Hüseyin Rahmi Gürpınar kimdir? Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Eserleri

Türk edebiyatının önemli yazarlarından Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın hayatı merak ediliyor ve sıklıkla araştırılıyor. Peki Hüseyin Rahmi Gürpınar kimdir? Detaylar için haberimize göz atabilirsiniz...

Hüseyin Rahmi Gürpınar kimdir?

17 Ağustos 1864 tarihinde İstanbul'da doğan Hüseyin Rahmi, Hünkâr yaveri Mehmet Sait Paşa'nın oğludur. Üç yaşında iken annesinin vefatı üzerine Girit'teki babasının yanına gönderildi. İlkokula başladıktan sonra babasının tekrar evlenmesiyle altı yaşında İstanbul'a dönüp anneannesinin yanında eğitimine devam etti. Yakubağa Mektebi, Mahmudiye Rüşdiyesi ve idadi okullarında öğrenim gördü. Tarihçi Abdurrahman Şeref Bey'in himayesinde Mekteb-i Mülkiye'ye girdi (1878). Ancak ikinci sınıftayken ciddi bir hastalık geçirdi ve öğrenimine ara vermek zorunda kaldı (1880). Bir süre Adliye Nezareti Ceza Kalemi'nde memur olarak çalıştıktan sonra Ticaret Mahkemesi'nde Azâ Mülazımı olarak görev aldı. Hayatını kalemiyle kazanmaya çalıştı.

1887'de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazı hayatına başlayan Hüseyin Rahmi, daha sonra İkdam ve Sabah gazetelerinde mütercim ve muharrir olarak görev aldı. II. Meşrutiyet döneminde 37 sayı süren Boşboğaz ve Güllâbi adlı bir gazete yayımladı. İbrahim Hilmi Bey ile birlikte çıkardığı Millet gazetesi ise uzun ömürlü olmadı. 1925-1927 yılları arasında yayımlanan Türk Kadın Yolu adlı dergide de yazılarına yer verildi. Daha sonra eserlerini İkdam, Söz, Zaman, Vakit, Son Posta, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayımladı. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 5. ve 6. dönemlerde Kütahya milletvekilliği yapan Hüseyin Rahmi, ömrünün son otuz bir yılını geçirdiği Heybeliada'daki köşkünde 8 Mart 1944'te vefat etti ve Abbas Paşa Mezarlığı'na defnedildi.

Hüseyin Rahmi Gürpınar, İstanbul'un toplumsal ve töresel yaşantılarını, aile içi çatışmaları, batıl inançları ve dönemin Türk toplumunun yaşadığı krizleri hiciv dolu bir mizah anlayışıyla anlatan bir yazardır. Servet-i Fünûncular döneminin bir parçası olmasına rağmen, kendi sanat anlayışını benimsemiştir. Romanlarında genellikle 19. yüzyıl sonlarının İstanbul'unun canlı ve renkli insanlarını, yaşam sahnelerini işler. Anadolu'yu eserlerinde işlememiştir. Mizahı, sadece güldürmekle kalmaz, aynı zamanda toplumun gülünç yanlarını yansıtarak eleştirmek için bir araç olarak kullanır. Hüseyin Rahmi, seçtiği karakterleri ustaca ve onların söylemleri aracılığıyla olayları komik ve bazen de dokunaklı bir şekilde ifade eder.

Hüseyin Rahmi Gürpınar, güçlü bir gözlem yeteneğine sahiptir ve eserlerinde genellikle gerçekçi ve natüralist bir bakış açısıyla "toplum için sanat" yapar. Özellikle Ertem Eğilmez'in 1976 yapımı Süt Kardeşler filmi, Hüseyin Rahmi'nin Gulyabani (1913) adlı romanından uyarlanmıştır. Aynı zamanda bağımsız bir sanatçı olarak da tanınır.

Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın eserleri, 1960'lardan sonra Mustafa Nihat Özön gibi yazarların da bulunduğu bir edebi kurul tarafından sadeleştirilmiştir. Bu sadeleştirme, bazıları tarafından yerinde bulunurken, diğerleri özgün dilin dokunulmadan bırakılması gerektiğini savunmuşlardır.

Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın hikâye, oyun ve roman türündeki eserlerinin sayısı 54'tür.

Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Eserleri

Şık

Mürebbiye

İffet

Mutallaka

Bir Muadele-i Sevda

Metres

Tesadüf

Şıpsevdi

Nimetşinas

Gönül Ticareti

Kaderin Cilvesi

Cadı

Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç

Gulyabani

Hazan Bülbülü

Hakka Sığındık

Son Arzu

Efsuncu Baba

Meyhanede Hanımlar

Ben Deli Miyim?

Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu

Muhabbet Tılsımı (1928)

Namusla Açlık Meselesi

İki Hödüğün Seyahati

Katil Buse