Yapılara yeni koşullar getirecek önergelerde rötar

İzmir’de 30 Ekim 2020’de yaşanan deprem felaketinin ardından dirençli yapı konusu gündeme gelirken dönemin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, dirençli yapılar için ‘yapı karnesi’ çalışmasını başlattıklarını duyurmuştu.

Özellikle 6 Şubat depreminin ardından yapı izin belgeleri konusu da gündeme gelirken Soyer döneminde yapılara 3 ana kriteri içeren koşulların getirilmesini öngören önergeler Soyer döneminde karara bağlanamamıştı.

Nisan ayı meclisinde yeniden gündeme gelerek komisyonlara havale edilen, yapılara ilişkin bodrum koşulu, sismik izolatör koşulu ve ‘ön olur’ koşulu gibi zorunluluklar getirilmesini öngören önergeler yine karara bağlanamadı.

İmar ve Bayındırlık Komisyonu, Hukuk Komisyonu ile Deprem ve Afet Komisyonunda görüşülen önergeler için ilgili meslek odaları ve sektör temsilcilerinden görüş alınmak üzere Yapı Kontrol Dairesi Başkanlığına iade kararı verildi.

ÖNERGEDE HANGİ KOŞULLAR YER ALIYOR?

5 kat ve üzeri yapılarda bodrum koşulu getirilirken yüksekliği 10,5 metreyi geçen yapılarda sismik izolatör zorunluluğa ve 13 katı aşan yapılar için ise İzmir Büyükşehir Belediyesinin ilgili birimleri, ilgili meslek odaları ve ilgili ilçe belediyesi temsilcilerinden oluşturulacak İnceleme Kurulundan ‘Ön Olur’ zorunluluğu getirilmesi öngörülüyor.

İlgili gündem maddesinde şu ifadeler yer aldı; “30 Ekim 2020 İzmir Depremi ile 06-07 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremi sonrasında yapılarda meydana gelen hasar ve yıkımların yol açtığı can kayıpları dikkate alındığında, vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğinin sağlanabilmesi amacıyla yürürlükteki mevzuatta yapı izinlendirme iş ve işlemlerinin yeniden incelenerek güvenli ve depreme dayanıklı yapıların oluşturulmasına yönelik İzmir Büyükşehir Belediyesi yetki alanı dâhilinde, "Gevşek kum, çakıl veya yumuşak – katı kil tabakaları içeren zeminler veya sıvılaşma riski yüksek zeminlerde; iskan edilen ve/veya imar planına göre kat adedi 5 ve daha fazla olan binalarda, binayı tümüyle kuşatan yatay rijitlikli çevre perdelerine sahip iskan edilmeyen en az bir adet bodrum kat yapılması gereklidir.",

"Deprem öncesi ve sonrası kullanımı gereği insanların uzun süreli ve yoğun olarak bulunduğu (Hastaneler, dispanserler, sağlık ocakları, itfaiye bina ve tesisleri, PTT ve diğer haberleşme tesisleri, ulaşım istasyonları ve terminalleri, enerji üretim ve dağıtım tesisleri, vilayet, kaymakamlık ve belediye yönetim binaları, ilk yardım ve afet planlama istasyonları, okullar, diğer eğitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler, müzeler vb.) 3 kat ve üzeri olan veya bina yüksekliği 10.50 m’yi geçen ayrık nizam yapılarda (bu karar öncesi ihalesi yapılmış kamu tarafından yapılan/yaptırılanlar hariç) sismik izolatör kullanılmalıdır. Bu yapılarda ayrıca rijit bodrum kat yapılması gerekli değildir."

" İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca yüksek yapıların tasarım, yapım ve denetim aşamalarının kent bütününde sağlıklı, güvenli ve eşgüdümlü yürütülmesinin sağlanması amacıyla; bodrum katlar dâhil olmak üzere toplam kat adedi 13’ü aşan (13 kat hariç) yapılar için hazırlanan projelere, İzmir Büyükşehir Belediyesinin ilgili birimleri, ilgili meslek odaları ve ilgili ilçe belediyesi temsilcilerinden oluşturulacak İnceleme Kurulundan ön Olur alınmadan Yapı Ruhsatı, Uygunluk Belgesi alınmadan yapı Kullanma İzin Belgesi verilemez. İnceleme Kurulu çalışma usul ve esasları ile yüksek yapılara ilişkin değerlendirme kriterleri ayrıca belirlenecektir.” şeklinde uygulama yapılmasının; “5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 15. maddesinin 4. fıkrası hükmü doğrultusunda ilgili meslek odaları ve sektör temsilcilerinden görüş alınmak üzere Yapı Kontrol Dairesi Başkanlığına” iadesinin oybirliği ile uygun bulunduğuna ilişkin İmar ve Bayındırlık – Hukuk – Deprem ve Afet Komisyonları Raporu”