Hareket eden bir nesne mi gördüm?

SULTAN GÜMÜŞ / ÖZEL HABER

Stopmotion; durağan 3 boyutlu objeleri hare­ket edermiş gibi gösteren bir animasyon türü. Kuklalar veya oyun hamuru ile yapılmış modeller kullanılarak gerçekleştirilen Stopmotion, kamera­yı objeye karşı ayarladıktan sonra tek kare çekerek ob­jeyi biraz hareket ettirip yeni bir kare çekmek ve bunu tekrarlayıp animasyonu tamamlamaktır. Çekilen tek kare resimleri ardı ardına dizip her saniye için 15-24 kare oynatılması ile hareket elde edilir. Sahneler montajlanarak film tamamlanır. Bu işlemlerin çoğu çizgi film tekniği ile aynıdır.

1800’lü yılların başlangıcından sonlarına kadar geçen zaman diliminde sinemanın bulunuşuyla birlikte çizgi film ve stopmotion teknikleri kul­lanılarak film yapma çalışmaları ortaya çıkmıştı. Model animasyonu veya 3 boyutlu animasyon olarak da anılan Stopmotion, Ameri­ka’da ortaya çıkıp gelişen çizgi filmin aksine, gölge oyunları ve kukla geleneğine sahip Orta ve Güney Avrupa’da daha fazla kullanılmış ve geliştirilmişti.

Teknik Uzak Doğuda, özellikle Japonya’da çok sık tercih ediliyor. İlk Stopmotion Filmi John Stuart Bla­ckton’un çekmiş olduğu The Humpty Dumpty Circus olarak kabul edilir. Ancak bu film bir kaza sonucu yandı.

MECBUR KALDIM

Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinde Film Tasarımı okuyan son sınıf öğrencisi Burcu Konuk, tekniğe olan ilgisini anlattı. Konuk, “İletişim Lisesi mezunuyum. Lisedeyken hem bölümüm gereği hem de ilgim olduğu için bu teknikle çok haşır neşirdim. Birçok stopmotion çalışmam oldu. Düşünsenize cansız bir nesneyi canlandırıyorsunuz. Kimi zaman eğlenceli kimi zaman da çok yorucu. Onları kişiselleştirmek, in­sani özellikler kazandırmak eğlenceli tarafı. Ancak her kareyi 15 kez çekmek, o kareler arasından en uygununu seçmek, photoshopla düzenlemek ve montajla birleştirmek ise yorucu tarafı. Özellikle de bir ekiple çalışmak en zahmetlisi. Düşünceler, davranışlar uyuşmayabiliyor ve bu çalışmaya da yansıyor. O yüzden kafa dengi kişilerle birlikte­lik sağlamak gerekiyor” dedi.

ADINI BİLMEDEN SEVDİM

Stopmoptıonı anlatırken ilginç ve eğlenceli çalışmalarından da bahseden Konuk, “Aklıma çektiğim bir stop­motion anısı geldi. Coca Cola ile Pepsi’yi evlen­dirmiştim. Coca Cola gelinlik giymişti, Pepsi de damatlık. Nikah memuru ve davetlilerimiz dahi vardı. Nikah memuru soruları sordu, Pepsi tam evet diyecekken gazoz içeriye girdi ve ardından bir Yeşilçam repliği ‘Hayır siz evlenemezsiniz’ Bu tarz esprili çalışmalarım oldu. Ancak hepsi böyle olmalı ya da stopmotion sadece güldürmeli diye bir kural yok. Politik mesajların verilmek istendiği filmlerin stopmotion ile yapıldığını da görüyoruz. Ol­dum olası stopmotion filmleri çok sevmişimdir. Aslında bu filmleri adının stopmotion olduğunu bilmeden sevdim. Kendimce ‘minik minik nesne­lerin olduğu’ filmler diye tanımlıyordum. Bizim dünyamızın minyatür hali gibi. Lisedeyken bir alt sınıfların çoğu sürekli yanıma gelirdi yardım alma­ya. Çünkü bu alanda başarılı ve istekli olduğumu bilirlerdi” şeklinde konuştu

GÖZLERİNİ BİRKAÇ KURUŞ İÇİN KAYBETME

Şartlardan dolayı farklı bir bölüm okumaya mecbur kaldığını belirten Konuk, “Üniversitede başka bir bölüm okumam hem arkadaş çevrem ile hocalarımı hem de ailemi çok şaşırttı. Evet, müthiş bir alan ama maalesef ülkemizde buna yoğunlaşan, bu tekniği değerlendiren ve bu tekniği meslekleşti­ren, iş imkanı sağlayan pek bir kurum yok. Ailem her ne kadar şaşırsa da sevindiklerini de belirte­bilirim. Çünkü her karenin oluşumunu tek tek elimle çizdiğimi gören babam gözlerini birkaç kuruş için umarım kaybetmezsin demişti. Bunlarda farklı bir bölüm tercihi için birer neden oldu. Aslında tamamı ile uzaklaştım diyemem. Bahsettiğim gibi Film Tasarım okuyorum. Az çok stopmotıonı kapsıyor” dedi.

Arkadaş çevresiyle birlikte ücretsiz ve çocuklara yönelik Stopmotıon Animasyon Atölyesi açtığını da söyleyen Konuk, “Atölyede çocuklar oyun hamurları, oyuncaklar, harfler, kuklalar veya çeşitli objeleri hareket ettirip fotoğraf çekerek bir film oluşturuyor. Bu süreçte katılımcılar film yapım dünyasını keşfedebilecekleri gizemli bir yolculuğa davet ediliyor. Böylece çocuklar animasyon film dünyasının perdesini aralayarak, filmlerin nasıl yapıldığı ve hangi aşamalardan oluştuğunu öğrenmiş oluyor. Çocuklardan oluşan ekip ortak bir hikaye kurgular, bu kurgu için karakter ve dekor hazırlanır. Sonrasında teknik ekipmanlarla çekim yapılır ve atölye öğrencilerinin hazırladığı bir animasyon filmi ortaya çıkar. Hikaye yazmak film yaratma sürecinin en önemli adımıdır. Bu süreçte çocuklar hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını geliştirir. Biz öncelikle hikaye yazdırarak onlara bunu kazandırıyoruz. Atölye de çalışmalarda bulunan çocuklar, film yaparken hikaye yazma, karakter tasarlama, dekor hazırlama, seslendirme ve kurgu aşamalarının işleyişini deneyimleyerek film yapım dünyasını keşfeder. Animasyon film yaparken her seferinde bir sonraki adımı düşüneceği için planlama yeteneği kazanır, iş birliği yapmanın önemli olduğunu kavrar ve grubun bir parçası olduğunu hisseder. Böylece iletişim becerilerini geliştirir, ekip çalışmasını deneyimler. Atölyeyi çocuklara yönelik yapmak istedik. Çünkü stopmotıon yaratıcılık isteyen bir teknik. Bunun da özellikle çocuklarda var olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.

Stopmotıon çalışmalarında öncelikli olarak nelere ihtiyacımız olduğunu anlatan Konuk, “Bence en ihtiyaç duyulan şey sabır. O olursa gerisi gelir. Gerisinden kastım ise şunlar; planlama, storyboard, oyuncu seçimi ve sahne, oyuncaklar, fon kağıdı, fotoğraf çekme zamanı ve hareketlendirme zamanı” diyerek sözlerini tamamladı.

ÜNLÜ STOPMOTION FİLMLERİ

King Kong (1933), The 7 Th Voyage Of Sinbad (1958), Mysterious Island (1961), Noel Gecesi Kabusu (1993), Tavuklar Firarda (2000), Ölü Gelin (2005), Fantastic Mr. Fox (2009), Koralin Ve Gizli Dünya (2009), Mary And Max (2009)

The Pirates! In An Adventure With Scientists (2012), Paranorman (2012), Frankenweenie (2012), Anomalisa (2015)

Ünlü Stopmotion Dizileri

Wallace Ve Gromit, Bob Usta, Koyun Shaun, Pingu

Haber Merkezi