştırma’, ‘edimin ifasına fesat karıştırma’ ve ‘nitelikli dolandırıcılık’ suçlarına ilişkin deliller bulunuyor. Eski Belediye Başkanı Tunç Soyer, İZBETON Genel Müdürü, yönetim kurulu üyeleri, komisyon üyeleri ve bazı şube müdürlerinin de aralarında bulunduğu 158 kişi hakkında soruşturma başlatıldı.
Soyer’in başkanlığı döneminde duyurduğu, Türkiye’de bir ilk olacağı belirtilen kooperatif projesi İZBETON aracılığıyla yürütülmeye başlandı. Ancak ilerleyen süreçte, projeye katılan hak sahiplerinin mağduriyet yaşaması üzerine Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusu yapıldı. Sayıştay ve Mülkiye Müfettişi raporları ile birlikte yeni İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, mevcut belediye yönetimi ve KİPTAŞ yönetiminin selefleri hakkında yaptığı suç duyuruları ile soruşturma derinleştirildi.

HAKSIZ KAZANÇ VE 5 MİLYONLUK TEMSİL-AĞIRLAMA GİDERİ

Soruşturma kapsamında, belediyeye bağlı İZBETON üzerinden şu usulsüzlüklerin yapıldığı tespit edildi:
•    Toplamda 10 binin üzerinde araç kiralandı, ancak bunlardan 5 binine dair hiçbir kayıt bulunmuyor. Kayıt altına alınan 5 bin aracın ise sadece üçte biri fiilen kullanılmış.
•    Bazı belediye yöneticilerinin 5 milyon TL’yi aşan temsil ve ağırlama giderleri, makbuz sunulmadan İZBETON’a ödetilmiş.
•    Yol yapım ihaleleri ve kentsel dönüşüm projeleri, kooperatifler aracılığıyla taşeron firmalara verilmiş, birçok inşaat yarım bırakılmış.
•    Açılan 6 ayrı soruşturma dosyasında mevcut belediye yönetimi ve İZBETON yönetimi şikâyetçi sıfatıyla yer aldı. Her dosya için ayrı bilirkişi raporu hazırlandı ve sorumlular uzmanlarca belirlendi.

“20 MİLYAR TL’Yİ AŞAN YOLSUZLUK!”

Soruşturmada tespit edilen toplam yolsuzluk, haksız kazanç, kamu zararı ve yersiz ödeme miktarının 20 milyar TL’yi aştığı açıklandı.

HUKUKİ DELİLLER

BELGELER VE DELİLLER:

o    469 mağdur vatandaşın şikâyeti
o    Sayıştay denetim raporları (yersiz ödeme ve kamu zararı)
o    Mülkiye Müfettişleri raporları
o    Yeni Belediye Başkanı'nın beyanları
o    Savcılığın talebiyle alınan ön bilirkişi raporları

SUÇ KONUSU EYLEMLER:

A. İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA (2021–2023):
İZBETON tarafından gerçekleştirilen iki ayrı yol yapım ihalesinde toplam 20 milyon 935 bin 513,88 TL kamu zararı ve aynı miktarda yersiz ödeme tespit edildi.

B. ALT TAŞERONA DEVREDİLEN İŞLER:
2019 yılında başlatılan bir yol yapım ihalesinin tamamlanmayan kısmı, başka bir ihale kapsamında gösterilerek usulsüz ödeme yapıldığı ortaya çıktı. Toplam 243 milyon 305 bin 735,81 TL kamu zararı ve 224 milyon 752 bin 724,29 TL yersiz ödeme tespit edildi.

C. NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK:
2021–2024 yılları arasında İZBETON’un konaklama, seyahat, organizasyon gibi giderlerine dair ibraz edilemeyen harcamalar nedeniyle 5 milyon 937 bin 136,07 TL şirket zararı oluştu.

D. ARAÇ KİRALAMA İHALESİ:
İki ana ihale ve üç alt ihaleden kaynaklanan usulsüzlüklerle toplam 18 milyon 933 bin 797,24 TL kamu zararı ve 29 milyon 841 bin 790,41 TL yersiz ödeme tespit edildi.

E. KOOPERATİF VASITASIYLA DOLANDIRICILIK:
Örnekköy ve Gaziemir ilçelerindeki kentsel dönüşüm projelerinde yapılan anlaşmalarla toplam 41 milyon 935 bin 79,38 TL şirket zararı ortaya çıktı. Uzundere Mahallesi'ndeki projelerde ise zarara teşebbüs edildiği belirtildi, ancak maddi zarar tespit edilemedi.

ÖZET VE SONUÇ
•    Soruşturma, vatandaşların şikâyetleri ve kamu kurumlarının suç duyuruları üzerine başlatıldı.
•    Mevcut belediye yönetimi, usulsüzlükleri tespit ederek yasal yükümlülük kapsamında savcılığa suç duyurusunda bulundu.
•    Soruşturma dosyalarında yer alan raporlar ve deliller, kamu zararını somut şekilde ortaya koymaktadır.
•    Yargı süreci bağımsız ve tarafsız şekilde yürütülmektedir.
•    Toplamda 20 milyar TL’yi aşan kamu zararı ve yersiz ödeme, uzman raporlarıyla tespit edilmiştir.
•    Soruşturma, kamu kaynaklarının etkin, şeffaf ve hesap verebilir kullanımını sağlamak amacıyla sürdürülmektedir.