Türk halkına her şey lüks

AYSELİN UZUN-ÖZEL HABER

İzmir’in en uğrak yerlerinden biri olan Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nın esnafı, yılbaşı arifesinde satış yapamadığı için hüsrana uğradı. Esnaf Nizamettin Sevim, satışların olmaması nedeniyle esnafın da kötü etkilendiğine dikkat çekerek, “Normalde yılbaşı yaklaşırken bir yoğunluk olurdu ama bu yıl aksine satışlar çok durgun. Her sene de git gide düşüyor. Çünkü insanlar ekonomik şartlardan dolayı çerez de alamıyor.” ifadelerini kullandı. Hediyelik eşya dükkânı sahibi Cemren Nayman ise “Geçen sene de satışlar düşmüştü ama bu sene hiç yok. İnsanlar önceden yemek, çerez, giyim gibi şeylerle daha fazla ilgileniyordu şimdi onları da almıyorlar. Eski yılbaşı heyecanı kalmadı. Müşterinin alım gücü yok. Bizim de aynı şekilde. Ben gidip de aileme hiçbir hediye alamadım. Çünkü her şey ateş pahası” yorumunda bulundu. 

"ÖNCELERİ 1 KİLO ALAN ARTIK GRAMLA ALIYOR” 

Türk halkının yılbaşında en çok tükettiği şeylerden biri kuruyemişti. Ancak bun sene vatandaş kuruyemişten de kısmak zorunda kaldı. Kemeraltı Çarşısı’nda uzun yıllardır kuruyemişçilik yapan Nizamettin Sevim, Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik kriz sebebiyle, halkın kuruyemişe de hasret kaldığını dile getirdi. Sevim, yılbaşı arifesinde bile dükkânda sadece ucuz ürünlerin satıldığını vurgulayarak, “Normalde yılbaşı yaklaşırken bir yoğunluk olurdu ama bu yıl aksine satışlar çok durgun. Her sene de git gide düşüyor. Çünkü insanlar ekonomik şartlardan dolayı çerez de alamıyor. Ayrıca satışlardaki düşüş fiyat eğilimine göre de gözlemleniyor. Yani müşteri artık kilosu 80 TL olan çekirdek, 100 TL olan leblebi ve kilosu 140 TL olan yer fıstığı dışında bir şey alamıyor. Onları da önceleri 1 kilo alan artık gramla almaya başladı maalesef. Bazı vatandaşlar ise tamamen terk etti çerezi, buraya uğrayamıyor.  Öte yandan şu anda buranın en pahalı ürünü Antep fıstığı, kilosu 520 TL ve henüz 1 kilo bile alan olmadı. Tadı çok sevildiği halde rağbet düştü. Tabi satış yapamamak doğal olarak Kemeraltı esnafını da çok etkiledi. Masraflar her geçen gün çoğalıyor ama satış yok. Önceden yılın bu zamanlarında güzel para kazıyorduk şimdi ise yarısı kadar bile kazancımız olmuyor” dedi.

“YILBAŞI HEYECANI KALMADI”

Esnaf Cemren Nayman ise son 10 yılda yaşananların, yılbaşını evde kutlamayı dahi lüks hale getirdiğini söyleyerek, “Geçen sene de satışlar düşmüştü ama bu sene hiç yok. İnsanlar önceden yemek, çerez, giyim gibi şeylerle daha fazla ilgileniyordu şimdi onları da almıyorlar. Eski yılbaşı heyecanı kalmadı. Müşterinin alım gücü yok. Bizim de aynı şekilde. Ben gidip de aileme hiçbir hediye alamadım. Çünkü her şey ateş pahası. Zaten bu söylediklerimi yapmak için iş yapmam gerek. Ben iş yapacağım ki gidip alışveriş yapayım. Yani hepsi zincirleme bunların. Bundan 10 sene önce yılbaşında dışarı çıkardık. Şimdi evde birkaç kişi toplanıp yiyip içemiyoruz. Baktığımızda bırakın hindiyi, tavuğu çerezin bile kilosu 400 TL olmuş. Zaten artık koyun gibi olduk. Nereye çekiliyorsa oraya gidiyoruz. Türk halkına her şey lüks” diye konuştu.

“PANDEMİDEN SONRA SATIŞLAR DURDU”

Kemeraltı Çarşısında kuruyemiş satan bir diğer esnaf Ömer Saltık ise 2019 yılından bu yana yaşanan küresel ve ulusal felaketlerin satışları bir hayli düşürdüğünü o nedenle tüm esnafın 2019 öncesini arar olduğunu belirterek, “Çerez aslında en çok yılın bu zamanlarında olur. Fakat pandemiden sonra satışlar neredeyse durdu. Biliyorsunuz pandemi, deprem ve benzeri şeyler ülke ekonomisine oldukça zarar verdi. Öyle olunca bu halkamızın cebine de yansıdı. İnsanlar temel ihtiyaçlarını zar zor giderirken çerezi keyfi görmeye başladı. Örneğin Antep Fıstığının kilosu 500 TL’den başlıyor ve bizler Antep Fıstığını hiç satamıyoruz. Anca çekirdek ve fıstık satışım oluyor. O da çok az miktarda, her şeyi tadımlık alınıyor. Doya doya çerez diyen yok. Hem esnaf hem de müşteri 2019 öncesini ara oldu. O zamanlar en azından özel günlerde satışlar artardı. Şimdi o da olmuyor ne yazık ki” şeklinde konuştu. 

“HER İKİ TARAF DA MAĞDUR”

Oyuncak dükkânı sahibi Sevinç Ulu, satışların durmasında ekonominin birinci etken olduğunu vurgulayarak, “Yılbaşı alışverişinde eskiye bakarsak bu yıl büyük oranda değişiklik var. Bu değişiklik maalesef kötü yönde. Çünkü fiyatlar insanlara çok yüksek geliyor. Bu yüzden satış da yapamıyoruz. Mesela bugün erkenden kaktık geldik ama istediğimiz ciroya ulaşamadık fiyatlardan dolayı. Ancak bu konu da bizim de yapabileceğimiz yok çünkü biz de malı pahalıya alıyoruz. Geçen sene aldığımız ürün bu sene iki katına çıktı. Böyle bir durumda fiyatlar tabi ki etkileniyor. Yani her iki taraf da mağdur.” açıklamasında bulundu.