Nesiller arası iletişimin en güzel örneği: Nevruz

"Yeni yılın başlangıcı", "baharın müjdecisi", "doğa bayramı" olarak kabul edilen Nevruz Bayramı, asırlardır süren gelenekleriyle Adriyatik'ten Çin'e geniş bir coğrafyada kutlanmaya devam ediyor.


  • Oluşturulma Tarihi : 20.03.2025 14:41
  • Güncelleme Tarihi : 20.03.2025 14:41
  • Kaynak : AA
Nesiller arası iletişimin en güzel örneği: Nevruz

Türk dünyasında zorlu geçen kış mevsiminden sonra doğanın baharla başlayan canlanması ve yeni bir başlangıcın sembolü olan nevruz kutlaması, binlerce yıldır kuşaktan kuşağa geçen renkli ritüellerle devam ediyor.
Türklerde baharın gelişinin kutlanması geleneğinin, Çin kaynaklarına göre milattan öncesine dayandığı, bu kaynaklarda Hunların milattan önce 3. yüzyılda bahar aylarında şenlik yaptığı ifade ediliyor.
Nevruz ne kadar çok yardımlaşma, dayanışma ve coşkuyla kutlanırsa o yılın o kadar bolluk ve bereketle geçeceğine dair bir inanış var.

NEVRUZDA ORTAK KUTLAMA ADETLERİ

Türkiye başta olmak üzere Balkanlar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Azerbaycan, İran, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Doğu Türkistan gibi ülkelerde 21 Mart tarihinde kutlanan Nevruz Bayramı'ndaki ritüeller, bölgesel farklılık gösterse de kuşaktan kuşağa geçiyor ve her yıl törenlerde uygulanıyor.
Yeni yıla günahlardan arınarak girmek için evlerde temizlik yapılması, yeni ve temiz kıyafetler giyilmesi, hasar gören yapıların onarılması, fidan dikimi, suya selam verilmesi, soğuk suyla yüz yıkanması, üzerine su serpilmesi, ateş yakılıp üstünden atlanması geniş coğrafyada denk gelen ortak kutlama adetleri arasında yer alıyor.
Bugüne özel kurulan ve 7 çeşit yemeğin bulunduğu "nevruz sofrası"nda toplu şekilde yemek yeniyor, yemekler paylaşılıyor, suyun ve yağmurun bol, üretimin bereketli olması için dua ediliyor.
Nevruzda ecdatla evladın buluşması olarak kabul edilen önemli bir ritüel de mezarlık ziyareti. Bu ziyaretlerle ataların unutulmadığı ve onlara saygının devam ettiği gösterilmek amaçlanıyor.
Baharın gelişini kutlama şekillerinden bazıları da, fakirlere, engellilere, yetim ve öksüzlere yardım etmek, küskünleri barıştırmak. 
Nevruz Bayramı kutlamalarında yumurtaların bolluk için boyanarak tokuşturulması, spor müsabakaları gerçekleşmesi, şarkılar söylenip, dans edilerek, şairler şiir okunması da yaygın görülen ritüeller arasında yer alıyor.
Nevruzun tarihi Ergenekon Destanı'na dayandırıldığından o gün demir de dövülüyor ve Ergenekon'dan çıkış kutlanmış oluyor.

Ege Üniversitesi (EÜ) Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alimcan İnayet, nevruzun Türk coğrafyalarında "Noruz", "Navruz", "Navrız", "Mevriz", "ulustın ulı küni" gibi isimlerle kutlandığını aktardı.
Nevruz Bayramı ve kutlamalarının, Anadolu'da sözlü kültürün, toplumsal uygulama ve ritüellerin, doğa ve evrene ilişkin bilgi ve deneyimlerin nesilden nesile aktarıldığı en uygun ortamlardan birini meydana getirdiğini aktaran İnayet, bu açıdan bakıldığında Nevruz'un nesiller arası iletişimin en güzel örneklerinden biri olduğunu dile getirdi.
Prof. Dr. İnayet, kutlamaların farklı dönem ve coğrafyaların kültürel unsurlarıyla zenginleşerek günümüze kadar geldiğini aktararak, "Bize atalarımızın yaşam tarzları, inanç ve düşünce sistemleri, dünya tasavvurları, toplumsal değerleri, teknik, sanat, spor ve yetenekleri hakkında bilgi verir." diye konuştu.

NEVRUZ TÜRK DÜNYASININ ORTAK DEĞERLERİNDEN BİRİSİDİR

Nevruzun yeni gün, yeni yıl ve bahar bayramı olarak Türkler'de eskiden beri kutlandığına dikkat çeken İnayet, 
"Nevruz günümüzde etnik, kültürel ve politik sınırları aşmış, Adriyatik'ten Çin'e kadar olan geniş coğrafya boyunca kutlanmaktadır. Nevruzun muhtelif ülkeler, milletler ve halklar arasındaki kültürel bağları güçlendirip kardeşlik ve dostluğu pekiştirmede önemli bir güç olduğu ortadadır.
Nevruz Türk boylarını birbirine bağlayan bir kültür bağı, Türk milli kültürü ve kimliğini besleyen bir kaynaktır. Nevruz Türk dünyasının ortak değerlerinden birisidir. Nevruz, doğanın uyanışını, baharın ve yeni yılın gelişini, bereket, huzur ve barışı, dayanışma ve birlik beraberliği simgeler. Bu bayramı yaşatmak, anlamlı ve zengin içerikle gelecek kuşaklara aktarmak durumundayız." şeklinde konuştu.

Yazarımız Kim ?

AA