Bir barış projesi: Aynı Gökyüzünün Altında

ÇAĞLA GENİŞ

Fotoğraf sanatçısı 59 yaşındaki Tahir Ün, birkaç yıl önce Ani’deydi. Ermenistan ile arasında sadece bir ırmak vardı. Kapılar, sınırlar kapalıydı. İki tarafın da birbirine ulaşması mümkün değildi. O an diplomatik ilişkisi olmayan, sınırları ve idari-ticari düzeyde her türlü ilişkisi askıda tutulan iki devletin gençlerini düşündü. Onlar arasında bir köprü kurmak istedi. Umut dolu bir proje yazdı. Adını, “Aynı Gökyüzünün Altında” koydu. Birbirlerini tanımayan iki ülke gençlerinden karşılıklı mektup yazmalarını istedi. Önce Türkiye’de yazıldı mektuplar. Yaşar Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak görev yapan Ün, “Ermenistan’da hiç tanımadığınız bir gence mektup yazmak ister misiniz?” diye sordu öğrencilerine. Bir kısmı çekingen yaklaşırken, bir kısmı büyük bir iştahla ‘Elbette yazarım’ diyerek aldı kalemi eline. Tahir Ün ise, gençlerin portre fotoğraflarını çekti, video kayıtları aldı. Ocak ayında mektupları valizine yerleştirerek Ermenistan’a doğru yola çıktı. Şimdi mektup yazma sırası Ermenistan’daki gençlerdeydi. Fakat ilk tepki şöyle oldu: “Burada bir Türk ile aynı havayı mı soluyacağız?”



GENÇLER DİYALOG İSTİYOR
İlk günler büyük bir hayal kırıklığı ve umutsuzluk yaşadı. O valize, valiz ona bakıyordu. “Dönsem mi kalsam mı?” diye düşündü. Ama umudu kesmemek gerekiyordu. Sivil toplum kuruluşları ile bağlantı kurarak gençlerle görüşmeye devam etti. Ermeni gençler, “Biz karşı çıkana kadar savaş ve düşmanlık sürecektir. Düşmanlığa ise sadece sevgiyle karşı çıkabiliriz” diye yazdı duygularını mektuplara. Tahir Ün, yine valizine yerleştirdiği mektuplarıyla beraber umutla döndü Ermenistan’dan Türkiye’ye. İki ülke gençleri arasındaki bir köprü olabilmek için başlattığı projenin çalışmalarına devam eden Tahir Ün, projenin bu aşamasında daha geniş kitlelere ulaşmak amacıyla çeşitli kentlerde sergiler, çoklu medya gösterileri, söyleşiler ve yayınlanan projeye ait bir kitabın tanıtımını yapmayı hedefliyor.



BU UMUTLARIMLA BAŞLADI PROJE
Tahir Ün’ün projeyi hazırlarken çektiği kayıtlara ilişkin sunum ve kitabı İzmir Fotoğraf Akademisi (İZFAK) Galeri Diogenes’de tanıtıldı. Film gösteriminin ve söyleşinin yer aldığı etkinlikle açılan fotoğraf sergisi 29 Şubat 2020 gününe kadar ziyaret edilebilecek. Tahir Ün’ün “Aynı Gökyüzünün Altında” adını taşıyan, geçen yıl Eylül ayında Etki Matbaacılık tarafından Türkçe ve Ermenice basılan kitabında projeye ilişkin görüşler, iki farklı ülkeden birbirini hiç tanımayan insanların yazdığı duygu dolu mektuplardan seçmeler, proje sırasında çekilmiş fotoğraflar yer alıyor. “Aynı Gökyüzünün Altında” adlı fotoğraf sergisinin İzmir’deki açılışında konuşan Tahir Ün, “Hayli zaman önce Ermenilerin tarihi ve kadim kenti Ani’yi ziyaret etmiştim. Ermenistan bir adım ötedeydi, dokunabilecek kadar yakın. Ancak öncelikle Türkiye ve Ermenistan topraklarındaki dikenli telleri nöbetçi kulübelerini aşmak gerekiyordu. Aynı gökyüzünün altında yaşayan gençler sınırları yıkarak bunu başarabilecek miydi? Bu umutlarımla 2017 yılında başladı proje. Diplomatik ilişkisi olmayan iki devletin 15-35 yaş aralığındaki gençlerinden ‘kendi geleceklerinin tasavvurlarından ortak bir geleceğin hayalini kurabilirler mi?’ sorusunun yanıtını aradım” dedi.

SIRADA ANKARA, DİYARBAKIR VE ERİVAN VAR
Tahir Ün, “Türkiye ve Ermenistan’dan toplam 81 gence ‘Kendin için nasıl bir gelecek ve nasıl bir dünyada?’ sorularını sorarak video ve ses kaydına yanıtlar aldım. Ayrıca projede yer alan ve birbirlerini tanımayan iki ülke gençlerinden karşılıklı mektup yazmalarını istedim ve bu mektuplarla birlikte teslim edilmek üzere birer portre fotoğraflarını çektim. Bu mektupları ve fotoğrafları karşılıklı olarak gençlere teslim ettim. Gerek geleneksel yöntemleri gerekse sosyal medya aygıtlarını kullanarak gençler arasında bir köprü kurmaya çalıştım. Şimdi katılımcı gençlerin birçoğu sosyal medya üzerinden ilişkilerini sürdürmekteler. Türkiye’de Hrant Dink Vakfı ve Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı, Ermenistan’da Sanat Komünü-Sanat ve Kültürel Çalışmalar Laboratuvarı tarafından desteklenen projeye, Erivan İnsan Hakları Evi, Gümrü Gençlik Girişimi Merkezi, Erivan Kafkas Araştırmaları ve Kaynakları Merkezi, Erivan Devlet Tiyatro ve Sinematografi Enstitüsü, Mkhitar Sebastatsi Eğitim Kampüsü katkıda bulundular. Projenin bu aşamasında, gençlere ve daha geniş kitlelere ulaşmak amacıyla çeşitli kentlerde sergiler, çoklu medya gösterileri, söyleşiler ve yayınlanan projeye ait bir kitabın tanıtımı yer alacak. İstanbul ve İzmir’de düzenlenen sergi, söyleşi ve gösteri etkinliklerini Ankara, Diyarbakır ve Erivan’daki etkinlikler izleyecek. Ayrıca yılsonunda aktif olacak bir web sitesi (http://www.undersamesky.org) üzerinden mektuplaşmanın sanal olarak devam etmesi umuluyor” ifadelerini kullandı. 
 

Haber Merkezi